ABD Yüksek Mahkemesi, ABD hükümetinin 2019 yılında İran yaptırımlarını deldiği gerekçesiyle Halkbank’a açtığı davayla ilgili yetki tartışması hakkında bugün (19 Nisan) bir karar verdi.
Halkbank, Türkiye Cumhuriyeti’ne ait bir devlet bankası olduğu için Yabancı Egemenler Dokunulmazlık Yasası ve teamül hukuku (common law) kapsamında ceza yargılamalarından muaf olduğunu iddia ediyordu. İlk ve ikinci derece mahkemeleri ise Halkbank’ın iddialarını reddetmişti.
Yüksek Mahkeme, Halkbank’ın Yabancı Egemenler Dokunulmazlık Yasası kapsamında ceza yargılamasından muaf olduğu iddiasını reddetti ve bu yasa kapsamında yabancı devletlerin sadece özel hukuk uyuşmazlıkları kapsamında dokunulmaz olduğuna hükmetti. Böylece ikinci derece mahkemesinin bu konudaki hukuki yorumunu onayladı.
Fakat Yüksek Mahkeme, ikinci derece mahkemesinin Halkbank’ın teamül hukuku kapsamında ceza yargılamasından muaf olup olmadığına ilişkin incelemeyi yapmadığını, Halkbank’ın iddialarını değerlendirmediğini belirtti. Bu nedenle Halkbank’ın teamül hukuku uyarınca ceza yargılamasından muaf olup olmadığına dair yeniden değerlendirme yapılması amacıyla kararı ikinci derece mahkemesine geri yolladı.
İkinci derece mahkemesinin, bu karar doğrultusunda teamül hukukunu incelemesi ve bir karara varması bekleniyor. Yüksek Mahkeme teamül hukuku kapsamında Halkbank’ın dokunulmazlığı olup olmadığı hususunda bir görüş bildirmedi. Davacı olan ABD hükümeti ise, teamül hukuku kapsamında Halkbank’ın muafiyeti olmadığını, ceza davasında yargılanabileceğini ileri sürüyor.