Altılı Masa’da yaşananların ardından CHP (ve Millet İttifakı) – HDP yakınlaşması yeni bir krize sebep olur mu?
Mesut Yeğen: ‘Karamsar olmamak için yeterince sebep var’
İttifak’la HDP arasındaki ilişkinin Kemal Kılıçdaroğlu’nun destek istemek üzere HDP’yi bir ya da birkaç kez ziyareti çerçevesinde şekilleneceğini düşünüyorum. Bugünkü parametreler değişmediği sürece bunun bir krize yol açması muhtemel değil. Çünkü HDP’nin ittifakta yer almasına ve HDP’yle ilişki kurulmasına karşı çıkan esas aktör olarak İYİ Parti İttifak’ın adayının HDP ya da diğer partilerle görüşüp destek istemesine itiraz etmeyeceğini çok önceden belli etmişti. Dolayısıyla, Kemal Kılıçdaroğlu-HDP görüşmesine bir itiraz gelecek gibi görünmüyor.
Öte yandan, HDP’nin Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına olumlu yaklaştığı ve Kemal Kılıçdaroğlu’nu desteklemek için zorlayıcı olmayacağı da malum. HDP’den şimdiye kadar yapılan açıklamalar kararlı bir normalleşme ve demokrasiye dönüş programı karşılığında muhalefetin ortak adayına destek verileceğini gösteriyor.
Millet İttifakı’nın mutabakat metni HDP’nin bu yöndeki beklentilerini tam olarak karşılayabilecek gibi görünmese de, Kemal Kılıçdaroğlu’nun eksiklerin tamamlanması konusunda ikna edici olabileceğini düşünüyorum. Dolayısıyla, bugünkü parametreler geçerli olduğu sürece bir kriz beklemiyorum. Ancak iktidarın HDP ve Millet İttifakı arasına mayınlar döşemek isteyeceğini de tahmin edebiliriz. Bu yapıldığında verilen tepkiler bugünkü parametreleri değiştirirse bugünkünden farklı bir manzara oluşabilir. Ancak orada da karamsar olmamak için yeterince sebep var.
Hem HDP hem de Millet İttifakı iktidarın bugünkü parametreleri değiştirmek isteyeceğini biliyor ve buna karşı hazırlıklı olsalar gerek.
Vahap Coşkun: “Her aday gibi Kılıçdaroğlu’nun da HDP ile görüşmesi son derece tabiidir”
Cumhurbaşkanlığı seçiminde % 50+1’e ihtiyaç duyan her aday gibi Kılıçdaroğlu da bütün toplumsal kesimler ve onların temsilcileriyle görüşmek mecburiyetindedir. Kılıçdaroğlu’nun bu çerçevede, araştırmalara göre %10-12 aralığında oyu bulunan HDP ile görüşmesi de son derece tabiidir.
Nitekim CHP’li yetkililer, iktidarın ihtiyaç duyduğunda HDP ile görüştüğünü hatırlatarak kendilerinin de HDP ile görüşmelerinin son derece tabii olduğunu ifade etmişlerdir.
HDP’nin beklentisi de bu yöndedir. Zira HDP’nin bu konuda uzun bir süre önce belirlediği bir pozisyonu var: HDP, muhalefet ile ortak adaya sıcak baktığını ama bunu için kendileriyle şeffaf bir diyalog kurulmasını talep ediyor. Nitekim HDP eş genel başkanı Mithat Sancar, Kılıçdaroğlu’nu bu meseleleri görüşmek üzere genel merkezlerine beklediğini söyledi. Zannımca, kısa bir süre içinde Kılıçdaroğlu bu talebi karşılayacak ve HDP ile görüşecektir.
Meral Akşener’in Habertürk yayınındaki HDP ile ilgili açıklamaları bize önümüzdeki süreçle ilgili ne anlatıyor?
Mesut Yeğen: “Akşener’in açıklamaları seçim sonrasında HDP, Kürtler ve Kürt meselesi konusunda bugünkünden farklı şeyler telaffuz edebileceğini gösteriyor”
Yukarıda aktardığım resmi teyit eden, haddizatında bu resimden daha pozitif bir durumun oluşabileceğine işaret eden bir tavır gördüm. Akşener’in kimi söyledikleri HDP’liler ya da muhalifler tarafından beğenilmedi farkındayım ama konuşanın eski bir MHP’li ve İYİ Parti’nin lideri olduğunu unutmamak lazım.
Hem HDP eş başkanı Mithat Sancar’a dönük saygılı hitap tarzı hem de Kürt meselesinde oluşan mevcut durumu tarihselleştirerek açıklaması ve 2014’ten önce bugünkünden farklı bir durum olduğunu hatırlatıp, şartlar değiştiğinde bugünkü halin de değişebileceğini ihsas etmesi Akşener’in seçim sonrasında HDP, Kürtler ve Kürt meselesi konusunda bugünkünden farklı şeyler telaffuz edebileceğini gösteriyor.
Bir ihtimal olarak söylüyorum bunu, bu illa olur ya da olacak anlamında değil. Öte yandan şunu bir kez daha hatırlatmak isterim: Üzerine konuştuğumuz kişi eski MHP’li, milliyetçileri temsil etmeye soyunmuş, bugün de milliyetçiliğiyle maruf bir partinin lideri.
Dolayısıyla, Akşener’den beklentilerimizi bu çerçevenin içine sığdırmak zorundayız. Buradan bakıldığında, eninde sonunda içinde HDP’nin de olduğu ve bugünkü iktidarın değiştirilmesi hedefinde ortaklaşmış muhalefet cephesinde Akşener ve İYİ Parti de fiilen olmuş olacak. Bugünkü şartlarda bu da bir şey.”
Vahap Coşkun: “HDP ile temasın Millet İttifakı’nda bir kriz yaratacağını düşünmüyorum”
Akşener, ittifak içindeki başka partilerin HDP ile ilişki tarzlarını kendilerinin tayin ettiğini, diğerlerinin de buna saygı duyduğunu söylüyor. Evet, İYİP’in HDP ile herhangi bir teması yok; ama ittifak içindeki diğer partilerin görüşmesine bir itirazı da yok.
Dolayısıyla Kılıçdaroğlu’nun, hele de bir cumhurbaşkanı adayı olarak, HDP ile görüşmesine Akşener’in ‘Hayır’ demesi düşünülemez. Akşener ‘HDP masaya gelemez’ diyor. Ama zaten ne HDP’nin böyle bir talebi var ne de Masa’nın böyle bir tercihi.
Dolayısıyla HDP ile temasın Milet İttifakı’nda bir kriz yaratacağını düşünmüyorum.