Meclis’te grubu bulunan dört parti, 2007 seçimlerine “yeni bir anayasa” vaadiyle girdi. Lakin seçimlerin akabinde somut bir adım atılmadı. 201’de de partilerin halka verdikleri sözün başında “yeni anayasa” geliyordu. Meclis’te sandalye sayılarına bakılmaksızın her partinin eşit temsil edildiği bir komisyon kuruldu. İki yılın sonucunda Komisyon, 60 madde üzerinde kısmı de olsa bir mutabakata vardı, ancak daha ötesine gidilmedi. Anayasa başka bir bahara kaldı.
Geldik, 2015’e. Bu yıl içinde yapılan iki genel seçimde de partiler yine “yeni anayasa” taahhüdüyle halkın kapısını çaldılar. 1 Kasım’dan sonra parlamentoda tekrar bir komisyon oluştu. Fakat peşrev faslından sonra CHP birtakım gerekçelerle (ilk dört maddenin değişmezliğinin kabulü, AKP’nin başkanlık önerisini çekmesi, öncelikle 12 Eylül yasalarının değiştirilmesi) komisyondan çekildi.
Ön almak
Dört partinin uzlaşmayla anayasa yapma macerası başlamadan sona erince Başbakan Davutoğlu ön aldı. Partisinin bir-iki aylık bir zaman dilimi içinde anayasa taslağını hazırlayacağını ve kamuoyuna sunacağını açıkladı. Davutoğlu’na göre hem halkın anayasa beklentisini karşılamak, hem halka verilen sözü tutmak ve hem de iktidarın yeni anayasa konusundaki kararlılığını ve samimiyetini göstermek için anayasa taslağının yazımını bir an önce başlamak gerekiyordu. İşi daha fazla geciktirmenin bir yararı yoktu.
İktidarın taslak yazmada iki önemli avantajından bahsedilebilir: İlki, ciddi bir anayasa müktesebatının varlığıdır. Türkiye’de anayasa tartışmaları çok eski. Mer’i 1982 Anayasası yürürlüğe girdiği günden beri eleştirilere ve değişim taleplerine muhatap oluyor. Arşivde hemen her kesimin düşüncelerini yansıtan birçok anayasa teklifi bulunuyor. 2011’den sonra kurulan Uzlaşma Komisyonu da iyi bir deneyim oldu. Orada da gerek sivil toplumdan, gerek bireylerden çok sayıda taslak ve öneri geldi. Keza dünyada da son çeyrek yüzyılda yeni anayasacılık hareketleri baş gösterdi ve yeni anayasalar yazıldı. Bu itibarla bir bilgi sorunu yok.