Cenevre yakınlarında orman içindeki bir köyde, bir grup gazeteci, “Çatışma çözümleri”ni konuşuyoruz. Konuşmacılar, İrlandalı, İngiliz, ABD'li. Dünyanın değişik yerlerindeki barış süreçlerinde etkileri olmuş isimler… Demokratik Gelişim Enstitüsü (DPI)’ın düzenlediği toplantının başlığı, “Çatışma, kriz ve medyanın rolü…” Barışla sonuçlanmış çatışma alanlarındaki deneyim ve tanıklıkları dinlerken, Türkiye'de biten “çözüm süreci”ni düşünüyoruz. “Yeniden başlamak mümkün mü?” soruları kafamızda; Kolombiya, El Salvador, İrlanda'yı anlamaya çalışıyoruz.
19 yaşında bir genç
“Joacquin, içlerindeki en acımasız gerilla lideriydi. Onunla görüşme yapmak bile tehlikeli sayılıyordu. Çok tartışıp konuştuk. Sonunda El Salvador’daki iç savaşın bitirilmesinde en etkin isim o oldu. Şimdi Londra'da yaşıyor.” Joaquin Villalobos. El Salvador’daki kanlı iç savaşın en tanınmış isimlerinden birisi. Villalobos’un İngiltere’ye yerleştikten sonra, dünyanın değişik yerlerindeki çatışma süreçlerinin bitirilmesinde danışmanlık yaptığını, rol oynadığını öğrenince, merakım arttı. El Salvador’daki (1980-1992) , iç savaşta, 75.000 kişi yaşamını yitirdi. 6.9 milyon nüfuslu bir ülkede 12 yılda bu boyutta bir kayıp, “çatışma”nın ne kadar acımasız ve vahşi olabileceğini gösteriyor. Her şey ABD yanlısı bir askeri cuntanın 1979'de iktidara gelmesiyle başlamıştı. 1980 yılında 5 sol grup bir cephe kurarak silahlı mücadele kararı almıştı. ERP adlı örgüte 1971 yılında katıldığında 19 yaşında olan Joaquin, zamanla örgütün en etkili ismi olmanın ötesinde, bir çok katliamda da sorumlu olmakla suçlandı. 1975’te devrimci şair Roque Dalton’u CIA ajanı olmakla suçlayıp öldürenler arasında da ismi geçti. Onun önderliğindeki ERP örgütü, cephe içindeki en etkili örgüt sayılıyordu. 1990'da hükümetle isyancılar arasında barış görüşmeleri başladığında, Joaquin ismi öne çıktı. Barış için çalışıyordu. Kendisini “uzlaşmacı” olarak tanıtıyordu.