Mehmet Şimşek, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Programımızın üç temel bileşeni var” dedi ve bu maddeleri şöyle sıraladı:
– Mali disiplinin yeniden tesis edilmesi; yani deprem etkisi hariç, bütçe açığının Maastricht kriterleri* ile uyumlu bir seviyeye çekilmesi,
– Enflasyonun orta vadede tek haneye düşürülmesi için kademeli parasal sıkılaştırma ve enflasyon hedefi ile uyumlu gelirler politikası,
– Makro finansal istikrarı ve diğer tüm kazanımları kalıcı hale getirecek yapısal reformlar.
*Maastricht Kriterleri, AB’ye üye ülkelerin Ekonomik ve Parasal Birliğe katılabilmeleri için gerekli şartlara verilen isim. Bu şartlar şöyle:
-Toplulukta en düşük enflasyona sahip (en iyi performans gösteren) üç ülkenin yıllık enflasyon oranları ortalaması ile, ilgili üye ülke enflasyon oranı arasındaki fark 1,5 puanı geçmemelidir.
-Üye ülke devlet borçlarının GSYİH’sına oranı %60’ı geçmemelidir.
-Üye ülke bütçe açığının GSYİH’sına oranı %3’ü geçmemelidir.
-Herhangi bir üye ülkede uygulanan uzun vadeli faiz oranları 12 aylık dönem itibarıyla, fiyat istikrarı alanında en iyi performans gösteren 3 ülkenin faiz oranını 2 puandan fazla aşmayacaktır.
-Son 2 yıl itibarıyla üye ülke parası diğer bir üye ülke parası karşısında devalüe edilmiş olmamalıdır.
“Türkiye’nin bütçe açığının ülkenin GSYİH’sına oranının yüzde 7’ye çıkma riski var”
Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’in ‘deprem hariç bütçe açığının Maastricht kriterleri ile uyumlu bir seviyeye çekilmesi’ şeklinde belirttiği hedef; Türkiye’nin bütçe açığının ülkenin GSYİH’sına oranının yüzde 3’ü geçmemesi anlamına geliyor.
Fakat Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’ndan Dr. Fatih Özatay’ın Mayıs 2023’teki bir yazısına göre Türkiye’de GSYH’nin yüzde 7’si civarında bütçe açığı riski bulunuyor. Bunun en büyük sebebi ise çıkartılan EYT düzenlemesi.
Ekonomistlerden de Mehmet Şimşek’in üç maddeli açıklamasına ilk tepkiler geldi. O paylaşımlardan bazıları şöyle:
Mustafa Sönmez: “Bunu 31 Mart yerel seçimlerinden önce yapacağına dair pek bir işaret yok”
“İyi hoş da, bunu 31 Mart yerel seçimlerinden önce yapacağına dair pek bir işaret yok. Tersine, her şey yine seçim odaklı yapılıyor ve kırılganlık daha çok artıyor. Diyebilirsin ki, dengeler böyle. O zaman da büyük lokma ye, büyük laf etme. Ezilir kalırsın altında”
Burak Dalgın: Bu reformlar için Sayın Cumhurbaşkanı’ndan izniniz var mı?
“Hayırlı olsun; inşallah yeni ekonomi yönetimi başarılı olur
İki soru:
1- Nimet-külfet dengesi nasıl kurulacak? Programın maliyeti orta direğin sırtına mı yüklenecek?
2- Parasal sıkılaştırma, mali disiplin ve yapısal reformlar için Sayın Cumhurbaşkanı’ndan izniniz var mı?
İrfan Ersin: “Mali disiplin için mali kural uygulamalarının olması gerekir”
Sayın bakanım, mali disiplin için mali kural uygulamalarının olması gerekir. Hangi kuralı önceliklendiriyorsunuz? Harcama disiplini mi? Borçlanma sınırlaması mı? Bütçe açığı milli gelir oranı mı?