Oral Çalışlar
15 Temmuz’dan kim ne kadar sorumlu?
Darbeyi yenilgiye uğratan halktır ve devlet içinde meşru zemine bağlı asker, polis, bürokrasidir. Fetullahçı örgüt, legal-illegal iki ayak üzerinden yapılanmış ve gelişmiştir. Yayın organları, eğitim kurumları gibi alanlarda yasal faaliyet yapmıştır. Asker, polis, bürokrasi ve yargı gibi devletin etkin kurumları içinde yasadışı yollarla örgütlenmiştir.
Darbeye direnen medya
15 Temmuz’daki toplumsal karşı koyuş, darbelerden çok çekmiş bir halkın topyekün direnişinin eseridir.
Brüksel’de çözümü konuşmak
Toplantının katılımcılarından sinema sanatçısı Kadir İnanır, “Artık bu meseleyi yeniden masaya yatırmanın zamanı geldi. Bundan elini çekenin eli yanar” dedi. DPI’ın direktörü Kerim Yıldız ise, bundan sonrası için yapabileceklerini şöyle özetledi: “Çözüm umudunun büyük ölçüde kaybolduğu bir dönemden geçtik.
Siyasette yumuşama…
Siyasette dil henüz tam bir değişim geçirmese bile, “Altan kardeşler ve Ilıcak” davasında Yargıtay’ın bozma kararı, bu yönde bir eğilim olarak okunabilir. Aynı şekilde Gezi davasında Yiğit Aksakoğlu’nun tahliyesini, Osman Kavala’nın tahliyesi için bir hakimin oy kullanmasını iyiye işaret olarak saymayı tercih edebiliriz.
ABD’den aksi sesler
Engel'in bu çıkışının ardında alınmış bir karar bulunuyor. ABD Temsilciler Meclisi, Osaka buluşmasından kısa süre önce, S-400'leri Türkiye'nin Rusya'dan satın alması durumunda yaptırım uygulamaya karar vermişti.
Batı şaşırıyor
Bir bakıyorsunuz, AB'ye yönelmiş, ileri demokrasinin ilkelerini savunan (bu izlenimi uyandırabilen) bir iktidar ortaya çıkıyor. Batı şaşırıyor, “galiba bu sefer oldu” diye düşünmeye başlıyor. Sonra, giderek hava değişiyor. Batı yine şaşırıyor. Kapıları kapatıyor.
Batı medyasında S-400 meselesi
Batı medyasını dikkatle okuduğumuzda, Tokyo'daki G-20 zirvesinin Türkiye-ABD ilişkilerinin geleceği açısından faydalı bir zemin oluşturduğu izlenimini edinebiliyoruz.
“Tarafsızlık” satrancı…
Çok yakın zamana kadar, yenilmekten ve yenilme ihtimalinden yorgun düşmüş bir muhalefet söz konusuydu. İktidar kendine güvenli, “yenilmez” görüntüsüyle, sürekli “değiştiremezsiniz” mesajı üretiyordu. İçeride ve dışarıda bu ruh halinin iyice yoğunlaştığı bir noktada, İstanbul seçimi geldi.
Batı medyasında Türkiye’ye artan ilgi…
Diğer İngiliz gazetesi The Times’ın Türkiye yorumunun başlığı ise, “İstanbul’u kaybeden Erdoğan’a reform çağrısı...” İspanyol El Pais gazetesi, seçimlerin Türkiye’de gerilimi azalttığını, umut yarattığını ve bunun sonucu olarak (bir İspanyol şirketi tarafından satın alınan) Garanti Bankası’nın hisselerinin değer kazandığını yazdı.
“Seçmen”
Başta iktidar olmak üzere seçmenin mesajı doğru anlaşılmalı, bir uzlaşma ve çözüm imkanı aranmalı. Kazananların, zafer sarhoşluğuna ve intikamcı duygulara kapılmak yerine yapıcı bir dil kullanabileceklerini düşünüyorum. Kılıçdaroğlu ve İmamoğlu’nun ilk mesajları bu açıdan umut verici. İktidarın ise, yavaş yavaş, “nerede yanlış yaptık” diyerek bir muhasebeye girişmesini bekliyorum.
Nasıl okumalıyız?
23 Haziran seçimlerinin iktidara verdiği mesaj "Böyle yapmayın" şeklinde okunabilir. Toplum diyor ki: Farklılıkların uzlaşabildiği, hiçbir grubun diğer gruba üstünlük taslamadığı, değişen dünyanın gerçeklerini ve genç kuşağın ihtiyaçlarını anlayabilen bir format...
Suriyeli mülteciler ve kör milliyetçilik
Mültecilere yönelik tepki ve öfkeyi kışkırtmak, bundan siyasi rant elde etmeye çalışmak, en temel insan haklarının ihlalidir. Bir belediye başkanı çıkıp “Yabancı uyruklu kişilere yardımı kesin” diye bir tavır alırsa, buna ırkçılık denir.
‘Müslüman kardeş’imiz Mursi…
Dünyanın gözü önünde, seçimle gelmiş yönetim, darbeyle devrildi. “Batı demokrasileri”nden gelen bazı cılız sesler dışında, darbe büyük oranda onay gördü. İslam’ın demokrasi denemesi, İhvan hareketinin meşru zeminde, barışçı mücadele yürütme tercihi, hayal kırıklığıyla sonuçlandı. “Arap Baharı”nın rüzgarı söndü.
Güney Afrika’dan dönerken
Öğrendiğim en önemli şey, çözüm konusunda umudu yitirmemek. Çözüm sırasında uzlaşma adımları atarken, barışa ulaşırken, gösterilen “ihanet”, “sattınız” gibi suçlamalara kulak tıkamak. Bir gün önce yapılan barışın, bir insanın bile ölümden kurtulmasına hizmet edebilmesinin öneminin bilincinde olmak.
Güney Afrika: Failler ve mağdurlar
Toplumda özellikle ekonomik alanda adaletsizlik çok can acıtıcı. Toplumun en zengin yüzde 10’u, zenginliğin yüzde 71’ini, en fakir yüzde 60, zenginliğin yüzde 7’sini alabildiği bir dengesizlik söz konusu. Dünyada cinsel şiddetin en yaygın olduğu ülke olarak öne çıkıyor.
Irkçı partiden Mandela’nın partisine…
Afrikanlar yani Avrupalı beyazlar, Afrikalı, Asyalı ve “Renkli” nüfusları aşamalı olarak mülksüzleştirdiler, siyasi katılımın dışında bıraktılar. Apartheid ırkçı sistemi 1948’de Ulusal Parti (NP) tarafından uygulanmaya başladı: Siyahların beyazlarla evlenmeleri, belli bölgelerin dışına çıkmaları, sahillere inmeleri yasaklandı.
Güney Afrika’nın Gandi’si: İbrahim…
İbrahim, bu eylem biçimini kabul etmekle birlikte sivilleri öldürmeye karşı olduklarını özellikle vurguladı. İbrahim İbrahim, katıldığı eylemler nedeniyle tutuklandı. Toplam 20 yıl hapis yattı. Mandela’nın 1994 yılında Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından çıkarılan afla özgürlüğüne kavuştu.
Çok yakın çok uzak AB’de seçimler
İstanbul seçimlerine yoğunlaşan Türkiye’de, Avrupa Birliği (AB) seçimleri fazla ilgi görmedi. Bu ilgisizliğin en başta gelen nedeni, son yıllarda AB’ye üyelik umudunun zayıflamış, hatta...
Bayramlarda hapishaneler…
Yargı reformu konusu, özellikle siyasi tutukluları çok ilgilendiriyor. Örneğin, herhangi bir şiddet eylemine katılmadığı halde, “Terörle Mücadele Kanunu” kapsamında yargılananlar, ciddi mağduriyetler yaşıyorlar. Haklarındaki iddiaların neler olduğunu öğrenmek için dosyalarını incelemek imkanları bulunmuyor.
Yargı reformu ve icraat…
“İşkenceye sıfır tolerans” diye bir adımın atıldığı bir ortamda, bir büyük baronun, işkence iddiasını gündeme getirmesi, dikkat çekici. Yalnız Ankara’da değil, başka bazı illerde de işkenceden söz edildiğini görüyoruz. Son derece üzücü ve endişe verici…
Akademik dünyanın feministleri
Hemen her disiplin içinde ya da özerk bir disiplinler arası alan olarak kadın, toplumsal cinsiyet, erkeklik çalışmaları, queer çalışmaları… Bunların hiçbiri bir anda tepeden inmedi. Zorlu mücadelelerin, çalışmaların ve aktarımların bir sonucu aynı zamanda..."
68 kuşağından Tayfur Cinemre
68 kuşağının simge isimlerinden birini daha yitirdik. Dünyayı değiştirmeye azimli bir kuşağın temsilcilerindendi. Anılarını yazıyordu. Onu bugün öğle namazının ardından Bebek Camiinden uğurlayacağız.
Irkçı Avrupalıdan skandal kaset…
Avrupa Birliği ülkelerinde Avrupa Parlamentosu seçimleri yapılıyor. Türkiye’yi de yakından ilgilendiren bu seçimlerle birlikte AB’nin yeni yönelimi belli olacak. Genişleme sürecek mi, İngiltere yeniden...
Deniz Gezmiş’le Samsun’dan Ankara’ya
Baktım Deniz Gezmiş otobüsün içinde oturuyor. “Neden sen çıkıp halka propaganda yapmıyorsun?” diye sordum. Hafif gülümseyerek baktı, “Asıl propaganda silahlı propagandadır” dedi. Silahlı eylemleri belli ki o zamandan kafasına koymuştu. Tam bağımsızlık, devrimcilik...
Bilge Dicleli
Her çıkışımız bir ritüele dönüştü. Her mehtap öncesinde birbirimizden haber bekler olduk. Bence adanın en güzel plajı Nizam Kayıkhanesi hepimiz için bir buluşma noktası oldu. Yüzmede, kahvaltıda, sohbette... Her sabah birbirimizin eksikliğini sayar, birbirimizi arar olduk. Böyle bir çevreyi hayal bile etmemiştik.”
Tehlikeli polemik: Dokunulmazlık
Kılıçdaroğlu milyonlarca seçmenin oyunu alan bir partinin genel başkanı. Dokunulmazlık, ona şahsi olarak verilmiş bir imtiyaz değil. O nedenle bu imtiyazdan şahsi olarak vazgeçme hakkına sahip değil.
Hangi oylar etkili olacak?
Yaşadığımız gerilim az buz bir şey değil. Türkiye, bölünmüşlüğü aşmaya çalışırken, yine kutuplaşmaya zorlanıyor. Oysa ki toplum kutuplaşmaya, şova, abartıya, kişilik gösterisine değil sakinliğe, gerçekçiliğe ve insanlığa ihtiyaç duyuyor.
Malatya Kitap Fuarı ve Fikir Dünyası
Muhafazakarların, solcuların, değişik etnik kimliklerin, değişik mezheplerin bir arada yaşadığı, geçmişte bu farklılıklar nedeniyle acılar yaşamış bir kent. Bu kentin insanlarının ve değişiminin 50 yıldır tanığıyım.
Uzlaşmadan korkmayın…
31 Mart seçimlerinde, büyük şehirlerdeki seçmen, AK Parti’ye şöyle bir mesaj verdi: “2023’e kadar Cumhurbaşkanlığı ve Meclis çoğunluğu elinizde. Yönetme inisiyatifi sizin elinizde. Büyük şehirlerde ise yönetim ağırlıklı olarak muhalefette olmalı. Bir dengelenme ve birlikte çalışma denemesine ihtiyaç var. Uzlaşarak çalışın.”
Raci Tetik: 12 Eylül zulmünün simgesi
Darbeciler, tarihin utanç safyalarında yerlerini aldı. Üç gün önce ölen ve cenazesinde protesto gösterisi yapılan Raci Tetik, bu utanç listesinin önde gelen isimlerindendi. Mamak’ta onun kurduğu işkenceci sistemin bir mağduru olarak, “Bu dünya sana da kalmadı Raci Tetik. Tarihe bir zalim olarak geçerek bu dünyadan göçtün gittin” dedim.