Manşet

Taliban, ABD’nin ve NATO’nun müdahalesiyle iktidarı terk etmek zorunda kaldığı 2001’den bu yana geçen 20 yılda ne kadar değişti? Sosyal hayatı, zorlamalarla kendi inançlarına uygun biçimde ‘düzeltmek’ hususunda 1996-2001 arasındaki katı tutumunu sürdürecek mi? Başta kadınların toplum içindeki konumları ve hakları olmak üzere Taliban sözcülerinden karışık mesajlar gelirken, BBC Araştırma Ekibi Taliban’ın son aylarda yeniden ele geçirip fiilen yönettiği yerleri gezdi ve gözlemlerini haberleştirdi.

Taliban'ın Kabil'i ele geçirmesinden sonra ülkeden kaçmak isteyenler Kabil Havalimanı'na akın etti. Zorla uçaklara girmeye çalışan sivilleri dağıtmak için havaya ateş açıldı. Konsolosluk çalışanlarını havalimanından tahliye etmeye başlayan ABD'nin Dışişleri Bakanı Blinken de şaşkın: "Milyarlarca dolar harcayarak Afganistan’a hava kuvvetlerine sahip, 300 bin kişilik donanımlı bir ordu kurduk ama bu ordu ülkesini savunamadı."

Ankara, İran sınırından Afgan göçmenlerin Türkiye’ye girdiğini gösteren videolara haftalarca “asılsız”, “gerçek dışı” dedi. Nihayet Erdoğan gerçeği kabul etti: "İran üzerinden Afgan göçmen dalgasıyla karşı karşıyayız.”

Taliban’dan Afganistan’ın yeni dönemine ilişkin ilk sinyal geldi. Bir Taliban sözcüsü uluslararası medyaya konuştu. Kadınların tek başlarına dışarı çıkabileceklerini ve başları örtülü olarak çalışma ile eğitim alma haklarından faydalanmaya devam edebileceklerini açıkladı. Okula gittiği için 15 yaşında Taliban’ın Pakistan kolu tarafından başından vurulan Nobel ödüllü Malala: “Taliban’ın Afganistan’daki ilerleyişini şok içinde izliyoruz.”

Biden'ın cevabı: "Hayır değil. Çünkü Afgan ordusu dünyadaki herhangi iyi bir ordunun sahip olduğu kadar 300 bin iyi donanmış askere ve hava kuvvetlerine sahip." Başka bir gazeteci: "İstihbarat birimleriniz Afgan hükümetinin çökmeye çok yakın olduğu değerlendirmesini yapıyor." Biden: "Bu doğru değil."