ENİS AYDIN/ Özel Haber
Türk yapımı Aşk 101 dizisi henüz Nisan ayında Netflix’te yayınlanmadan önce, senaryodaki Osman karakterinin eşcinsel olduğu ve yapım şirketinin Osman’ın eşcinselliği ile ilgili sahneleri çıkardığı ileri sürülmüştü.
O günlerde Yeni Akit’e konuşan RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, Aşk 101 dizisi için “Uyardık, gözümüz üzerlerinde. Çocuk ve gençlerin fiziksel ve ruhsal gelişimlerine olumsuz etki edebilecek yayın içeriklerine göz yummamız mümkün değildir. Kırmızı çizgilerimiz bellidir. Şifahi yaptığımız ikazlarımızı dikkate aldıklarını da gördük” demişti.
Netflix ise, sosyal medyadan yaptığı açıklamada eşcinsel propaganda iddialarını reddetmiş, dizide baştan beri böyle bir karakterin olmadığını açıklamıştı.
Aşk 101 dizisinin yayınlanan bölümlerinde lise öğrencisi Osman, para kazanma konusunda becerisi ile dikkat çeken, sürekli fındık yiyen, diğer arkadaşları gibi okulla sorunlar yaşayan bir karakter. Dizinin hiçbir yerinde eşcinselliğine dair bir gönderme yok.
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal’ın, konuk olduğu Cüneyt Özdemir’in YouTube programında “Türkiye’de eşcinsellik yasaklandı mı acaba? Bu çok gündeme gelmeye başladı” sorusuna Netflix dizisi Aşk 101’i örnek göstererek verdiği yanıt, olayın iç yüzünü ortaya çıkardı:
“Şöyle bir şey oldu geçtiğimiz günlerde Netflix bir dizi istedi, dizinin senaryosu hazırlandı. Dizi bir eşcinsel hikâyesiydi ve orada Osman isminde bir eşcinsel üzerinden yerli yapım firmasına bir dizi yapım teklifi verdi. Bu normal bir şey diyebilirsiniz. Ama Almanya’da, Fransa’da Hollanda’da ya da ABD’de, bir eşcinsel kendi özel hayatını yaşar. Ama gazete almaya gittiğinde eğer yanında çocuk edindiği ya da kendi çocuğu da olabilir, gazete bayisine gittiğinde bir porno dergisinin poşet içinde satılmamasına tepki gösterir.”
Aslında Aşk 101 dizisinde eşcinsel bir karakter olsaydı, bu Türk televizyon tarihinde bir ilk olmayacaktı. Eşcinsel oldukları vurgulanmasa da feminen karakterlere çokça yer verilen Türk dizilerinde açıkça eşcinsel olduğu söylenen karakterler de vardı.
İlk akla gelenler Sevginin Gücü’nde Can, Kampüsistan’da Mahmut, Bir İstanbul Masalı’nda Zekeriya…
Can- Sevginin Gücü (Show Tv-1993)
Show TV’nin 1993 yapımı Sevginin Gücü dizisinde Volkan Severcan’ın canlandırdığı Can karakteri bir eşcinseldi. 1996’da Kaldırım Çiçeği dizisinde yine eşcinsel birini oynayan Severcan, burada nispeten karikatürize edilmiş bir role bürünmüştü
Mahmut- Kampusistan (Kanal D- 2003)
2003’te Kanal D’de yayımlanan Kampüsistan dizisinin Mahmut karakteri, senaryoda sonradan heteroseksüelliğe dönse de, ilk bölümlerde eşcinselliğini belirtmekten çekinmeyen bir konservatuvar öğrencisiydi. Onu bu şekilde kabul eden okul arkadaşları arasında rol alan isimlerden biri de Tuğçe Kazaz’dı.
Zekeriya- Bir İstanbul Masalı (ATV- 2005)
ATV’nin unutulmaz dizilerinden Bir İstanbul Masalı’nda Patron Selim’in (Mehmet Aslantuğ) sağ kolu Zekeriya da bir eşcinseldi. Cinsel yönelimini açıkladığı sahne seneler sonra yayımlanan tekrar bölümlerinde sansüre uğradı. Dizinin senaristlerinden Gaye Boralıoğlu yıllar sonra Radikal’e verdiği bir röportajda şunları söylemişti:
“’Bir İstanbul Masalı’nı yazdığımızda ortam biraz daha rahattı. Eşcinsel karaktere yapımcı ya da kanal itiraz etmedi, sadece bu karakteri ele aldığımız sırada reytinglerin belli bir noktayı garantilemiş olmasını tercih edeceklerini söylediler. Zekeriya ile ilgili gerçeği yedinci, sekizinci bölümden itibaren ortaya çıkardık. Seyirciden kayda değer bir olumsuz tepki almadık. Tam tersi gey-lezbiyen çevreleri ilk defa sahici bir eşcinsel karakter izlettiğimiz için bizi kutladılar. Ne var ki muhafazakârlık arttıkça bu konudaki kaygılar, sansürler, otosansürler çoğaldı.”
Türk televizyonlarının en eşcinsel sahnesi ATV’de
Osman Sınav’ın 2010 yapımı Kılıç Günü dizisindeki iki eşcinsel erkeğin yatakta olduğu sahneyi izleyiciler ATV ekranlarında izlemişti. Sahne yoğun tartışmalara neden olurken, Osman Sınav şu açıklamayı yapmıştı:
“Bu sahneleri provoke amaçlı kullanmadık. Böyle bir amacımız olsaydı daha önceden görselleri basına verirdik. Bunlar gerçektir. Karakter tanımlaması yapıyoruz. İyiliği, bütün güzelliğiyle gösterebilmek için karanlığı da bütün çıplaklığıyla göstermek lazım. Yoksa ‘iyi’ hissedilemez. Sığ kalır. Biz kimsenin cesaret edemediği şeyleri göstermeye çalışıyoruz. Ahlaksızlık propagandası yapmıyor, aksine o tip insanların profilini sergiliyoruz. Bu kişiler ve ahlaksızlıklarını gösterebilmek için ahlak sınırları dışına çıkmadan bir şeyler yapmak zorundayız.”
Star TV’de yayımlanan 20 Dakika dizisinde Ushan Çakır’ın hayat verdiği Özgür karakterinin de 15. bölümde geçen bir sahnede eşcinsel olduğunu açıklarken kullandığı “Bu ülkede kimliğimi saklamadan gezemezdim, çünkü bu ülkede eşcinsel olmak suç” repliği de sosyal medyada çokça paylaşılmıştı.
2013 yılında TV’de izlenen bu replikten sonra eşcinsel karakterleri ekranlarda görmek mümkün olmadı. 20 Dakika dizisi son örnek oldu.