“Son 50 yılın en büyük haberi geldi, PKK kendini fesh etti ama hala olan değil, olma ihtimali olanlar, evhamlar konuşuluyor. Türkiye’deki çözüm sürecine Suudi Arabistan’dan 150 milyar dolarlık destek geldi. MBS parayı bastı ve Trump’a Suriye yaptırımlarını kaldırttı, Şam güçlendi, SDG’nin Şam’la entegrasyon artacak. Silahlı olarak Lozan’ı yıkamayan PKK, silahsız olarak mı yıkacak? Kongre bildirisinde PKK “Yaşasın tam bağımsız Türkiye” bile dedi. Kürtler, Sevr’i reddedip İstiklal Harbi’ne destek vermişti. Lozan, Kürtleri üç ülke arasında böldü. KCK yöneticileri, PKK kongresinde delegeydi. Bu, Erdoğan-Bahçeli-Öcalan arasında bir pazarlık, bize ne diyenler son 50 yılı başka bir ülkede yaşamış olmalı."
PKK’nın kendini fesh ettiği 12. Kongresi’ne katılan bir PKK’lı delege kongre izlenimlerini örgüte ait ANF’ye yazdı: “Kongre salonu sınırlı imkanlar kullanılarak büyük bir dikkat ve özenle dizayn edilmiş. Söylemesi kolay değil. Fesih kongresi ama “Bitti” kavramını telaffuz edemiyoruz. Önder Apo’nun perspektifleri Kürtçe okundu. Geç gelip de ilk kez okuyanların “heval, paragrafı tekrar okuyabilir misin” şeklindeki taleplerinde de anlama kaygısı vardı. PKK ömrünü tamamlamış ve varlığına son vermişti. Son slogan atılırken birçok yoldaşın gözlerini sildiği de dikkatlerden kaçmadı. Önder Apo olmasa, değil bu gezegende, tüm kainatta ne kadar tanrı varsa, hepsi de gelse bizi ikna edemezdi.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İslamcılıktan ‘millîlik’e geçtiği (geçmek zorunda kaldığı) 2015’ten bu yana dilinden düşürmediği “Bizim bir Misâk-ı Millî meselemiz vardır” cümlesi gelir Lozan’a dayanır, ki zaten Lozan da doğrudan payını alır bu iddiadan. Lozan Kürtler için de bütün doğal haklarının Türkiye Cumhuriyeti devletinin insafına bırakıldığı bir antlaşmanın adıdır ve Kürtler on yıllar boyunca o insaftan zerrece nasiplenmemişlerdir. Yani Lozan Türk egemenliğini sınırladı, Kürtleri Türk egemenliğine zimmetledi, fakat şimdi egemenliğin genişletilmesi isteniyor ve bu da Kürtler olmadan olmuyor.
Baskın Oran, Agos’ta yazdı: “Fesih Bildirisi’nde 2 kelime: Soykırım ve Lozan”: “Farkında mıyız bilmem, Türkiye çok önemli bir “şerden hayır” olayı yaşamakta. Şöyle ki: Bu devlet kurulduğundan beri demokrasiyi engellemekte kullanılan başlıca kavram olan Kürt Meselesi, ilk defa gerçek bir demokrasi yaratmanın umudunu vermeye başladı.”