“İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından kişiler veya kuruluşlara fizik, kimya, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarındaki olağanüstü başarılarına verilmektedir. 1895 yılındaki Alfred Nobel‘in vasiyeti doğrultusunda, 1896 yılından bu yana Nobel Vakfı tarafından idare edilmekte ve yürütülmektedir. Ekonomi dalında verilen bir başka ödül ise 1968 yılında Sveriges Riksbank ile Merkez bankasının İsveç ekonomisine yapmış olduğu katkılar nedeniyle verilmeye başlanmıştır.”
“Her ödül ayrı bir komite tarafından verilir: İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi fizik, kimya, ekonomi alanlarındaki ödülleri; Karolinska Enstitüsü fizyoloji veya tıp alanındaki ödülleri ve Norveç Nobel Komitesi edebiyat alanındaki ödülleri vermektedir.”
Norveç Parlamentosunca İsveç Akademisinden seçilen beş kişilik bir kurul ise barış alanındaki ödülleri verir. Ödül almayı hak eden kişi veya kurum bir madalya, bir diploma ve yıllar içinde değişen miktarda para ödülü almaktadır. 2011 yılı itibarıyla, 20 kuruluş ve 69 ekonomi alanında. Nobel Ödülü’nü almaya hak kazanan dört kişinin ödüllerini almalarına kendi hükûmetleri tarafından izin verilmedi. Almanya’da Hitler hükûmeti; Richard Kuhn (Kimya, 1938), Adolf Butenandt (Kimya, 1939) ve Gerhard Domagk (Fizyololji veya Tıp) alanında ödüllerini almalarına izin vermedi. Sovyetler Birliği‘nin baskısı doğrultusunda Boris Pasternak (Edebiyat, 1958) ödülü reddetti. Ayrıca Nobel Ödülü almaya hak kazanan Jean-Paul Sartre ve Lê Ðức Thọ ödüllerini almayı reddettiler. Bunlardan Sartre hayatı boyunca tüm resmi ödülleri reddetmiştir. Lê Ðức Thọ ise o yıllarda Vietnam‘ın içinde bulunduğu durum nedeniyle ödülü almamıştır.
Türklerden Orhan Pamuk edebiyat, Aziz Sancar Kimya ve Daran Acemoglu ekonomi alanında Nobelli oldular.
ABD başkanı Obama, Başkan olur olmaz Nobel aldı ve Nobel komitesi Obama’nın hiçbir faaliyet göstermeden ödül vermesi eleştirildi. Jimmy Carter ise görevinden ayrıldıktan yıllar sonra Nobel aldı.
2024 Nobel Barış Ödülü’nü dünyanın “nükleer silahlardan arındırılması” alanındaki çalışmalarından dolayı adı pek duyulmamış Japon kuruluş Nihon Hidankyo kazandı.
Nobel konusunu ele almamın nedeni ABD Temsilciler Meclisinden bir yalaka Trump’ı aday göstermek istiyor. (ancak bir sıkıntı var; ilmi reddedenlere Nobel verilmiyor.) Ayrıca, rekabet de gerek tek başına olmaz. Trump’ın yanına Netenyahu ve Putin olursa çekişme olur.
Benim adayım Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Portekizli diplomat ve siyasetçi António Manuel de Oliveira Guterres’dir