1-) Türkiye’de yılın olayı?
Dünyanın en yüksek enflasyon oranlarından biriyle yaşama mücadelemiz.
Ve buna rağmen enflasyonu yaratan iktidarın marketler, soğan depoları, kabzımallar, aracılar kadar suçlanmamayı başarması…
2-) Dünyada yılın olayı?
Tabii ki İsveçli ve Finlandiyalı solcuları bile NATO’cu yapan, Almanlara bir orduları olduğunu hatırlatan, genç Ruslara Kağıthane’deki sitelerden ev aldıran, bir komedyeni dünyanın en cesur liderine çeviren Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı.
Ve bu barbarlığı yaparken ki Putin’in ideolojik soğukkanlılığı ve tarihsel haklılık iddiası, dünyada milyonlarca eğitimli, modern insanın saldırgan ve saldırılan ayrımı yapamayacak kadar yanlış bir dünya algısının esiri olması….
3-) Türkiye’de yılın insanı?
Aslında iki kişi; Gülşen ve Cihan Kolivar. 2022 yılında pop şarkıcısı Gülşen’in ve fırıncı Cihan Kolivar’ın bile halkı kin ve düşmanlığa tahrikten hapse atıldığı bir ülke olduğumuzu söyledikten sonra bu yıl Türkiye’de neler olduğu hakkında başka bir şey söyleyip başınızı belaya sokmaya gerek yok.
4-) Dünyada yılın insanı?
Putin gibi maço bir eski KGB ajanı, Rus milliyetçisinin façasını alan komedyen devlet başkanı Zelenski. Batılı bazı çevreler işin biraz cılkını çıkarsalar, savaşın ortasındaki bir ülkenin liderinden pop-ikon çıkararak mide kaldırsa da bu yaşananın büyük tarih hikayesindeki acayipliğini değiştirmiyor
5-) Türkiye’de yılın değeri en anlaşılmamış olayı?
Kutuplaşma çölünde bir vaha olarak beliriveren, serap olup olmadığı hala anlaşılamayan, siyaseti aşiret kavgası, masanın üzerindeki her şeyi almak sananları, geri adım atmayı taviz, özür dilemeyi diz çökmek, nezaketi ve gücü paylaşmayı zafiyet olarak görenleri bir türlü heyecanlandıramayan ama fazla heyecandan panik atak olmuş ülkeye bedava uzlaşma terapisi olan Altılı Masa.
6-) Dünyada yılın değeri en anlaşılmamış olayı?
Değeri değil de önemi demek belki daha şık olur belki. Tabii ki Kraliçe Elizabeth’in ölümü. Hem Churchill’i hem Thatcher’i Başbakan olarak atayıp elini öptürmüş, yaşayan hiçbir Amerikalıya nasip olmayan Eisenhower, Kennedy, Nixon, Reagan ile tanışmış, Kruşçev, Brejnev, Gorbaçov, Yeltsin’i devirip Sovyetlerin yıkılmasını izlemiş, beş Papa gömmüş, Cemal Gürsel’e Menderes için ricacı olmuş 20’inci yüzyıl tarihinin en üst düzeydeki son tanığıydı. Geriye bir tek Kissinger kaldı. Kraliçe, hiç ölmeyecekmiş gibiydi, Prens Charles bile ümidini kesmişti. Neredeyse durup gülümsemek dışında hiçbir şey yapmadan, atlar dışında dünya meselelerinden çok fazla anlamadan 70 yıldır dünyanın en çok tanınan ve dünyayı yönettiği ile ilgili hakkında en fazla komplo teorisi üretilen insanı olmayı başardı. Son ana kadar ayakta, işinin başında kaldı ve gülümseyerek poz verdi. Ölümüyle onun da bir fani olduğu ortaya çıktı.
7-) Türkiye’de yılın değeri en anlaşılmamış insanı?
Kemal Kılıçdaroğlu. Cumhuriyet’in 100. yılında CHP’nin başında Dersimli bir Kürt Alevisi var. İlahi adalet bu olsa gerek. Onun başındaki CHP başörtülülerden özür diliyor. Kürtlerle, muhafazakarlarla helalleşiyor, beş sağ partiyle ittifak kuruyor. Ve bütün bunlar da liberal bir kamu spotu ya da 90’larda Kemalist bir generalin terler içinde uyanacağı bir kabus değil. Büyük bir karizması, güçlü bir hitabeti, İtalyan bir mutfağı olmadığı için süslü, cafcaflı görünmüyor, ahlak siyasette bir zaaf olarak muamele görüyor, halkımız iktidarın çakarlı, atarlı olanının bağımlısı ve bu yüzden yaptığının büyük tarih içindeki değeri de bir türlü anlaşılamıyor.
😎 Dünyada yılın değeri en anlaşılmamış insanı?
Boris Johnson. Şapşallıkları, sakarlıkları, savsaklığı, boşvermişliği, DNA’sına işlemiş yasaları bir kere delsen ne olur Anadolu bilgeliği, uçkuruna düşkünlüğü yüzünden entelektüel birikimi ve iyi siyasetçiliği bir türlü görülemedi. Sarışın ve uzun saçları yüzünden başka hiçbir benzerliği olmayan Trump ile birlikte anıldı, popülist liderler sepetine atıldı. Halbuki İngiltere’yi dünyada pandemi uykusundan uyanan ilk ülke yapmadı, bir ara Amerika’nın açtığı boşluğu da doldurup hür dünyanın liderliğine bile oynattı. Ama yine şapşallıklarını fırsata çeviren parti içi daha az karizmatik rakipleri tarafından politik doğruculuk silahıyla vuruldu. Üstelik hemşerimizdi.
9-) 2022 yılını en iyi temsil eden kitap/film-dizi?
En hümanistlerin bile içindeki ilkel kabilesini koruma dürtüsünü dirilten çağımızın açık ara proleterleri, mazlumları, ötekileri dilsiz mültecileri edebiyatıyla konuşturan Abdulrezak Gurnah’ın romanları.
Kraliçe’den bize miras, bitmese de Balmoral Şatosu’nun çayırlarında biraz daha yatıp yuvarlanıp, Prenses Diana’nın biraz daha dert ortağı olabilseydik dedirten Crown.
Bu eğlencesi az, tarihin yavaş aktığı, sanal dünyadan birkaç saatliğine kaçtığımız Westeros’a bizi kavuşturan House of Dragon.
10-) 2022 yılında neyin kıymetini anladınız?
Maalesef paranın…
11-) 2022 yılında nereye gitmek istediniz ama gidemediniz?
Tatile…
12-) Yılın en anlamlı/etkili kurumu?
FIFA. Herkesin çalıştığı ya da okula gittiği bir dönemde bir ay bütün dünyayı öğlen vakti ve gece yarılarına kadar ekran başına oturtup, Katar’dan heyecanlandırabilen başka bir kurum olmadı
13-) Yılın en anlamsız/etkisiz kurumu:
Avrupa vizesi başvuru merkezleri…
(Diğer yazarların cevapları 31 Aralık günü Serbestiyet.com’da yayınlanacak)