Rusya bir bakıma Kafkaslardan bir ölçüde çıktı ; daha doğrusu bu bölgedeki eski ağırlığını yitirdi.
Ermenistan Rusya liderliğindeki savunma paktından çıkıp ABD ile askeri manevra yaptı. Gürcistan’ı Rusya savaş yoluyla parçalamıştı. Her iki ülke de Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin statüsünü kabul etti. Mahkemenin Putin hakkında yakalama kararı var. O iki ülkeye gidemiyor. Geriye Azerbaycan kaldı. Azeriler dengeli politika izlemeye çalışıyor. Üstelik Azerbaycan fosil yakıt zengini.
Rusya’nın Avrupa ile ihracatı sınırlı kaldı. Yaptırımlar var. Dolayısıyla ihracat yönü Asya oldu. Azerbaycan ziyaretinde Hindistan, İran, Azerbaycan, Hazar Denizi, Rusya rotalı bir koridor ortaya çıktı. Rusya uzun zamandır bunu amaçlıyordu. Batı yaptırımlarından kaçış yolu.
Kuzey-Güney Koridoru, aynı zamanda Rus gazının Azerbaycan’a taşınmasını amaçlıyor. Bu da Moskova’nın Avrupa’ya dolaylı yoldan gaz ihraç edebilmesinde yeni bir yol demek. Elbette mevcut TAP ve TANAP’ın hacmi yetersiz. Azeriler içerde Rus gazını kullanacak ve de kendi gazını artan miktarda Avrupa’ya ihraç edecek. Düşünülen formül bu. Putin’in ziyareti hem Kafkasları tamamen kaybetmemek hem gazını Azeri yoluyla Avrupa’ya yollamak amacını da güdüyor.
Bu arada Zengezur koridoru askıya alındı. Bakû ve Erivan, yakın zamanda bu konuyu barış antlaşması taslağından çıkarma kararı aldılar. Ermenistan egemenlik hakkının korunmasını istiyor ve koridorun Rus muhafızların kontrolünde olmasına karşı çıkıyor. İran ise Ermenistan ile sınırının ortadan kalkmasına karşı olduğu için projeye sıcak bakmıyor. Ayrıca, İran enerji konusunda tamamen devre dışı kalmak istemiyor.
Öte yandan, Kuzey-Güney Koridoru’nun önemli özelliklerinden biri, Hindistan’ı bölge projesinin içinde tutmasıdır. Zira ABD Delhi’de yapılan G20 toplantısından başlayarak Hindistan’ı kendi projelerine dahil etmek için büyük çaba harcıyor. Örneğin , Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan, Ürdün, İsrail, Doğu Akdeniz, Avrupa rotalı Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Koridoru ABD sponsorluydu. 7 Ekim’le başlayan harp ile şimdilik bu proje rafa kalktı gibi.
Bir başka ticaret koridoru da İpek Yolu. (kuşak ve yol) Çin tarafından düşünülen ve organize edilen bir koridor. ABD, Çin’in liderlik ettiği Asya’yı Avrupa ve Afrika’ya bağlayan Kuşak ve Yol İnisiyatifi’ni, küresel liderliğinin önündeki önemli bir rakip olarak görüyor. Washington bu sebeple, bu koridoru çeşitli noktalarından kesmek ve alternatifler üreterek gelişmesini durdurmak istiyor. İşte ABD’nin Orta Asya – Kafkasya / Karadeniz – Avrupa Koridoru hedefi bu stratejinin gereğidir.
Eskiden ticaret savaşları açık denizler idi. Hala da öyle. Ancak, açık denizlere ek olarak karadan alternatifler de ortaya çıktı.
Şimdi koridor savaşlarından kim karlı çıkacak. Belki bütün yollar karlı olacak. Umarım bu yollardan gelecek bütün malları alabilecek kitleler hala vardır. Küresel bir ekonomik kriz bütün bu çalışmaları geçici de olsa devre dışı bırakabilir. Görünen o ki, Çin-ABD rekabetinde Rusya Bakü’deki anlaşmaya rağmen gene de kenarda kalmış gibi.