Nermin Abadan Unat ile İlhan Unat çiftinin Etiler’deki evinde, öğrencilerini ağırladıkları geleneksel davetlerden birindeyiz. 1990’ların sonu olmalı. Nermin Hoca’nın oğlu, ABD’de yaşayan ve New York’un ünlü mimarlarından olan Mustafa Kemal Abadan beni bir kenara çekip derdini anlattı: “Oral Bey, sizden bir ricam var. Annem için bir araba aldık, şoför de bulduk. Onun araba kullanmasını istemiyoruz. Siz kendisini ikna etmemize yardımcı olur musunuz?” İkna olup araba kullanmayı bıraktı mı, hatırlamıyorum. Ancak “Mustafa Kemal duymasın” diye zaman zaman direksiyona geçtiğini itiraf ediyordu. Zor olanı yapmayı severdi. 1936’da, 15 yaşında, tek başına trene bindiğinde, onun için yeni bir hayat başlıyordu. Viyana’dan, dilini bilmediği bir ülkeye, Türkiye’ye gelmişti. Viyana’da doğmuştu. Babası İzmirli tüccar Mustafa Süleymanoviç, annesi ise Macar Barones Elfriede Karwinsky’ydi. Babasını 9 yaşında kaybetmişti. Türkiye’de okulların parasız olduğunu duyunca kararını verdi: Türkiye’ye gidecekti. İzmir Kız Lisesi’ni bitirdi. 1944’te İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Türkçe’yi sonradan öğrenen bu genç kadın, hayatımızda yalnızca akademik duruşuyla sınırlı olmayan bir etki bıraktı…
Siyasal Bilgiler Fakültesi’nin ilk kadın öğretim üyesi olarak akademik hayata adımını atmıştı. Senatörlük yapmış, kadın haklarını kararlılıkla savunmayı hayatının bir parçası hâline getirmişti. Nermin Abadan, Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okurken hocamdı. 68 olaylarının heyecanıyla, Nermin Hoca’nın Siyasal’ın tek kadın akademisyeni olduğunu fark etmedik. “Mülkiye” diye birçok değişime öncülük etmiş okulumuzun ilk kadın akademisyeni, 1960’larda hâlâ yalnızca Nermin Hoca’ydı. Nermin Hoca, genç yaşta evlendiği Yavuz Abadan’ı erken kaybetti. 1969’da SBF’deki bir işgal gecesi Cengiz Çandar, Mahir Çayan ve ben birlikte dekan İlhan Unat’ın evine gitmiştik. Bizi, işgalci öğrencileri gizlice izleten İçişleri Bakanı Faruk Sükan bombayı patlatmıştı: “SBF Dekanı işgalci öğrencileri evine çağırıyor, kışkırtıyor” diye suçlamıştı. İlhan Unat da o yıllarda eşini kaybetmişti. Biz İlhan Hoca’nın evine gittiğimizde, yanlış hatırlamıyorsam Nermin Hoca da oradaydı. Nermin Hoca ile İlhan Hoca 1972 yılında evlendiler. İki hocamızla bağımız sürdü. Nermin Hoca, ilk eşi Yavuz Abadan’a büyük bir hayranlık beslerdi. Onun geceleri umumi tuvaletin ışığında nasıl ders çalıştığını; yoksulluktan, çaresizlikten sıyrılıp bir bilim insanı oluşunun hikâyesini zevkle anlatırdı. Nermin Hoca’nın bir yere yetişmek istiyormuş gibi heyecanlı hâlinin aksine, İlhan Unat sakin ve soğukkanlı bir karaktere sahipti. SBF’de Siyasal Davranış Kürsüsü’nü kuran Nermin Abadan Unat, 1989 yılına kadar bu üniversitede ders verdi. Siyaset sosyolojisi ve kitle iletişimi konularının yanı sıra Türk dış göçüyle ilgili sorunlara eğildi. Abadan Unat, 1978-1999 yılları arasında Avrupa Konseyi Kadın-Erkek Eşitliği Komisyonu’nda Türkiye’yi temsil etti. 1978-1980 yılları arasında Cumhuriyet Senatosu’nda senatör olarak görev yaptı. Münih, New York, Denver ve Kaliforniya’daki üniversitelerde misafir öğretim üyesi olarak ders veren Abadan Unat, 2016 yılına kadar da Boğaziçi Üniversitesi’nde insan hakları dersi verdi. Kadınların toplumdaki yeri ve toplumsal hareket üzerine geliştirdiği yenilikçi bakış açısıyla kadın hareketine önemli katkılarda bulundu. Öğrencileri olarak, hepimiz onu yaptığı önemli katkılarla hatırlayacağız.
