Ukrayna harbi dolayısıyla gözler uzunca bir süredir Rusya’ya çevrilmişti. Wagner grubu lideri ve bazı mesai arkadaşlarının “elimine” edilmesi sonrasında gözler ve ilgi fazlasıyla Rusya’ya yöneldi.
Putin’in, Rusya’nın başına geçtikten sonra Rusya’nın Batılı devletlere benzemeyeceğini söylemesine rağmen , ABD’lı başkanlar Rusya ile “beyaz sayfa” açılacağını söyleyegeldiler. Tabii Ukrayna harbi ile bu saflık son buldu.
İmparatorluk kaybeden ülkeler genelde “nostalji” ile eskiyi inşa etmeye çalışabilir. (Tabii akıllı İngilizler bunu yapmadı.) Zamanın Başbakanı Tansu Çiller ile Moskova’ya gittiğimizde Çiller Yeltsin’e “arkanıza bakmayın Atatürk gibi ileriye bakın” demişti.
Rusya’nın tarihine bakıldığında hemen her asır” gel-gitleri” görürüz. Çoğu kez otorite imparatorluk için elzem görülmüştür. Bazıları Slav ırkının farklı olduğunu vurgulamıştır. 18’inci asırda bir ara “Üçüncü Roma” teorisi ortaya atılmıştı. Batı ile eşit olmak için modernizasyonun şart olduğunun ileri sürüldüğü devirler de vardı.
Kilisenin ve Ortodoks dininin öne çıkarıldığı devirlere de rastlarsınız.
Sovyetler Birliği’nin çöküşü ile Batı ile ilişkiler ısındı. Daha önce Gorbaçov, “perestroika” ve “glastnost” dan bahsetti. Bu devir kısa sürdü.
Putin iktidara geldikten sonra durum yavaş yavaş değişti. Liberal ekonomiye bir süre devam edilirken zamanla bu “talan” ekonomisine döndü.
Putin’in 17 Haziran 2023’de katıldığı bir törende üç bayrak bir arada yer aldı: Rus federasyonu bayrağı, Emperyal Rusya bayrağı ve Orak-Çekiçli Sovyet bayrağı.
Bu sembolizm aslında Putin’i tarif ediyor. Stalin’in adını anmadan Putin o zamanların hasretini çektiğini çeşitli vesilelerle ifade etmiştir. Şimdi bir tür yeniden Stalinizm…Tabii değişen dünyayı dikkate alarak.
Rusya üzerinde en bilgili addedilen Amerikalı diplomat George Kennan , ABD’nın Rusya politikasının temeli meydana getiren telgrafında Rusya’nın daima yabancı korkusu duyduğuna işaret etmişti.Bugün de devam ediyor.
Putin’in Rusya’sında tarihin yukarıdaki bütün bu unsurlarını görürsünüz. Kilise rejimin aletidir. Vatanseverlik ön plandadır. Vatan için ölmek şereftir. Okullara vatanseverlik dersi dahi konmuştur. Militarizm ve otoriterlik elzemdir. Otoriteye tehdit teşkil edecek fikirler yasaktır. Putin’e göre Batı zaten moral çöküntü içindedir.
“Emperyal” Rusya’nın ana unsurlarının tamamı Putin devrinde geri gelmiştir.
Prof.Samuel Huntington Medeniyetler Çatışması kitabında kimlik arayışı içinde olan ülkeler listesinde Rusya’yı da zikreder. Herhalde Putin zamanında arayış bitti.
Yukarıda kısaca belirttiğim gelişmelerin çoğu bize yabancı değildir.
Rusya Rusya’dır ama hangisi. Şimdilik Putin’in Rusyası…