Trump suikastının ardından, iktidara yakın bir gazetecinin ilk tepkisi şöyleydi: “Artık Trump’ı hiç kimse durduramaz. Kesin kazanır. ABD’de iç savaş yakındır.” Bir başka değişik yorumcunun tutumu da “ABD bitmiştir. Yakın zamanda ABD diye bir güç kalmayacak” şeklindeydi. Trump’a yapılan suikastın ne gibi sonuçlar doğuracağını kestirmenin, kolay olmadığını düşünüyorum. Trump’a böylesine sempati nereden geliyor?
Kendi yakın geçmişimize gider, Trump döneminde ABD ile ikili ilişkilerimizi incelersek, böyle bir sempatiyi gerektirecek çok da bir veri bulamayabiliriz. İsrail’in Gazze saldırıları üzerine söylediklerine baktığımızda, herhangi bir yakınlık beslemenin hiç de kolay olmadığını görebiliriz. Netenyahu’ya tam destek veren Trump, “Filistin yanlısı gösterileri bastırıp, öğrencileri sınır dışı edeceğiz” diyor. Trump’ın ABD Başkanlığı yaptığı 4 yıl boyunca da Türkiye ile ilişkiler, çok zor günler yaşadı. Kalıcı birçok tehdit ve uygulama, o dönemden miras kaldı.
Rahip Brunson Davası
Çok iddialı bir şekilde tutuklanan Amerikalı rahip Brunson, Türkiye’ye yönelik ağır ambargo tehditleri sonucunda, bırakıldı. ABD ile ilişkiler bu olay nedeniyle derin bir yara aldı. Beyaz Saray, Brunson davası nedeniyle Türkiye’ye yönelik çelik ve alüminyum gümrük vergisini 2 katına çıkardı. Trump döneminde, S-400 krizi, F-35 krizi ve CAATSA yaptırımları sonunda ikili ilişkiler çıkmaza girdi. Yine Trump döneminde, ABD’nin Suriye’de YPG/ PKK desteği, iktidarı zor durumda bıraktı.
Trump, Erdoğan’ın Washington ziyaretinden hemen önce 9 Mayıs 2017’de YPG/PKK’ya doğrudan silah gönderilmesi için Pentagon’a talimat verdi. Şunu da hatırlayalım: Beyaz Saray, Trump’ın diplomatik dil ve devlet nezaketiyle uyuşmayan ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hitaben yazılmış mektubunu basına sızdırdı. Trump, ABD’nin, YPG/PKK için Türkiye’yi karşısına almayacağını söylese de örgütün lideri ‘Mazlum Kobani’ ile telefonda görüştüğünü ve DEAŞ’lıların tutulduğu hapishaneleri korumasını istediğini aktardı.
Trump, 4 yıllık görev sürecinde, ‘Türkiye’ye 5 kez yaptırım uygulamış ABD Başkanı’ olarak tarihe geçti. Eski Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla’nın durumu ve Fethullah Gülen’in ABD’deki varlığı sorun olmayı sürdürdü. İsrail’in Gazze saldırılarını destekleyen Trump’a sempati nasıl açıklanabilir? Trump, demokrasi, insan hakları, özgürlükler gibi konularda derdi olmayan bir siyasetçidir. Nedir öyleyse bu sempatinin kaynağı?