Kolombiya, onlarca yıldır içinde bulunduğu şiddet sarmalını aşmaya başladı. Son 50 yılda çatışmalar nedeniyle yaklaşık 260 bin kişinin hayatını kaybettiği, altı milyon kişinin mülteci durumuna düştüğü ülkeden barış haberleri art arda geliyor. Marksist gerilla örgütü Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile yıllardır süren barış müzakereleri, örgütün silahlarını tamamen Birleşmiş Milletler’e teslim etmesi ve siyasi partiye dönüşmesiyle sonuçlanmıştı. Bunun ardından Kolombiya hükümeti, ülkede FARC’tan sonra en büyük silahlı örgüt konumundaki ELN’ye de silah bıraktırmaya kararlı. İki taraf arasında aylardır devam eden ateşkes görüşmeleri, ateşkes anlaşmasının imzalanmasıyla sona erdi. Ateşkes kapsamında, ELN, altyapılara yönelik saldırıları, çocuk kaçırmayı ve örgüte üye kazandırılmasını askıya almayı kabul etti. Kolombiya hükümeti de örgütün, son dönemde saldırıya uğrayan sosyal liderlerini koruma altına alma, ELN mensuplarına insani yardım yapma ve bir takım önlemler alma konusunda mutabakata vardı. Ateşkes anlaşması, 1 Ekim’de yürürlüğe girecek, 12 Ocak 2018’e kadar yürürlükte kalacak. Tarafların anlaşması durumunda ateşkes yenilenebilecek.
Kolombiya’da barış rüzgarına son katılan ise uyuşturucu kartelleri oldu. Ülkenin en büyük uyuşturucu kartellerinden Usuga Clan’ın ‘Otoniel’ kod adlı lideri, adalete teslim olmak istediklerini açıkladı. Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, yargıya bu talebi inceleme konusunda yetki verdiğini açıkladı. “Onlara suçlu olduklarını ancak teslim oldukları takdirde ne verebileceklerine göre onlar için bazı ayrıcalıklar sağlanabileceğini söyledim” diyen Santos, son aylarda yapılan operasyonlarda Usuga Clan’ın bin 500 üyesinin yakalandığını açıkladı. 2010 yılından bu yana Kolombiya Devlet Başkanı olan Santos, geçen yıl FARC ile savaşın sonlandırılmasına yönelik çabaları nedeniyle Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmüştü.
KİM KİMİNLE SAVAŞIYOR?
Kolombiya’da onlarca yıldır silahlı çatışmaların içinde yer alan birçok grup bulunuyor.
Marksist örgütler: Ülkede özellikle Soğuk Savaş döneminde altın çağlarını yaşayan örgütler, Kolombiya’da komünist bir yönetim kurmak için mücadele ediyordu. Bu örgütlerin en büyüğü olan FARC, geçen yıl yapılan anlaşmanın ardından barış sürecine girdi. Onu izleyen ELN de ateşkese imza attı.
Paramiliter gruplar: Silahlı sol örgütlere karşı Kolombiya hükümeti, uyuşturucu kartelleri ve büyük toprak sahipleri tarafından desteklenen bu unsurlar, 1997 yılında Birleşik Özsavunma Güçleri (AUC) adıyla birleşmişti. 2003’te AUC ile yapılan barış anlaşmasının ardından yaklaşık 32 bin paramiliter savaşçı silah bıraktı. Ancak halen ülkede 10 binden fazla paramiliter bulunuyor.
Suç örgütleri: Sol örgütler ve paramiliterlerin doğurduğu boşluk, Kolombiya’da ‘Bacrims’ olarak adlandırılan çeteler tarafından dolduruldu. Bu suç çetelerinin içinde çok sayıda eski paramiliter ve uyuşturucu karteli militanının da bulunduğu belirtiliyor. Bu gruplar, Kolombiya hükümeti tarafından güvenliğe en büyük tehdit olarak görülüyor.