Lapsa’nın Hienu Banda adlı kitabı, çok fazla dile çevrilmiş değil, dolayısıyla Türkçeye de çevrilmiş değil. Ama kitabın isminin Türkçe karşılığı, “Sırtlan Çetesi”. Lato Lapsa’nın bir diğer kitabının ismiyse Hienu Biznesa Projects. Bunun da Türkçe karşılığı, “Sırtlanların İş Projeleri.” Bu kitapları bir anlamda “Letonya’nın Kurtlar Vadisi” olarak düşünmek mümkün.
Tabii bu benzerlik içerikten çok imgeye ve görsele dair bir benzerlik. Lapsa’nın kitaplarının Kurtlar Vadisi’nden temel farkı, muhtemelen bir kahramanlık edebiyatı veya derin devlet hayranlığı içermiyor, esas olarak eleştiriyi ön planda tutuyor oluşları. Lapsa’nın kitaplarında Kurtlar Vadisi’ni andıran bir “popülizm” veya “popülerizm” bulmak da zor. Zaten Letonya gibi çok küçük bir ülkede bunlar genelde o kadar da mümkün olan şeyler değil. Letonya keskin milliyetçiliği olan bir ülke de sayılmaz. Rusya karşıtlığı üstünden gelişmiş bir milli kimlikten söz edilebilir. Lato Lapsa’nın da ülkedeki Rus yanlısı kliği eleştirmesi bağlamında kendince yurtsever bir duruş sergilediği düşünülebilir. Ki bu da Kurtlar Vadisi tarzı bir milliyetçiliğe karşılık gelmez. Lapsa, esas olarak, AB yanlısı, sosyal-demokrat bir gazeteci. Sosyal medyasına baktığımızda “Progresif Parti” adlı %6 civarında oyu olan bir partiye yakın olduğunu görebiliyoruz. Çok zorlarsak Lapsa’nın Rusya’ya ve Çin’e karşı bir nevi “Avrupa milliyetçiliği” yaptığını öne sürebiliriz.
Zaman zaman ses kayıtları da yayınlayan ve türlü türlü skandalın parçası olan Lato Lapsa’yı, “Baltık dünyasının Julian Assange’ı” olarak tanımlamak da aşırı yanlış olmaz. Lapsa, tv programlarında, hükümete sert eleştiriler yönelten de bir isim. Son olarak, Letonya savunma bakanına yönelik eleştirileri ilgi çekti. Lapsa, bu yönleriyle, artık çok fazla örneği kalmamış ciddi gazeteciler arasında gösteriliyor. Öte yandan, Lapsa, sanat dünyasından isimlerle, örneğin müzisyenlerle de polemiklere giren, yani magazine de kısmen ilgi duyan bir gazeteci. Letonya siyasetinin genel olarak da magazinel bir tarafı var. Mesela birkaç ay önce de Letonya Başbakanı Evika Silina, Rus yanlısı medya tarafından, gençliğinde porno yıldızı olmakla suçlanmış, Rus yanlısı medya bazı fotoğraflar üzerinden bunu “kanıtlamaya” bile çalışmış, bu konu epey konuşulmuştu.
Lapsa son olarak Letonya’nın önde gelen hukukçularından Avukat Vonsovičs’in ona açtığı davada 7500 Euro tazminat talebiyle yargılanıyor. Lapsa, bazı yazı ve kitaplarında, Vonsovičs’i, Sovyet işbirlikçiliği ile suçlamıştı. Letonya’daki Rusya kaygısı nedeniyle bu tür suçlamalar orada neredeyse vatan hainliği suçlamasına karşılık geliyor. Vonsovičs ise Lapsa’yı onun evinin önüne üstünde saldırgan etiketler olan bir araba park ettirerek onu taciz etmekle ve Riga kentini gezen bir minibüsle onu hedef alan iftiralarla dolu kitabının reklamını yapmakla suçluyor. Lapsa’nın pietiek.com diye de bir web sitesi de var.
Lato Lapsa’ya sırtlanlarla olan mücadelesinde başarılar diliyoruz.