Kazakistan’da artan gaz fiyatlarını protesto ile başlayan ve giderek şiddetlenen gösterilerde resmi rakamlara göre 5 binden fazla kişi gözaltına alındı. Kazakistan İçişleri Bakanlığı’ndan bu sabah yapılan açıklamada, şimdiye kadar gözaltına alınan kişi sayısının 5 bin 135 olduğu bildirildi. Çıkan olaylarda şimdiye kadar 16 güvenlik gücünün hayatını kaybettiği, bin 300 polis, asker ve diğer güvenlik görevlisini ile yakınlarının da yaralandığı kaydedildi. Daha önce yapılan açıklamalarda bu sayı 40 olarak verilmişti.
Habar 24 televizyonuna açıklamalarda bulunan İçişleri Bakanı Erlan Turgumbayev, gözaltına alınanlara, aralarında 100’den fazla alışveriş merkezine ve banka binasına saldırmak ve tahrip etmek gibi suçların da bulunduğu suçlamalar yöneltildiğini söyledi. Bakan, çoğu emniyet güçlerine ait olmak üzere 400 aracın da gösteriler sırasında tahrip edildiğini belirtti.
Şimdiye kadar meydana gelen olaylarda 175 milyar euro maddi zarar yaşandığını da duyuran İçişleri Bakanı, 100 kadar mağaza, dükkan ve banka şubesinin yağmalandığını açıkladı. İçişleri Bakanı Turgumbayev, ülkede kamu düzeni yeniden sağlanana kadar “terörle mücadele operasyonunun” süreceğini de kaydetti.
Normale dönüş için çabalanıyor
Rusya haber ajansı Tass’ın bildirdiğine göre de günlerdir gösterilerin damgasını vurduğu Kazakistan’da normale dönüş için çabalanıyor. Ajans, Kazakistan Ticaret Bakanlığı’na dayandırdığı haberinde halkın temel gıda maddeleri ihtiyacının karşılandığını, Enerji Bakanlığı’na dayandırdığı haberinde de enerji ve yakıt dağıtımının da yeniden yapılmaya başlandığını aktarıyor.
Gösterilerin merkezindeki Almatı’da bugün yaklaşık 30 marketin kapılarını yeniden açtığı, geçen hafta göstericiler tarafından kısa süre için işgal edilen havalimanının ise hâlâ kapalı olduğu kaydedildi.
Göstericilere ateş etme talimatı
Kazakistan Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev, Cuma günü emniyet güçleri ile orduya bağlı birliklere “terörist” ve “haydut” diye nitelediği göstericilere uyarmadan ateş etmeleri talimatı vermişti. Bunun, özellikle gösterilerin yoğunlaştığı Almatı’da çok sayıda sivil ölümlerine neden olmasından endişe ediliyor.
Kazakistan günlerdir, son senelerin en şiddetli protesto eylemlerini yaşıyor. Fosil enerji kaynakları açısından zengin olan ülkede LPG zammıyla başlayan gösteriler yıllardır otoriter şekilde yönetilen ülkede meydana gelen en şiddetli olaylara dönüştü. Yaklaşık 30 yıl Moskova’ya yakın Nursultan Nazarbayev tarafından yönetilen ülkede 2019’dan beri Kasım Cömert Tokayev devlet başkanlığı görevini yürütüyor. Eski devlet başkanı Nazarbayev döneminde bakanlık ve başbakanlık görevleri yapan Tokayev, son günlerde yaşanan olaylar üzerine ülkede önce olağanüstü hal ilan etmiş, daha sonra “dış güçlerin saldırısı” olarak nitelediği olaylar nedeniyle Rusya liderliğindeki Kolektif Güvenlik Anlaşma Örgütü (KGAÖ) birliklerinin yardımını istemişti.