Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kurulan Lübnan Özel Mahkemesinin Temyiz Dairesi, Lübnan Başbakanı Refik Hariri suikastı davasında Ağustos 2020’de beraat ettirilen üç gıyabi sanıktan ikisi hakkındaki hükmü bozdu.
Temyiz Dairesinin kararında, üç sanıktan Hüseyin Hasan Anisi ve Hasan Habib Merhi hakkındaki beraat kararına ilişkin Savcılığın itirazının kabul edildiği belirtildi.
Temyiz Dairesi, sanıklar Hüseyin Hasan Anisi ve Hasan Habib Merhi hakkında “kasten adam öldürmeye teşebbüs”, “kasten adam öldürme”, “terör faaliyetine teşebbüs” ve “terör faaliyetine iştirak” suçlarını işledikleri gerekçesiyle mahkûmiyet kararı verdi.
Savcılığın sekiz farklı gerekçeye dayandırdığı itirazın haklı bulunduğu temyiz kararında, mahkemenin beraat kararı verirken maddi yanılgıya düştüğü ve hükmü geçersiz kılan hukuki hata yaptığı ifade edildi.
Dört sanıktan üçü beraat etmişti
Mahkeme, eski Lübnan başbakanı Refik Hariri suikastı davasında gıyabında yargılanan 4 Hizbullah üyesinden Selim Cemil Ayyaş’ı suçlu bulurken, diğer 3 sanık hakkında beraat kararı vermişti.
Sanıklardan Selim Cemil Ayyaş’ı, Refik Hariri ile aynı saldırıda yaşamlarını yitiren 21 kişinin ölümünden sorumlu tutan Lübnan Özel Mahkemesi, diğer sanıklar Hüseyin Hasan Anisi, Hasan Habib Merhi ve Esed Hasan Sebra’yı mahkûm edecek yeterli delil bulunmadığına karar vermişti.
Refik Hariri suikastı
Refik Hariri, Suriye yönetimiyle ters düşmesinden kısa bir süre sonra 14 Şubat 2005’te bir ton patlayıcı taşıyan bomba yüklü bir araçla düzenlenen saldırı sonucu hayatını kaybetmişti.
“Sedir devrimi”ni başlatan suikast sonrası Suriye rejimi, uluslararası baskılar sonucunda Lübnan’daki 30 yıllık askeri varlığını sonlandırmak zorunda kalmıştı.
Şam’ın Lübnan’daki askeri varlığının sona ermesinin ardından, ülkede Esad rejimine karşı gelen birçok isim faili meçhul cinayetlere kurban gitti.
Uluslararası Lübnan Özel Mahkemesi nasıl kuruldu?
Lübnan hükümeti, ülkedeki bölünmüşlüğü ve bu dönemdeki karışıklığı da dikkate alarak, Hariri suikastı konusunu BM’ye devretti. BM Güvenlik Konseyi, 29 Mart 2006’da Uluslararası Lübnan Özel Mahkemesinin kurulmasına karar verdi.
Hollanda’da bulunan Uluslararası Lübnan Özel Mahkemesi, Haziran 2007’de statüsünün yürürlüğe girmesinden sonra 1 Mart 2009’da çalışmalarına başladı.
Dosyada, 297 tanık ifadesi ile 3 bin 131 belge delil olarak bulunuyor.
Mahkeme, 30 Haziran 2011’de Hizbullah örgütü üyeleri Selim Cemil Ayyaş, Hüseyin Hasan Anisi, Hasan Habib Merhi ve Esed Hasan Sebra hakkında “Hariri suikastını planlamak ve düzenlemek” suçundan tutuklama kararı vermişti.
Mahkemenin tutuklama kararı verdiği 4 Hizbullah üyesi bulunamadığı için 2 Şubat 2012’de zanlıların gıyabında yargılanmasına başlanmıştı. Zanlılar için savcıların hazırladıkları iddianamelerin 16 Ocak 2014’te okunmasıyla, 2005’teki Hariri suikastının ilk duruşması gerçekleştirilmişti.
Suikastın planlayıcısı olmakla suçlanan Mustafa Bedreddin, Hizbullah’ın önde gelen isimlerinden biriydi. 2016 yılında Suriye’de öldürüldü.
BM Güvenlik Konseyi, Hariri suikastını soruşturmakla görevlendirilen mahkemenin davayı 3 yılda sonuçlandırmasını planlanmış fakat dava sürecinin uzaması nedeniyle Mahkemenin görev süresi de uzatılmıştı.
Kaynak: AFP, AA