Türkiye, 2022’nin ilk gününe zam haberleri ile uyandı. Elektrikten doğalgaza, akaryakıttan köprü geçiş ücretlerine kadar birçok alanda yeni zamlar açıklandı ve 1 Ocak 2022 (bugün) itibariyle uygulamaya kondu.
Akaryakıtta zamlar devam ediyor
EPGİS’ten yapılan açıklamaya göre, motorinde 1 lira 29 kuruş, benzinde 61 kuruş ve LPG’de 78 kuruş fiyat artışı gerçekleşti. EPGİS’in açıklamasında “Pompa satış fiyatlarına yansıyacak şekilde artış olmuştur” mesajına yer verildi.
Ankara’da benzinin ortalama litre fiyatı 12,98 lira oldu. Benzinin litresi İstanbul’da 12,92 liraya, İzmir’de 13 liraya çıktı. Ankara’da motorinin litre fiyatı ortalama 12,80 lira oldu. Motorinin litresi İstanbul’da 12,74 liraya, İzmir’de 12,82 liraya çıktı. LPG’nin litre fiyatı da Ankara’da 8,80 liraya, İstanbul’da 8,76 liraya ve İzmir’de 8,64 liraya yükseldi.
Elektriğe yüzde 52 ile yüzde 130 arasında değişen dev zam
Resmî Gazete’deki tarife tablolarından yapılan hesaplamaya göre, elektrik tarifelerinde mesken, sanayi ve ticarethane abone grupları için vergi ve fonlar dahil ortalama yüzde 52 ile yüzde 130 arasında değişen oranlarda artışa gidildi.
Konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 25 zam
Konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 25 oranında zam yapıldı.
Elektrik üretim santrallerinin kullandığı doğalgazın satış fiyatı yüzde 15, sanayide kullanılan doğalgazın fiyatı ise yüzde 50 arttı.
Köprü geçişlerine örtülü zam: Geçiş ücretleri çift yönlü olarak değiştirildi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, İstanbul’da 1 Ocak’tan itibaren geçerli olacak köprülere yapılan zamları açıkladı. Açıklamada, “15 Temmuz Şehitler ve Fatih Sultan Mehmet Köprülerinde uygulanan tek yönlü ücretlendirme, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren köprü geçiş ücretleri iki eşit parçaya bölünerek iki yönlü olarak değiştirilmiştir. Boğaz Köprülerinde tek yön otomobil geçiş ücreti 8,25 TL olarak belirlenmiştir” denildi.
Bakanlık, Avrasya Tüneli’ne ilişkin düzenlemesini de, ”Avrasya Tüneli’nde ise otomobil geçiş ücreti 05:00 24:00 saatleri arasında tek yönde 53 TL, 00:00 – 05:00 saatleri arasında yüzde 50 indirimli olarak 26,50 TL olarak belirlenmiştir” diyerek duyurdu.
Önceden duyurulan zamlar da 1 Ocak itibariyle uygulamaya konuldu
Bu zam haberlerinin yanı sıra, daha önce Resmî Gazete’de yayımlanan ve 1 Ocak itibariyle uygulamaya konulacağı belirtilen yeni zamlar da bugün itibariyle hayatımıza dahil oldu.
Böylece 1 Ocak 2022 itibariyle devletin halktan topladığı vergi ve harçlarla başta trafik cezası olmak üzere her türlü para cezaları yüzde 36,20 oranında artmış oldu.
Motorlu Taşıtlar Vergisi
Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde de (MTV) bu yıl için yeniden değerleme oranı yüzde 36,20 olarak tespit edilmişti. Ancak 9 Aralık 2021’de Resmî Gazete’de yayımlanan bir kararla, bu oranda indirime gidildi. 2022’de MTV’de yeniden değerleme oranı yüzde 25 olarak belirlendi.
Buna göre, otomobil grubu için en düşük MTV tutarı 109 liradan 136 liraya çıktı. En yüksek MTV tutarı ise 50 bin 107 liradan 62 bin 633 liraya yükseldi.
Böylece yeni MTV taban ve tavan fiyatları şu şekilde oldu:
• Motor silindir hacmi 1300 cc ve altı 1-3 yaş otomobillerin motorlu taşıtlar vergisi (MTV), 2022’de 1313 lira ile 1576 lira arasında değişecek.
• Aynı yaşta, motor silindir hacmi 1301-1600 santimetreküp otomobillerin vergisi de 2 bin 287 lira ile 2 bin 746 lira arasında olacak. 4001 santimetreküp üzerinde motor silindir hacmine sahip otomobillerin vergisi ise 57 bin 415 lira ile 62 bin 633 lira arasında hesaplandı.
• Yıllık vergi tutarı, 1-6 yaş minibüslerde 1570 lira, aynı yaştaki 25 kişiye kadar otobüslerde 3 bin 965 lira, 1500 kilograma kadar kamyonet, kamyon ve benzeri araçlarda 1408 lira olacak.
Cezalar da arttı
İndirim yalnızca MTV’de yapıldığı için diğer vergi, harç ve cezalarda yeniden değerleme oranı yüzde 36,2 olarak uygulanmaya devam edecek.
Buna göre:
• Emniyet şeridini kullanmamanın cezası 2021’de 144 TL olan 2022’de 196 TL’ye, kırmızı ışıkta geçmenin, cep telefonuyla konuşmanın ve muayenesiz araç kullanmanın cezası 314 TL’den 427 TL’ye çıkmış oldu.
• Ehliyetsiz araç kullanmanın cezası 2698 TL’den 3.674 TL’ye çıkarken, sahte plaka takmanın cezası da 6687 TL’den 9 bin 107 liraya yükseldi.
Noter kâğıdı 25, kimlik değiştirme 37,5 TL
Resmî Gazete’de yayımlanan Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği ile değerli kağıtların 2022’de uygulanacak satış bedelleri de belli oldu.
Buna göre:
• Noter kâğıdı 25, pasaport 225, değiştirme nedeniyle düzenlenen Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı 37,5, kayıp nedeniyle düzenlenen Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı 75, sürücü belgeleri 280, motorlu araç tescil belgesi 250 lira bedelle temin edilebilecek.
• Mobil telefon aboneliğinin ilk tesisinde alınan maktu vergi yeniden değerleme oranı olan yüzde 36,20 artırılarak 117 lira oldu.
İcraya başvurma 80,70 TL oldu
2022’de mahkemeye başvurma harçları 37 liradan, icraya başvurma harçları 80,70 liradan başlayacak. İflasın açılması veya konkordato isteğiyle masaya katılma harcı 133 lira olacak.
Pasaport harçları yüzde 36 arttı
2022 için belirlenen yüzde 36,2’lik yeniden değerleme oranı sonrası pasaport, ehliyet ve tapu harçlarındaki değişimler şöyle olacak:
• 180 TL olan pasaport defteri ücreti 225 liraya çıktı.
• 6 aya kadar olan pasaport harcı 227 liradan 309 liraya yükseldi.
• 1 yıllık pasaport harcı 331 liradan 450 liraya,
• 2 yıllık pasaport harcı 542 liradan 738 liraya,
• 3 yıllık pasaport harcı 770 liradan 1048,7 liraya,
• 3 yıldan uzun süreli pasaport harçları ise 1085 liradan 1478 liraya çıktı.
Ehliyet ve tapu harçları
• Ehliyet harçları A sınıfı için 271 liradan 369 liraya,
• B sınıfı için 820 liradan 1116,8 liraya,
• F ve H sınıfı için de 271 liradan 369 liraya çıktı.
• 2020’de 1839 TL iken 2021’de 2.006 TL’ye yükselen yurt dışından getirilen tapu harcı ise 2022’de 2732 TL’ye çıktı.
Emlak vergisi yüzde 18,10 zamlandı
Emlak vergi değerleri, 2022’de bu yıla ait yeniden değerleme oranının yarısı (yüzde 18,10) kadar artırılarak hesaplanacak.
Buna göre:
• Ülke sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan bina vergi değeri 6 milyon 173 bin liranın üzerinde olanlar değerli konut vergisine tâbi olacak.
• Vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları da yeni yıl için yeniden değerleme oranının yarısı kadar yükseldi.
• Bu kapsamda, vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları 6 milyon 173 bin lira ile 9 milyon 260 bin lira arasında olanların (bu tutar dahil) 6 milyon 173 bin lirayı aşan kısmı için binde 3 olarak tespit edildi.
• Söz konusu taşınmazlardan değeri 12 milyon 347 bin liraya kadar olanların (bu tutar dahil) 9 milyon 260 bin lirası için 9 bin 261 lira, fazlası için binde 6’lık oran belirlendi.
• Değeri 12 milyon 347 bin liradan fazla olanlarda sınır, bu tutar için 27 bin 783 lira, fazlası için ise binde 10 olarak hesaplandı.
Zamlar sosyal medyanın gündeminde
Birçok kullanıcı, yeni yılın ilk günü yapılan fahiş zamları yaptıkları paylaşımlar ile eleştirdi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu:
“Erdoğan, en ufak bir tebessümü bile çok görüyorsun bu millete. Devasa zamları bu gece getirdin elektriğe, doğalgaza. İnsanlar yılı kapatırken, sessizce ümüklerini sıktın. Bu millete huzur olmadıkça, Saray’ında sana ve senin çürüttüğün kurumlara da huzur olmayacak. Bu da benim 2022 sözüm olsun!”
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu:
“2021’in son saatlerini doğalgaz, elektrik ve akaryakıta gelen kallavi zam haberleri ile kapattık, yeni yılın ilk gününe de yeni zamlarla uyandık.
“Bir kez daha anlaşıldı ki; 2022’nin ‘hoş gelmesi’, ancak bu iktidarın ‘güle güle gitmesi’ ile mümkün olacak!”
İYİ Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta:
“Daha yeni yıla Bismillah demeden elektriğe yüzde 130’a varan zam yaptınız. Hane halkını, esnafı, sanayiciyi, çiftçiyi canından bezdirecek bu zamlar kötü yönetimin bir sonucudur.”
CHP Sözcüsü Faik Öztrak:
“Erdoğan şahsım yönetimi, hem de yeni yıla girerken, milleti ZAM sağanağıyla ezdi.
Milletin alın terine, emeğine, cüzdanına yeni bir gece yarısı kumpası düzenledi. Erdoğan’ın yaptığı ZAM değil, ZULÜMDÜR; “SİYASİ EŞKIYALIĞIN” dik alasıdır.”
İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Yavuz Ağıralioğlu:
“Yüksek enflasyon sebebiyle alım gücünü yitiren milletimizin yeni yıl hediyesi; elektrik, doğalgaz ve akaryakıt gibi birçok kaleme gelen yüksek zamlar oldu! Hayat akışını direkt olarak etkileyen her şeye zam yaptınız. Bu bir ekonomik kriz değildir; bu bir yönetim zafiyetidir.”
Gelecek Partisi YK Üyesi Ekonomist İbrahim Turhan:
“Açılışı şöyle yaptılar: Elektrik… Doğalgaz… Akaryakıt… Dövize endeksli köprü ve otoyol geçiş ücretlerinden bahsetmiyorum bile (sepette ağırlıkları az). Ocak’ta negatif enflasyon mu demişti birisi?”
Gazeteci Yavuz Oğhan:
“Esnafa ‘dolar düştü zamları geri al’ diyen hükümet, bindirdikce bindiriyor, elektriğe korkunç zam geldi, alt limit yüzde 50, doğalgaza yüzde 25 zam, kara kış şimdi başlıyor.”
Gazeteci Bahadır Özgür:
“Elektriğe 150 kWh’a kadar %52, üstüne %127 zam geldi. %127’lik zamdan niye kaçamayacağınızı gösteren bir örnek: İst. Anadolu yakasındaki biri her gün sadece şu 8 aleti düzenli kullanırsa; aylık tüketimi 101.8 kWh, 2021 fiyatıyla bedel 80.45 lira oluyor.”
Gazeteci Ümit Kıvanç:
“Yılbaşı gecesi elektriğe %50+, doğalgaza %25 zam, ağır küfür. Hakaret. Aşağılama. Maddî külfet kısmı da feci, ama bu yönden mutlaka ele alınması gereken bir hamle olduğunu sanıyorum. Fikir değil. His.”
Ekonomi gazetecisi Can Gürses:
“Yeni yılın son dakikasını bile atlamayıp elektriğe, kullanıma göre %50 ile %127 arasında zam yapmak hangi dahinin fikri acaba…”
İBB Sözcüsü Murat Ongun:
“Yeni yıla umutla girdiğimiz dakikalarda elektrikten doğalgaza, akaryakıttan pek çok ürüne ciddi oranda zam geldi. Ne yazık ki, bu ciddi artışlar İstanbulluların gündelik hayatında da zorunlu olarak hissedilecek.”
Gazeteci Nasuhi Güngör:
“Yazmasam uyuyamam. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sosyal medyada muazzam bir hizmet akışı sunduğu günde, zam açıklamak nasıl bir aklın ürünü acaba?”
Gazeteci Fikri Akyüz:
“Akaryakıta, elektriğe, doğalgaza bu kadar fahiş zam gelmesi, vatandaşın boğazını sıkmaktır. Benim boğazımı sıkmaya hiç kimsenin hakkı yoktur. Men ederim. Bazıları gibi çakal değilim. Devekuşu değilim. Bukalemun değilim. Ama koyun da değilim.”