TVNet’te geçen akşam Serhat İbrahimoğlu’nun hazırlayıp sunduğu Net Bakış programında HDP’nin 6’lı ittifakla ilişkisini konuştuk, tartıştık. Görüşlerden biri şuydu: “HDP PKK’nın parçasıdır ve kapatılmalıdır. Bu çizgideki bütün partileri PKK kurdurmuştur.” Aslında, ilk kurulan parti, HEP’ti ve Abdullah Baştürk, Fehmi Işıklar, Cüneyt Canver, Arif Sağ gibi isimler tarafından kurulmuştu.
Yıl 1990’dı. Yani kurucuların içinde sendikacılar, SHP’de siyaset yapmış isimler ve Kürt olmayan tanınmış isimler yer almıştı. Bu parti, Kürt meselesini önemseyen solcuların buluştuğu bir parti oldu. Ama kapatıldı. Sonra sırayla diğer partiler kuruldu.
Yasal alanda siyaset yapmak ağır bir baskıyı göze almayı gerektiriyordu. İlk partinin Diyarbakır İl Başkanı, kaçırılarak öldürüldü. Onu milletvekili Mehmet Sincar’ın öldürülmesi izledi. Bölgenin önde gelen aydınları ya kaçırılıp öldürüldü ya da bölgeyi terk etmeye zorlandı. Yasal partiler ezildikçe, PKK’nın yasal hareket üzerindeki etkisi arttı.
Bu süreci hazırlayan, o dönemin devlet politikalarıydı. Yasal alana girenler ya uzun hapis yıllarını ya da ölümü göze alacaklardı. PKK-HDP ilişkisi işte böyle böyle derinleşti. Ancak çözüm isteyen bir irade bu olgudan da yararlanabilirdi. Nitekim çözüm sürecinde HDP, İmralı ve Kandil’le ilişkileri yürütmede etkili bir rol üstlendi.
HDP’nin muhatap alınmasının yolu açılmıştı. Ancak şu gerçeği de eklemek gerek. PKK’nın bazı şehirlerde “özyönetim” adı altında barikat ve hendekler kazarak yarattığı şiddet ortamı HDP’yi zora soktu. Gereken açıklıkla, cesaretle ve risk alarak hendek siyasetine karşı bir tavır ortaya koyamadı.
Çözüm için önemli
Bence yarın bu meseleyi çözmek ve masa başına getirmek isteyen iktidarlar, HDP’nin rolünü yeniden önemseyecekler. CHP lideri Kılıçdaroğlu, “HDP çözüm için muhataptır” değerlendirmesini yaparken, bu gerçeği de mutlaka hesaba katarak konuşuyor.
Kürt meselesi silahtan arındırılmalı ve siyaset alanında konuşulan, tartışılan bir mesele haline dönüşmeli. HDP bu açıdan bir seçenek. Kürtler, özellikle Türkiye Kürtleri, silahın susmasını, siyasetin konuşmasını istiyorlar. HDP’ye ısrarla destek vermeleri ve sahip çıkmaları, bunun için. Yasal, meşru seçeneğin ayakta kalması, çözüm için olmazsa olmaz.
Çözüm ve diyaloğun parçası olması yerine HDP’ye, “PKK terör örgütüdür” dedirtmeye çalışmak, topa yanlış yerden girmektir. Bunun yerine HDP’nin yasal alanda yaşamasını ve temsil edilmesini savunmak daha mantıklı. Bölgedeki belediye başkanlarının görevden alınması, sonra da hepsinin hapse atılması ile mesele çözülebildi mi?