Atilla Yücel: mimarlar entelektüelini kaybetti

1970’lerde İTÜ’de öğrenciyken angaje olduğumuz Marksizm’i tartarak sınamak istediğimizde karşı kefeye konabilecek alternatif; rakibi yapısalcılık idi. Türkiye’de, disipliner altyapısı dilbilim ve göstergebilim aracılığıyla mimariye Fransa ve İtalya’dan başlayıp yeni bir eleştirel soluk getirmiş bu eğilimin zamanın doktoralı asistanı Atilla Yücel’den başka bileni yoktu. Oysa mimarlığı kasıp kavurmaya çoktandır başlayıp kısa zamanda da altüst ederek tepeden-tırnağa, teoriden-pratiğe dönüştürüp egemeni olacak Postmodern’in başlıca Avrupalı entelektüel damarıydı.  

Kendi imkânlarımızla ve O’nun yeni bitmiş doktorasından öğrendik. Devrin Mimarlar Odası’na yöneticilik yapacak kadar sola eğilimliolmasına rağmen o zamanların birkaç dergisine yazmanın ötesinde geride durup pek sesini çıkarmayı sevmediğinden öğrenmek için yakasına yapışırdık. Zaten sonra mimarlık ve mimarlar kamuoyuna çıktıkça o da mimarlığın çağdaş anlamdaki ilk eleştirmeni olmaktan kaçınmadı. Zamanla kuşaklar iç içe geçti; akran olduk, birlikte çalıştık. Daha geçende bir tez jürisinde beraberdik. Çehresine sinmiş saçlarını kazıtma eşiğinde kestirtmek yakışmış, gençleştirmişti. Kadın arkadaşlarla beraber “Şekil yapmışsın yakışmış!” diye eğlendik. Paris-Berlin kitabımıza siparişle yazdırdığımız Haussmann’ın Paris’i makalesi bu önemli konunun ilk kapsamlı Türkçe telif yazısıydı. Yazı bittikten sonra merakı ve ilgisi bitmemiş Kıbrıs’ta lokanta duvarında gördüğü bir Haussmann öncesi Champs Elysee resmini de eklemek istemişti. Son konuştuğumuzda Daimon yayınları için yazılarını derlediğini müjdelemişti. Editörünü kutlamak lazım… Akıl, fikir, zihinsel kapasite denince kuşaklar boyu akla ilk gelenlenlerden oldu.