Kanada’daki ulusal piskoposların meclisi olan Kanada Katolik Piskoposlar Konferansı
Cuma günü (24 Eylül) yayımlanan açıklamasında, neredeyse iki yüzyıla yayılan yerli çocuklarının asimilasyonundaki rollerinden dolayı “derin pişmanlık” içinde olduklarını ifade etti ve okulların işleyişine doğrudan dahil olan tüm Katolik kuruluşlar adına açık bir özür diledi.
Yerli çocukları ailelerinden zorla ayıran ve onları modern Kanada kültürüne adapte etmeyi amaçlayan yatılı okullar sistemi, Kanada’da 1831’den 1996’ya kadar varlığını sürdürdü.
2015 yılında Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu’nun yatılı okullar sistemini ele alan binlerce sayfalık raporunun sonuç kısmında, okullarda “kültürel bir soykırım” yapıldığı, çocukların çoğu zaman yetersiz beslendikleri ve fiziksel ve cinsel istismara maruz kaldıkları yer almıştı.
Okullarda eğitim alan ve hayatta kalan isimler da yapılan mülakatlarda sık sık fiziksel şiddete maruz kaldıklarını, aç ve yalnız bırakıldıklarını anlatmıştı.
Kamuoyunun özür dilemeleri için uzun süredir çağrı yaptığı Kanada Katolik piskoposları nihayet bir açıklama yaptılar ve şöyle dediler: “Katolik topluluğumuzun üyeleri tarafından işlenen fiziksel, psikolojik, duygusal, ruhsal, kültürel ve cinsel suistimalleri kabul ediyoruz. Biz Kanadalı Katolik piskoposlar olarak yerli halkların bugün dahi devam eden travmalarına sebep olan tarihi acıların ve zorlukların mirasını kederle üstleniyoruz.”
Papa ve Vatikan ise okulların yönetimindeki rolü için özür dilemeyi reddetmeye devam ediyor.
Vatikan’ın bu tutumu Kanada’da öfkeyle karşılanıyordu. Ancak bu yıl içinde okulların bahçesinden çıkarılan binden fazla çocuk cesedi, Vatikan’a dönük öfkeyi küresel boyuta taşıdı.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau Papa’yı Kanada’ya davet etmiş ve bu topraklarda özür dilemesinin ortak acılarını hafifleteceğini söylemişti. Ancak Papalık bu teklifi reddetmiş ve Temmuz ayında Kanada yerlileri adına David Chartrand ve ekibini Vatikan’a davet etmişti. 17-20 Aralık’ta yapılması planlanan bu görüşmede Chartrand da Papa’yı Kanada’ya davet edeceklerini duyurmuştu.
Cuma günü yapılan açıklamada bu toplantıya da atıfta bulunuldu ve toplantının Papa’nın önümüzdeki yıllarda ilişkileri yenileme ve umut yolunda birlikte yürüme iradesi göstermesi adına önemli olduğu belirtildi.
Kanada Çocuk ve Aile Bakım Derneği yöneticisi Cindy Blackstock ise, özürün uzlaşma yolunda önemli bir adım olduğunu ancak bununla yetinilmemesi gerektiğini söyledi. Kanadalı yerli önderlerin Vatikan’a gidecek olmasını gereksiz bir adım olarak değerlendiren Blackstock’a göre Papa Kanada’ya gelmeli.
Vatikan’ın bu konuda samimi olmadığını ifade eden Blackstock, kilisenin yerliler için toplanacağını duyurduğu 25 milyon doların yalnızca dört milyon dolarının teslim edildiğini de açıkladı.
Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu’nun 2015 yılında yayımladığı raporlara göre 3000 ile 6000 arasındaki çocuk bu okullarda hayatını kaybetti. Kanada Çocuk ve Aile Bakım Derneği ise sayının 15.000’in üzerinde olduğunu düşünüyor.
Toronto Başpiskoposu Kardinal Thomas Collins, Papa’dan özür beklemenin doğru bir yaklaşım olmayacağını, özür beklentisinin Vatikan’la sağlıklı temas kurmanın önüne geçeceğini söylemişti.
Kanada’da bu yıl ilk kez ilan edilen Ulusal Hakikat ve Uzlaşma Günü’nde (30 Eylül) Katolik yatılı okullarda ölen çocuklar anılacak.