Etyen Mahçupyan
Merkez Bankası şimdi ‘şeyci’ mi oldu?
Eğer siyaset Merkez Bankası’nın daha farklı davranmasını istiyorsa, önce onun bu yönde davranmasını mümkün kılacak yapısal reformları hayata geçirmeli. Aksi halde Banka’ya yapılacak her sataşma gündelik hamaset mertebesinde kalmaya devam eder.
‘Yumuşaklık’ Türkiye’nin değeri olmalı
Küreselleşme ile birlikte Türkiye’nin etkileme alanı genişledi ve derinleşti. Yumuşak güç öne çıktı ve nitekim Arap Baharı döneminde Türkiye bu yeteneğini biraz fazla abartma eğilimi bile gösterdi. Ancak önemli olan şu ki, bütün bu süreçte Türkiye kendi çevresinde demokratik ve kalıcı bir barışı doğrudan kendi politikası olarak gördü ve olabildiğince teşvik etmeye çalıştı.
Aynı yanlış bir daha yapılır mı?
Sürecin siyasi dinamiğine baktığımızda bitirenin PKK olduğu da açık. Başkan yaptırmayacağız söylemini öne çıkararak AK Parti ile muhtemel bir müşterek çabanın reddinden sonra, Haziran seçimindeki başarıya karşın PKK’nın neredeyse bütün kalburüstü yöneticileri ‘devrimci halk savaşı’ çağrısı yaptı ve örgüt cinayetlere girişti. Daha temelde PKK’nın niyet bağlamında da çözüm peşinde olmadığını söylemek yanlış olmaz.
Bir iddia olarak yeni anayasa
Müslüman alemin öncü ülkelerinden Türkiye’de, İslami hassasiyete sahip bu iktidarın ‘beraber yaşamadan’ ne anladığı çok kritik hale geliyor. Dolayısıyla AK Parti’nin anayasa taslağı üzerinde tüm dünyanın gözü olacak.
Anayasa bizi toplum yapar mı?
AK Parti sadece ‘doğru dürüst’ bir anayasa yapma sorumluluğu ile karşı karşıya değil. Bu anayasanın bir toplumsal sözleşme işlevi görebilmesini sağlayacak ortamı da sağlamak, en azından bunu engellemek isteyenlerin tuzağına düşmemek zorunda.
AK Parti doğru anayasa yolunda
AK Parti’nin hayalindeki anayasa muhalefetin hayalindekinden daha demokratik ve daha özgürlükçü… Toplumun büyük kısmı bu mukayeseyi yapıyor. Ancak yine toplumun büyük kısmı, AK Parti’nin hayali ile ortaya çıkacak olan somut anayasa teklifinin ne kadar çakışacağı konusunda tereddüt geçiriyor.
Bugünün fıtratı
AK Parti şunu görmeli: Dünün başarısı yarını başarılı kılmakta yeterli olmuyor… Eskinin ideallerinden bugünün hikayesi çıkmıyor...
Doğal uzlaşma zemini
Türkiye sosyolojisi karşıtlık siyasetinin kimliksel alt merkezlerde derinleşse de marjinalleştiği, kimlikler arası geniş düzlemde ise çoğullaşarak yumuşadığı bir süreçten geçiyor. AK Parti karşıtlık ve kavga siyasetinin kolaycılığına kapılırsa, kısa bir süre sonra ne yönetebilir, ne de belki iktidar olabilir.
Yoksa asıl komplo bu mu?
Kendilerini ‘reisçi’ ilan eden medya bugün böyle davranıyor, bu tutumu savunuyor ve küresel komploya karşı böyle durulması gerektiğini söylüyor. Ne var ki bu tutumun Erdoğan etrafında ancak daralan bir konsolidasyon yarattığı açık.
Sevgiyi sergileme hevesi
AK Parti’ye ve Erdoğan’a yapılacak en büyük iyilik, onlara objektif bakmak ve yararlanabilecekleri eleştirileri samimiyetle söylemektir. Çünkü kendisini sürekli düzelten bir parti ve liderin bu ülkede çok daha uzun yıllar kalıcı olabileceği ve ülkeyi elinden kaçırmayacağı açık… Bunun yerine hamasete sığınıp olağan dışı bir lideri gerçek üstü kılmaya çalışırsanız, yapılan vasatlığın ta kendisi olur.
Gerçeküstü liderler dönemi mi?
Mağduriyet gerçeküstü düşmanların işi olarak sunulunca, lideriniz de gerçeküstü bir kahraman olarak yeniden üretilmek zorunda oluyor. Ama bu arada halkın siyaseti yine bir başka baharı bekliyor, çünkü ‘kötüleri’ kenara itmekle cumhuriyet olmuyor.
AK Parti ile gurur duymak
AK Parti’nin en önemli özelliği bizatihi ‘farklı, doğru ve sahici’ bir parti olmayı kendi ilkesi haline getirmesi ve buradan bir bağlılık ve sahiplenme ahlakı üretmesidir.
Hayalimizdeki düzen
Liderlerin işi toplumu zihinsel, fikri ve duygusal bir mobilizasyonun içinde tutabilmek ve olabildiğince yönlendirmektir. Bu nedenle öngörülerini stratejik tercihlerle bileştirir ve kaçınılmaz olarak bir...
Çözümsüzlük heveslileri
Karşımızdaki tehditleri göz ardı eden kimsenin olmadığı bir ortamda onları abartarak çözüm aramak, gerçekte ‘çözümsüzlüğü’ bir siyasi tehdide dönüştürmeyi ifade eder.
Hamasetten siyasete geçme vakti
Zaman efelenme ve hamaset zamanı değil. Net bir hamleyle ülkeyi doğru dürüst bir demokrasiye taşıyarak Kürt meselesini bu zemine yerleştirme ve buna koşut olarak küresel büyük aktörlerle müşterek bir gelecek tahayyülünde anlaşma zamanı.
Başkanlığa kamuoyu ne diyor?
Başkanlık sisteminin kabulüne yönelik bir yumuşamanın olduğunu, ancak bunun muhtemelen bizzat AK Parti’nin dili, tarzı ve tavrı nedeniyle tercihlere yansımadığını öne sürebiliriz
Türk usulü başkanlığı ararken
Yapılması gereken şey, ‘doğru’ bir başkanlık sistemini yerleştirmek için uğraşmak. Yani tüm evrensel hak ve özgürlüklere sahip çıkan, yürütme ile yasama arasındaki denge denetleme mekanizmasını sağlayan ve kurumsal özerkliklere saygı gösteren bir yapılanma…
Mahkeme esasa girdi mi?
Hükümetin Anayasa Mahkeme’sinin kararlarını beğenme zorunluluğu yok. Ancak kendisiyle tutarlı olma zorunluluğu olsa iyi olur…
Anayasa Mahkemesi vicdanı hatırlattı
Kısacası Anayasa Mahkemesi Gül ve Dündar’ın tutuklanmasının ‘hakkaniyetli’ bir tedbir olmadığını, iddianamenin bu açıdan yetersiz kaldığını ve ölçüsüz bir tedbir olarak kullanıldığında bizatihi tutuklamanın ifade ve basın özgürlüğü açısından bir hak ihlali oluşturduğunu söylüyor…
Türkiye bu çarkı kırmak zorunda
Türkiye bu olayı ancak ABD ile çözebilir. Neye razı olduğumuz ortaya konmalı, bu çizgi güçlü bir biçimde sahiplenilmeli, ancak bu sonucu elde etmenin karşılığı olarak esnek davranmaya da hazır olunmalı.
HDP’lilerin dokunulmazlıkları ve hakkaniyet
Devletin hakkaniyetli bir tutum izlemekte zorlandığı ve direnç gösterdiği bir meselede, hukukun ‘karşı’ tarafın siyaseten cezalandırılması yönünde kullanıldığı izleniminin yaratılması haklı olanın kolayca haksız hale gelmesiyle sonuçlanabilir.
Hakkaniyet açısından Anayasa Mahkemesi kararı
Eğer hukuka uymanın ve hukuki açıdan haklı olmanın siyaseten de karşılık bulmasını istiyorsak, söz konusu hukuku çevreleyen ve onu etkileyen siyasi ortamın hakkaniyetli olmasını da sağlamamız lazım.
Hakkaniyet açığı
AK Parti’nin hukuken doğru davranması yetmiyor. Hele yönetebilme kaygısıyla hukuku düzenleme girişimleri daha da derinde yaralayıcı olabiliyor. İnsanlar dönüşümü gerçekleştirebilecek ve yarını taşıyabilecek tek aday olan bu partinin iç siyaset ortamında da hakkaniyete sahip çıktığını görmek istiyorlar. Aksi halde gerçekçi bir ‘müşterek yarının’ olamayacağının farkındalar…
Sınav
Açıkça söylemek gerekirse, bu ülkede gazetecilik başlangıcından bu güne ‘yozlaşma potansiyelinin cazibesi’ ile temayüz etmiş bir uğraş alanı. Bu genel akışın dışında kalanlar hep oldu, toplumun zihninde saygın bir yer de edindiler ama hiçbiri bizzat gazeteciliğin seviyesini yükseltmek için yeterli nefese sahip olamadı. Bunun da yine çok anlaşılır bir nedeni var…
Ortadoğu’da yeni stratejik eşik
Suriye’de sorun giderek IŞİD olmaktan çıktı… IŞİD kendi sınırlarına razı bir noktaya giderken, Esad ve PYD/PKK sınır genişletme çabası içine girdiler ve bunun stratejik bir tercih olduğu da anlaşıldı.
New strategic threshold in the Middle East
Etyen Mahçupyan There is one underlying cause of the U.S.'s failure and political paralysis in the Middle East: The U.S. revealed its goal but avoided...
Suriye’de başarılı olmanın sırrı
PYD/PKK bunu hiyerarşide kendi üzerinde olan her aktöre farklı yaklaşarak ve farklı avantajlar sunarak yaptı. ABD ve AB için IŞİD’le savaşıyor olması, Esad ve İran için Özgür Suriye Ordusu ve Türkmenler ile savaşması cazip oldu. Rusya’ya ise Türkiye’yi sıkıştırma ve rahatsız etme yeteneği kullanışlı geldi.
The secret to achieving success in Syria
Etyen Mahçupyan When the performances of the actors in the Middle East are considered, the success of the outlawed PKK and its Syrian affiliate Democratic...
ABD’nin rasyonel yanlışı
ABD kendince rasyonel olanı yaptı. Esad’ın gitmesini ve Rusya’nın oraya çöreklenmesini istemediği halde IŞİD tehdidini öne alarak bu ikinci grubun hareket alanını genişletti. Bunu yaparken, zaten müttefikleri olan ilk gruba da destek olarak dengeyi sürdüreceğini sandı.
The US’s rational mistake
Etyen Mahçupyan Turkish and American bureaucrats from the two countries worked on a joint text following an 80-minute telephone conversation between President Recep Tayyip Erdoğan...