Oral Çalışlar
2018 öncekilerden daha iyi olacak
“Memleketimiz için, ummadığımız anda bir barış, birlikte yaşama umudunu yeniden yaşatabileceğimiz bir dinamizm istiyorum, bekliyorum. (...) Farklılık, çoğulculuk ve eleştiri hakkı, ülkemizin geleceği açısından demokrasimizin en büyük besin kaynağıdır. Bunların (…) toplumun tüm kesimlerince desteklenmesi gerektiğine yürekten inanıyorum. 2018’de sadece cezaevindeki düşünce suçlularına özgürlük değil, tüm ülkem ve tüm yurttaşlarımız için barış, demokrasi ve kardeşlik bekliyorum.”_x000D_
_x000D_
Hâlâ içerdeler
Hayatımın yedi yılbaşını demir parmaklıklar arkasında geçirdim. Ömrümün yedi yılı daracık bir odanın içinde geçip gitti. Şimdi de meslektaşlarım, arkadaşlarım, dostlarım cezaevinde. Çocukları, eşleri, yakınları hapishane kapılarında. Bunun ne anlama geldiğini acı şekilde hissediyorum…_x000D_
_x000D_
Ürküten kararname ve tek tip elbise
Olağanüstü Hal süresince” ifadeleri, idare ve yargı tarafından değişik şekilde yorumlanabilir. Ayrıca, Herhangi bir gösteri, “darbecilerle ilişkili” olduğu gerekçesiyle sivil milislerin hedefi haline gelirse yargı bunu nasıl yorumlayacak? Doğrusu Abdullah Gül’ün önerisi uyarınca ve Adalet Bakanı Gül’ün söylediği gibi metnin yeniden yazılmasıdır.
Fatih Portakal: ‘Tek başına dizi değerinde’
Böyle bir ortamda yorum yapmak, hem düşündüklerini söyleyip, hem de sürdürülebilir bir dili bulmak, kolay değil. Birçok gazeteci meslektaşımız tutukluyken, yargılanırken, haberciler, yorumcular zorlanıyorlar. Fatih Portakal'ı popülist bulanlar var. Farklı kesimlerden farklı nedenlerle eleştiriler alıyor. Geçenlerde ölüm tehdidi de aldı.
Yılbaşını afişlerle tehdit…
Baştaki afişe dönersek: Afiş afiş olarak kalmıyor. Şiddeti davet edebiliyor. Bazı terör örgütleri, yılbaşı kutlamalarını hedef alabiliyor. Yaşadığımız acı tecrübelerden ders çıkararak başta Diyanet İşleri Başkanlığı olmak üzere bütün kurumların özen göstermesi gerekiyor.
Araplar ve Kudüs
Türkiye'de laik-seküler kesim içinde geleneksel olarak Arap dünyasının bütününü küçümseyen; gericiliğin, dini yobazlığın oradan geldiğini düşünenler vardır. “Muhafazakar”lar, Araplara yönelik bu yargıyı genelde eleştirmiştir. Son günlerde Kudüs nedeniyle ortaya çıkan yeni siyasi ortamda; muhafazakarlar da, geleneksel ulusalcı-modernist-sekülerist yaklaşıma benzer bir hava içine girmiş durumda.
Kudüs, sadece Müslümanların meselesi değil
Rusya, Çin ve Fransa gibi ülkelerin desteğinin sürmesini sağlamak, özellikle önemli. Şimdiye kadar Filistin'i tanımış ve çoğunluğu Hıristiyan olan bu tür ülkelerin kilit bir konumu var. Onların duyarlıklarını gözardı eden stratejilerden uzak durmak gerek.
Yahudileri toptan düşman görmek
Yahudiler, ırkçılıktan en çok zarar görmüş halkların başında gelir. Son olarak İkinci Dünya Savaşı'nda faşizmin zulmüne uğradılar. Milyonlarca Yahudi büyük bir katliamın kurbanı oldu. Ancak kaderin cilvesi, bir gün onları da başkalarına baskı yapan bir devletin kurucusu haline getirdi.
İsa’nın son yemeği…
Filistin Kurtuluş Örgütü yöneticisi avukat Hanan Ashrawi, New York Times'taki makalesinde Trump'ın “iki devletli çözüm” iddiasını ve çıkmazını şöyle tanımlıyor: “Eğer Kudüs İsrail'inse, Doğu Kudüs, Filistin'in başkenti olamayacak demektir. Bu da barış içinde bir arada yaşayacak iki devletli çözümü imkansız hale getiriyor.”
Kudüs’te Cuma namazı
İsrail egemenliğinin güçlü hissedildiği Kudüs’teki Filistinliler, belli ki yorgun ve sokaklara dökülmeye pek eğilimli değil. Batı Şeria’daki Filistinliler kapılar kapalı olduğu için gelemediler. Yarın biz onlara gideceğiz. O zaman daha ayrıntılı bir analiz yapabilirz.
Kudüs’ten notlar
Havaalanında bekliyoruz. Kudüs’e doğru bir türlü yola çıkamadık. ABD’nin Kudüs’le ilgili kararının gündelik hayat üzerinde, ilk bakışta görünen bir etkisi olduğunu söylemek zor. Kudüs’e doğru yola koyulduk. Şehirde protesto gösterileri olduğunu, dağılan kalabalıklardan anladık._x000D_
_x000D_
Oğlan kızı kaçırınca…
Erkek egemen alışkanlık asıl neden: Oğlan kızı istediğine, beğendiğine göre, kızı almak “hakkı”dır. Her yolu deneyerek bu amacına ulaşabilir. Kızın oğlanı isteyip istememesinin bir önemi yoktur._x000D_
_x000D_
‘Vatan hainliği’
Vatan sevgisi, yurt sevgisi gibi kavramlar, metre ile ölçülebilir kavramlar değil. İyi niyetli, fedakar bir insan da, bir katil, bir hırsız da; vatanını “çok” sevebilir. İnsan, yaşadığı, doğup büyüdüğü toprakların hamuruyla, siyasi, sosyal ve psikolojik bir şekillenme içine girer. Aynı topraklarda yaşıyor olmak, kimseye başkası karşısında üstünlük sağlamaz. Bir ülkeye bağlı olmak(veya olduğunu iddia etmek), doğal bir insani reflekstir, kimseye fazla puan getirmez._x000D_
_x000D_
Man adası ve Zarrab davası
AK Parti iktidarının zor zamanlardan geçtiğini görebiliyoruz. Zarrab davasının etkileri ve sonuçları ne olacak? Bunun ekonomik sonuçlarının Türkiye’yi zora sokabileceği iddiaları giderek artıyor. Siyasi sonuçları içeride ve dışarıda nasıl etkiler yapabilir kestirmek o kadar kolay değil._x000D_
_x000D_
ABD, YPG’den vazgeçer mi?
ABD’nin Kürtlerden (ya da daha açıkça: YPG’den) vazgeçmesi, bölgedeki askeri gücü açısından bir zaaf oluşturacak. ABD için “Hem YPG, hem Türkiye” formülü mümkün mü? Türkiye, bazı ödünler karşılığında, böyle bir formüle evet diyebilir mi? Derse, bölgedeki dengeler yeni baştan şekillenebilir mi?
Avrasyacı mı oluyoruz?
Batı ile ilişkilerin bozulmasında ise, Türkiye'de insan hakları ihlallerinin, demokratikleşmenin zaafa uğramasının etkisini inkar edemeyiz. Türkiye, Osmanlı'dan bu yana, yüzü Batı'ya dönük bir ülke. Zaten, “Batı’nın değerleri” olarak düşünülen değerler, tüm insanlığın ortak birikimi._x000D_
_x000D_
‘Kuşatma’yı kırabilmek…
Arka planını henüz tam olarak bilmediğimiz bir şekilde Rıza Zarrab ABD’ye gitti ve tutuklandı. Bir iddiaya göre; Türkiye'de kendini güvende hissetmiyordu. Aynı şekilde Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı da ABD’ye gitti ve tutuklandı... 17-25 Aralık operasyonuyla başlayan sürecin asıl mimarı, anlıyoruz ki ABD’ydi. Nedeni de, ambargonun delinmesiydi._x000D_
_x000D_
Zareh Penyamin’in iki halısı
Güneşli bir havada Sultanahmet’e doğru yürüyoruz. Pargalı İbrahim Paşa Sarayının (İslam Eserleri Müzesi) önündeyiz. “Kumkapı Halıları Sergisi” merakımızı çekiyor, içeriye giriyoruz. Büyüleniyoruz. Şimdiye dek gördüğümüz halıların hiçbirine benzemeyen sıra dışı yapıtlarla karşı karşıyayız. Önlerinde dakikalarca durup seyrediyoruz. Filler, ejderhalar, kaplanlar rengarenk halılardan bize bakıyor. İpek, altın ve gümüş ipliklerle dokunmuşlar._x000D_
_x000D_
Seçmen sinyal veriyor…
16 Nisan referandumunu iktidar hafızasından çıkarmış görünüyor. Sonra kamuoyu anketlerine bakıyor, toplumun büyük çoğunluğunun güvensizliğiyle karşılaşıyor. Çünkü iktidar seçmenin istediği ve beklediği reformları yapmak yerine, "beka" diyerek, tekçi bir siyaset üretiyor.
Burhan Kuzu ve yüzde 10
16 Nisan referandumu öncesi dile getirdiğimiz kaygılar doğrulanacak gibi görünüyor. AK Parti, verilmiş sözlerden uzak bir tavır içinde. Tabii arşivler ortada. Herkesin kolayca ulaşabileceği yerde.
Rengarenk
"Kutuplaş(tırıl)mış", "orta yerinden bölünmüş" diye tanımlanan toplumun, en uç kesimleri dahil hepsi geniş bir kültür alanının çerçevesinde, barış içinde, kendi fikirlerini, siyasi çizgilerini simgeleyen kitapları satıyor, imzalıyor. Milyonlarla ifade edilebilecek "alıcı" kitlesi, bu biraradalıktan memnun, mutlu. Onca sıkışıklığa rağmen yüzler gülüyor.
Atatürk’te uzlaşmak
2019 yeni bir eşik. Erdoğan’ın, iktidarını sürdürebilmek ve kalıcı hale getirebilmek için toplumun yarısından bir fazlasının desteğine ihtiyacı var… Hem AK Parti muhalifi kitle, hem de bir kesim AK Parti seçmeni, tereddütlü. İki soru öne çıkıyor: Bunca yetki ve iktidarı tek kişiye verebilir miyiz? Cumhuriyet döneminde elde edilmiş tüm kazanımları kaybeder miyiz?_x000D_
_x000D_
Başbakan’ın zorlu ABD gezisi
Batı dünyasıyla ilişkilerimiz, riskli bir noktada. Batı'yla ilişkiler çok boyutlu: siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel. Bu alanların hepsinde oluşan olumsuz birikim, hayatın bütün alanlarını etkiliyor. Dışarıdakine paralel olarak içeride de gerilim artıyor._x000D_
_x000D_
Barışçı sivil muhalefet korunamazsa
O toplantıya Başbakan'ın davetiyle katılanlardan birisi de Osman Kavala'ydı. Sivil toplum önemsendiği için çağrılmıştı. Türkiye gibi devasa sorunlarla boğuşan bir ülkede, sivil toplumcu, barışçı muhalefetin varlığı ve ayakta kalmasının hayati önem taşıdığını düşünüyorum. Barışçı yöntemlerin, meşru muhalefetin ceza tehdidiyle susturulmak istendiği koşullar, en çok şiddet yanlılarının yolunu açar.
Cumhuriyet farklı sokaklarda kutlanırken
Herkes kendi sokağında Cumhuriyet kutluyor. Bu bir başlangıç. Herkesin aynı sokakta Cumhuriyet kutlayacağı, kutlayabileceği bir Türkiye'ye ihtiyacımız var. Cumhuriyetin demokrasi ile taçlanması ancak böyle mümkün.
Meral Akşener
Türkiye şu anda iç ve dış politikada büyük açmazlarla yüz yüze. ABD ve Avrupa’yla ilişkiler tarihimizin en zor dönemlerini yaşıyor. OHAL dönemindeki insan hakları ihlalleri, iç mesele olmaktan çıktı, evrensel soruna dönüştü. Akşener bu tablo karşısında nasıl bir muhalefet yürütecek? Nasıl riskler alacak? Otoriterleşme, bireysel özgürlükler, ekonomi, gelir dağılımı, batıyla ilişkiler, yolsuzluk, şehircilik gibi konu başlıklarında, yeni şeyler önerebilecek mi?
Osman Kavala casus mu, darbeci mi?
Hükümet medyasına yansıyan Osman Kavala'ya yönelik iddialar, inandırıcı olmamasına rağmen endişe verici. Çünkü yeni bir “yargı” sistemi ile karşı karşıyayız._x000D_
_x000D_
Belediye başkanları: Direniş mi, kırılma mı!
Başlarda, zaten, "git deriz giderler" yaklaşımı egemendi. Bugün, yarın üçü istifa etse (Yazıyı yazarken Bursa BŞ Başkanı Altepe istifa etti.) bile, bir anlamda testinin kırıldığı düşünülebilir. Sonuç olarak, genel merkezin, liderin talebine, anında itaat edilmemiş oldu._x000D_
_x000D_
Barzani’yi çaresiz bırakmak
Kerkük, değişik etnik gruplardan oluşsa da, kentte mezhebi olarak Sünni çoğunluk var. Dışarıdan gelen kuvvetler, Şii… Saddam’ın devrilmesinden sonra Bağdat'ta yönetimi ele geçiren Şii iktidarlar (Maliki-İbadi), Sünnilere kan kusturdu. Bunu en iyi Ankara biliyor._x000D_
_x000D_
AK Parti ve “yenilenme”
Şimdiye kadar kolay yürüyen değiştirme sürecinin bu kez zorlu geçeceği görülüyor. Teşkilat, tıpkı belediye başkanları gibi, itilip kakılmışlık psikolojisinde. Bu açıktan söylenmese de böyle bir birikimin oluştuğu görülüyor._x000D_
_x000D_