Vahap Coşkun
Zihnimin rengi
Mandela’nın en mühim hususiyetlerinden biri, çoğu kez karşıda duranın gözlüğünü takarak meselelere yaklaşmasıymış. Bir grup hakkında şikâyete gelenlere “Peki, onların istediğiniz gibi davranması için siz ne yaptınız? Acaba sizin davranışlarınızda onları böyle hareket etmeye iten bir yanlış olabilir mi?” diye sorarmış.
HDP ve kamburu (*)
Oysa radikal solun kendisinin azami bir Türkiyelileşme problemi vardı. Zira HDP’nin bu “bileşenlerinin” toplumda en ufak bir karşılığı yoktu. Türkiye’nin herhangi bir sorununa dair kitlelerce kabul gören bir çözüm önerileri bulunmuyordu. Programları arkaikti; hiçbir geçerliliği olmayan sözlerden ibaretti. Siyaseti, sloganlar üzerinden yürütüyorlardı.
Ters tepme listesi (*)
Anlaşılan o ki AK Parti, hâlihazırdaki rotasını takip edecek. Demokrasi, özgürlük ve siyasi çözüm taleplerini paranteze alacak, Kürtlere hizmet vaadiyle gidecek. Aday listesi buna göre tanzim edilmiş. Bunun HDP ve Saadet Partisi’ne ise önemli bir avantaj sağladığı şüphe götürmez.
Marmara’da bir ada (2) “Sizi buraya tıkan irade”
“Savcının bile başka memleketlerde ve tarihte misali olmadığını kabul ettiği, SS kıtaları, kara gömleklileri bulunmayan, gazetecilerin, profesörlerin, öğrencilerin her zaman her vasıta ile kolayca karşı koyabildiği, aldığı bütün tedbirlerin işe yaramadığı bir diktatörlük binası! İşte Bayar-Menderes diktatörlüğünün Egesel’in iddianamesinde görülen manzarası budur.”
Marmara’da bir ada (1) Efsanenin silik gölgesi
Ağaoğlu, Yassıada’da öne çıkan en önemli ismin Celâl Bayar olduğunun altını çizer. Eski cumhurbaşkanı, mahkemedeki duruşuyla dostunun da düşmanının da beğenisini kazanır. Menderes’in mahkemedeki hali ise Bayar’ın zıddı gibidir. Ömrü boyunca kavga etmiş bir adamın mahkeme karşısındaki bu süklüm püklüm hali, Ağaoğlu’nun satırlarına hayal kırıklığı olarak yansır.
24 Haziran’a doğru bölgede durum (*)
RAWEST’in verilerine göre, AK Parti 1 Kasım’daki seviyesini (% 39) koruyor. HDP’de ise bir düşüşü eğilimi var; 1 Kasım’dan bu yana % 8’lik bir kayıp yaşanmış, parti % 47’ye gerilemiş. HDP, Haziran 2015’te büyük bir siyasi dalganın üzerine oturmuştu. Sonrasında gelen PKK’nin hendek, barikat ve şehir savaşı stratejisi yüzünden HDP ile seçmeni arasında bir mesafe oluşmuştu. Görünen o ki, bu mesafe varlığını koruyor.
Psikolojik üstünlük kaybı
Fakat bugün öyle bir görüntü yok. Nerdeyse bütün kalemlerde bir düşüş eğilimi var. Erdoğan ve diğer iktidar sözcüleri de bunun farkında. Sanki 16 yıldır kendileri hükümet etmiyormuş gibi daha fazla özgürlük, demokrasi ve hukuk devleti sözü vermeleri, ekonomide normalleşme vaadinde bulunmaları da bunu yansıtıyor.
24 Haziran ve Akşener’in yazgısı (*)
Cumhurbaşkanlığı seçimi daha ilk turda Erdoğan’ın lehine kapanırsa, bunun müsebbibi olarak oklar Akşener’e yönelecek. Gül alternatifine itirazı hatırlatılacak, Erdoğan’a Beştepe’ye giden yolu döşemekle itham edilecek. HDP baraja takılır da onun alması muhtemel 60-70 milletvekilini, barajdan ötürü, AK Parti elde eder ve muhalefet parlamentoda telafisi imkânsız bir güç kaybederse, bunun günahı da Akşener’in boynuna yüklenecek. HDP’siz muhalefet ısrarının, muhalefetin zayıflamasına neden olduğu vurgulanacak.
Barışın zamanı ve adresi
1993’ten bu yana Türkiye’de barış adına farklı süreçler denendi. Bazen doğrudan bazen dolaylı, bazen gizli bazen halka açık görüşmeler yapıldı. Her ne kadar bu süreçlerden arzu edilen netice çıkmadıysa da, bizatihi bu süreçlerin varlığı, gelecekte de demokratik bir sürecin başlaması ihtimalini artırıyor.
İYİ Parti kimin için “İYİ”? *
İktidarı rahatlatan ise İYİ Parti oldu. İYİ Parti, Gül üzerindeki uzlaşmayı kabul etmedi. Cumhurbaşkanlığı için kendi genel başkanı Meral Akşener’i aday göstereceğini ve hiçbir koşulda da bundan vazgeçmeyeceğini ilan etti. Gül, adaylığı için geniş bir uzlaşma koşulunu ileri sürmüştü. Bu olmayınca Gül de aday olmayacağını duyurdu. Böylece ortak aday planı suya düştü. Muhalefet de Erdoğan’a karşı en güçlü adayını kaybetti. İYİ Parti’nin en gerçekçi adayı çerçeve dışına çıkaran bu tercihi, muhalefeti zayıflatırken iktidarın elini güçlendirdi.
Barışı hep akılda tutmak
Müzakereler bittiğinde tarafların vardığı anlaşma halkoyuna sunuldu. Katılım düşük oldu ve 50 bin gibi küçük bir oy farkıyla sandıktan “Hayır” çıktı. Oy dağılımının dikkat çekici bir özelliği vardı: Şiddeti televizyonda gören kentsel bölgelerde “Hayır”, şiddete doğrudan muhatap olan kırsal bölgelerde ise “Evet” oyları ağır basmıştı.
Etik sorgulamanın doğru adresi
Burada bir yanlış var; ama yanlışı yapan CHP değil. Bana göre CHP, dün Erdoğan’ın önündeki bariyeri kaldırırken de doğru yaptı, bugün İYİ Parti’nin 24 Haziran’daki yarışa girmesi sağlarken de. Zira her iki tercih de siyasetin alanını genişletti, siyasi rekabeti daha adil kıldı ve temsil adaletini güçlendirdi.
Taşeron işçinin ekmeğine göz koymak
Diyarbakır’da, kadroya atanmayı bekleyen tam 722 işçinin işine -- güvenlik soruşturmasından geçemedikleri gerekçesiyle -- son verilmiş. Bağlar Belediyesi’nde 255, Büyükşehir Belediyesi’nde 242, DİSKİ’de 76, Ergani Belediyesi’nde 56, Yenişehir Belediyesi’nde 46, Sur Belediyesi’nde 42, Kulp Belediyesi’nde 6, Hani ve Hazro Belediyelerinde ise 5’er işçi kapının önüne konmuş bulunuyor.
Zeytindağı (2) “Tarihin hakkı tarihe, Cemal’in hakkı Cemal’e”
Falih Rıfkı bir kimseyi yüzde yüz övmenin ya da yüzde yüz yermenin gerçekle bağdaşmadığını söyler. Gerçek bu değildir; gerçek belki de ikisinin arasında bir yerdedir. Ancak “kulluk ahlâkına” sahip olanlar, tarihi mutlak övgü veya mutlak yergi şeklinde yazarlar. “Osmanlı tarihi, bu sebeple bir yalan âlemi olmuştur. Yalan, Şark’ta ayıp değildir.” (*)
Zeytindağı (1) “Yok kanun, yap kanun”
Enver sonuna kadar dinledikten sonra “ Vah Necip Bey vah!” der. “Seni de zehirlemişler. Sen ki maneviyata inanırsın, bilmiş ol ki, ben Allah tarafından büyük Türk hakanlığını kurmaya vekilim. Git evinde rahat uyu!”
Mehmet Altan kararı (*)
AYM, bu iddiayı da kabul etmez. Yazının 2010 yılında yazıldığına ve bu tarihte FETÖ’ye ilişkin herhangi bir soruşturmanın bulunmadığına dikkat çeker. Memleketin en önemli gündem maddesi hakkındaki bir yazının FETÖ’nün amaçları için yazıldığını düşündürtecek bir kanıtın olmadığını belirtir.
“Paranız yoksa onurunuz var”
Futbolun endüstrileşmesi, profesyonel düzeyde dahi, her futbolcunun balyayla para götürdüğü ve bir eli yağda öteki balda bir hayat sürdüğü anlamına gelmez. Uyumadan maça çıkmak zorunda kalan futbol emekçileri de bu dünyanın bir gerçeğidir.
Resmî ideolojinin gücü (4)
Gelelim üçüncü ve son derse; bu da liderin dokunulmazlığıdır. İktidar birçok hatâ yapabilir, hayatî yanlışlara düşebilir, kasten kötülükler edebilir -- ama lider asla bunlardan sorumlu tutulamaz. Hatâyı yapan, yanlışa düşen ve kötülüğü eden hep başkalarıdır. Eğer doğru yoldan bir sapma varsa, bunun müsebbibi lider değil, onun çevresinde yuvalanmış şer odaklarıdır.
Resmî ideolojinin gücü (3)
Rauf Orbay’ın siyasî hâtıralarından çıkardığımız ikinci ders, iktidarın kısmî bir krizi kendisi için genel bir fırsata dönüştürme ve yerel bir hadiseyi bütün muhalefeti susturmak için kullanma maharetine dairdir. Şeyh Sait İsyanı’nı muhalefeti tümüyle ezmek için bir fırsata dönüştüren hükümet, bütün hakların üzerinden silindir gibi geçmiş ve kanun adı altında kanunsuzluğu egemen kılmıştır.
Oyunu bozmak yetmez; oyun kurmak lâzım!
TS’nin her şeyden önce ofansif oyun üzerinde daha fazla düşünmeye ihtiyacı var. TS, ofansif yapılanmasını hem oyuncu hem de plan bazında çeşitlendirmek zorunda. Tam da bu noktada kazanılması gereken üç oyuncu var: Sosa, Rodallega ve Castillo.
Resmî ideolojinin gücü (2)
Rauf Bey ayrılmak için bir sebep bulunmadığından bahisle Halk Fırkası içinde kalmayı sürdüreceğini söyler ama artık işin dikiş tutmayacağı bellidir. HF’de yolun sonuna gelmiştir; “kahraman” olduğu dönemler geride kalmış, iman derecesinde bağlılık göstermediği için “hain” okları ona yönelmiştir.
Anayasa Mahkemesi’nin iptali
AYM’nin yorumuna, ağır ceza mahkemelerinin gerekçelerine ve bunlara karşı ileri sürülen itirazlara ilişkin hukuki tartışmalar yapılabilir. Meseleye farklı perspektiflerden bakılabilir. Ancak bir birinci derece mahkemesi, bir anayasa normunu AYM’den farklı yorumluyor diye AYM’nin verdiği bir karara “uymuyorum” diyemez. AYM’nin kararını tanımamak, anayasayı ihlal etmek demektir.
OHAL, nasıl bir hal (3) Zorunlu kıyafet
Masumiyet karinesi, bir çekirdek haktır. Olağanüstü bir halin olması, bu hakka aykırı bir düzenleme yapılmasına cevaz vermez. Şartlar ne denli ağır ve vaziyet ne denli nazik olursa olsun, masumiyet karinesini zedeleyen bir norm konulamaz. 696 Sayılı KHK’nın tutuklu ve hükümlerin tulum giymesini zorunlu kılan 103. maddesi, masumiyet karinesinin açık bir ihlalidir._x000D_
_x000D_
OHAL, nasıl bir hal? (2) Sivillere yargı muafiyeti
Sözlü beyanların bir bağlayıcılığı yoktur; doğrusu, şüpheleri giderecek bir düzenlemenin yazıya geçirilmesidir. Ne var ki hükümet haklı ve yerinde bir uyarının gereğini yerine getirmiyor. Hattâ işi, eleştiri sahiplerini darbecilere kol kanat germekle suçlamaya kadar götürüyor. _x000D_
_x000D_
Irak Kürtleri ve 2018*
Kürdistan’daki mevcut tablo pek iç açıcı değil. Ekonomi kötü gidiyor. Büyük anlam atfedilen yatırımlar duruyor. İçte ve dışta siyasi istikrarsızlık artıyor. Daha iyi bir hayata ilişkin umutlar azalıyor. Tüm bunlar insanlarda bıçağın kemiğe dayandığı bir halet-i ruhiye yaratıyor ve alttan alta bir sosyal rahatsızlık kaynıyor.
OHAL, nasıl bir hal? (1) Hukuksuz yöntem
_x000D_
KHK’larla yönetim Meclisi anlamsız kılıyor. Milyonlarca insanın hayatını ilgilendiren hayati meselelerde bile Meclisin esamesi okunmuyor. Düzenlemeler Mecliste konuşulmuyor; eksik ve hataları Meclis’te ele alınmıyor. Hazırlayanların dışında (iktidar milletvekilleri de dâhil) hiç kimse hangi konunun nasıl hazırlandığını bilmiyor. _x000D_
_x000D_
Çözüm sürecinde sivil toplum kuruluşları (*)
Savaş tamtamlarının çalındığı ve şiddetin dozunun alabildiğince yükseldiği günlerde, değerli dostum ve meslekdaşım Cuma Çiçek ile birlikte, Barış Vakfı adına bir rapor kaleme aldık. Dolmabahçe’den Günümüze Çözüm Süreci: Başarısızlığı Anlamak ve Yeni Bir Yol Bulmak başlığını taşıyan bu raporda, sürecin mimarisindeki aksaklıkları tartıştık ve barışın önündeki engelleri göstermeye çalıştık.
ABD’nin denge siyaseti ve PYD (*)
Şüphesiz Türkiye, ABD’nin ilk kalemde gözden çıkartabileceği bir ülke değil. İki ülke arasında uzun bir geçmişe yaslanan derin ilişkiler de, Türkiye’nin bölge için taşıdığı anlam ve ağırlık da buna müsaade etmez. Bundan ötürü ABD bir yandan PYD’yi elinde tutmak istiyor, diğer yandan Türkiye ile arasındaki köprüleri korumaya çabalıyor._x000D_
_x000D_
Kürdistan neresi?
Meclis Başkan Vekili Ayşe Nur Bahçekapılı Kürdistan’ın neresi olduğunu bilmeyebilir. Bilmemek ayıp değil. Lakin çok şükür artık malzeme bol; Sayın Başkan Vekili burada belirtilenlere ya da daha başka kaynaklara bakarak Kürdistan hakkında bilgi sahibi olabilir. Daha olmadı; Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 19 Kasım 2013’te partisinin Meclis Grup Toplantısında söylediklerine bir göz atabilir. _x000D_
_x000D_
Trump’ın kuyuya attığı taş
Trump bu hamlesinin “barış”a destek olacağını iddia etti. “Barış” derken Trump’ın kastı nedir bilinmez, ama bu kararın çatışmaları körüklemesi daha büyük bir ihtimal. Filistin sorunu, Ortadoğu’da radikalizmin beslendiği en önemli kaynaklardan biri. Buradaki çözümsüzlük iklimi, radikal görüş ve örgütlerin taraftar kazanmasına neden olur. _x000D_
_x000D_