26 Temmuz’da ordunun darbe yaptığı ve cumhurbaşkanını devirdiği Nijer’de, orduya destek veren müzisyenler “vatansever müzik dalgası” başlattı.
France 24’ün haberine göre, bu müzik akımının en çok dinlenen starlarından biri, hem eski bir asker hem de uzun süredir asker taraftarı bir müzisyen olan Mamane Sani Maigochi.
Nijer ordusu, yakın zamanda Facebook’ta, darbe sonrasında kendisini devlet başkanı olarak atayan General Abdourahmane Tiani ve diğer askeri liderlerin görüntüleri eşliğinde, Maigochi’nin şarkısını paylaştı.
Nijer müzik listelerinin son dönemde çok dinlenen bir diğer hit parçası ise MDM Crew adlı rap ikilisinin “Nijer Guida”sı: “Nijer bizim Vatanımızdır, Bize saldıran herkes sonuçlarına katlanmalı. Biz ölümden korkmuyoruz, gelin öldürün bizi.”
Şarkının klibi, Nijer’in başkenti Niamey’deki asker yanlısı bir mitingde, cumhurbaşkanının devrilmesinden kısa süre sonra çekilmiş. Müzisyenler, klipte, yumruklarını kaldırmış ve Nijerya bayrakları taşıyan birçok protestocunun yanı sıra çok sayıda askeri personel tarafından çevrelenmiş görünüyorlar.
Nijer, son dönemde şiddetli saldırıların arttığı bir coğrafyada, Batı’nın görece istikrarlı bir devlet olarak gördüğü nadir demokrasilerdendi.
Ancak darbeyle birlikte bu istikrar görüntüsü bozulmuş durumda. Nijer’deki darbenin, diğer ülkelerdeki ordu birliklerini de iktidarı ele geçirmek üzere cesaretlendirmesinden korkuluyor. Devrik Cumhurbaşkanı Bazum, Nijer ölçütlerinde laiklik yanlısı sayılabilecek bir siyasetçiydi. Nijer, Boko Haram’la ve İŞİD’le bağlantılı cihatçı gruplarla mücadele eden Fransız ve Amerikan üslerini barındırıyor.
Toplumda Orduyla Dayanışma
Gözlemciler, orduya duyulan korku ve saygının toplumun derinliklerine kök saldığını söylüyor. Ordu, son 50 yılda yaptığı beş darbeyle ve son zamanlarda İslamcı terör örgütlerine karşı verdiği mücadeleyle ülkede her yerde gücünü hissettiriyor.
Nijer’deki pek çok kişi Temmuz darbesini memnuniyetle karşıladı. Çünkü bu kesimler ülkedeki seçimle gelmiş yönetimleri başarısız buluyorlar. Onlar için seçimle gelmiş yöneticiler yolsuzluk, yoksulluk, özgürlüklerin sınırlandırılması gibi çağrışımlar yapıyor. Nijer’in “kendi çapındaki” demokrasi deneyimi Batı’da sempatiyle karşılansa da Nijer halkının büyük bir kesiminin bakış açısı batıdan farklılık gösteriyor. Buna ek olarak, geçen yıl Haziran ayında yapılan Afrobarometer anketinde Nijerya nüfusunun yaklaşık yüzde 71’i, orduya “çok güvendiğini” söyledi.
Nijer’de yalnızca asker yanlısı etkinliklere izin verilirken, askeri cuntaya karşı protestolar, ülke dışından duyulabiliyor. Yani “darbe taraftarı müzik ekolü”nü sadece Nijer toplumunun doğal beğeni ve zevkleriyle açıklamak, çok yeterli olmaz. Ki zaten tüm Nijerli müzisyenler de darbe yanlısı değil. Örneğin ünlü Nijerli müzisyen Mdou Moctar geçtiğimiz günlerde New York Central Park’ta verdiği konserinde ordu tarafından devrilen başkan Bazum’a destek açıklaması yaptı. New Jersey’deki Rutgers Üniversitesi’nden Nijerli dilbilimci Ousseina Alidou, “Şu anda duyduğumuz seslerin çoğu izin verilen seslerdir” diyerek, diğer şeylerin yanı sıra ordunun “çok sayıda sansür uyguladığını” doğruluyor.
Öte yandan, aralarında MDM Crew adlı rap ikilisinin üyelerinden Süleyman Barke’nin de bulunduğu pek çok sanatçı, ordunun halkın iradesine karşı çıkması halinde orduyu hedef alan müzik de üreteceklerine dikkat çekiyor. Yani Nijer müzik dünyasının orduya desteği “kayıtsız şartsız” bir destek değil.