Dünya, Trump’ın yarattığı siyasi ve psikolojik gerilimle baş etmeye, Türkiye ciddi ekonomik ve politik sorunları aşmaya çalışırken, Avrupa’da yeni bir hastalık peydahlandı. Bu yeni hastalığın adı, “Online alışveriş bağımlılığı.” Evimizin her odasına girebilen, dünyanın en kuytu yerlerinde olanları aynı saniyede görebilmemize imkan sağlayan bir teknoloji söz konusu. Her alanı çok boyutlu hale getiren bir mucizevi yeni durum… Türkçemizde “ayranı yok içmeye” şeklinde başlayan bir deyim vardır…
Online alışveriş bağımlısı olanlar için bu deyim çok uygun görünüyor. Avrupa Birliği harekete geçmiş durumda. İspanya’nın Barcelona kentinde yapılan incelemeler, alışveriş bağımlılarının önemli bir kısmının, bu davranış şeklini, borca batmış olmalarına rağmen sürdürdüklerini ortaya çıkarmış. 16 ülkede yürütülen 40 araştırmanın verilerine göre, “alışveriş bozuklukları”, erişkin nüfusun yaklaşık yüzde 5’inde görülüyor. Gerçek oranın daha yüksek olabileceğini tahmin ediyorlar. Birçok insan bu konuda damgalanmaktan çekindiği için bu davranış bozukluğunu gizlemeyi tercih ediyor.
İspanya’da son üç senede tedavi gören insan sayısında yüzde 24’lük bir artış gerçekleşmiş. Eskiden beri insanlar, sırf indirim var diye, ihtiyaç duymadıkları ürünleri satın alır. Tabii internetle birlikte bu tür satın almalar ciddi bir artış gösterdi. Alışveriş bağımlılarının yüzde 72’sinin borçlu, üçte birinden fazlasının da 10 bin Euro’dan büyük bir borç altında olduğuna dikkat çekiliyor. Tabii bu durum kişinin ailesinde veya işyerinde finansal sorunlara yol açtığında, iş başka bir boyut kazanıyor. Doğru teşhis ve tedavi gerekli hale geliyor. Ki bütün bunlar kısmen kumar bağımlılığı için de söylenebilir.
Zaten alışveriş bağımlılığı son dönemde kumar bağımlılığı ile yarışan bir noktada. Online alışveriş bağımlılığı için, bir ilaç tedavisi yok. Vakaların yaklaşık yarısının iyileştiği ve iyileşme gerçekleştikten beş yıl sonra da tedavinin etkisinin sürdüğü ifade ediliyor. Alışveriş bağımlılarına karşı bazı uyarılar şunlar:
1. Sizi hemen satın almaya zorlayan tekliflere direnin, hemen satın almaya karşı durun.
2. Kendinize harcama limitleri koyun.
3. Nakit ödemeyi tercih edin.
4. Alışveriş sırasında kontrolünüzü kaybettiğiniz sanal veya fiziksel mekanlar varsa, oralardan uzak durun.
5. Alışveriş yaparken yanınızda başka biri de olsun.
Alışveriş bağımlılığı yine de şiddetin ve silahların alt üst ettiği dünya hali içinde masum bir alışkanlık sayılabilir.