İYİ Parti Milli Güvenlik Politikaları Başkanı Mehmet Tolga Akalın sosyal medya hesabından, “İYİ Parti iktidarında göç sorunları kapsamında kontrol ve denetiminde yetersiz kalınan ‘Yabancı Sivil Toplum Kuruluşları’ ile ilgili kapsamlı ve özel bir kanun çıkarılacak ve tüm yabancı STK’lar eksiksiz denetlenecek ve faaliyetleri kontrol altına alacaktır” mesajını paylaştı.
Akalın’ın başında bulunduğu İYİ Parti’nin Milli Güvenlik Politikaları Başkanlığı’nın hazırladığı, 6 Eylül’de İYİ Parti lideri Meral Akşener tarafından açıklanan “Milli Göç Doktrini-Strateji Belgesi ve Eylem Planı”nda da “İYİ Parti iktidarının ilk yılı içinde alınacak tedbirler” arasında konuyla ilgili şu bölümler yer alıyordu:
“Sığınmacılara yönelik yardım faaliyeti yürüten yerli veya yabancı sivil toplum kuruluşlarının tüm yardım faaliyetleri belirlenecek merkezi organın onay, koordinasyon ve denetimine alınacak, belediyeler dâhil kamu kurumlarının yardım faaliyetleri tek merkezin izin ve denetiminde yapılacak…
“Kontrol ve denetiminde yetersiz kalınan ‘Yabancı Sivil Toplum Kuruluşları’ ile ilgili, kapsamlı ve özel bir kanun çıkarılacak…”
Akalın’ın paylaşımıyla hatırlattığı, İYİ Parti’nin strateji belgesinde yer alan bu vaadi; Rusya’nın yurtdışından açık ve kayıtlı fon alan kişi ya da kurumlar için uyguladığı “yabancı ajan” düzenlemesini hatırlattı.
Rusya’da “yabancı ajan” düzenlemesi
2012’de yürürlüğe giren yasaya göre; Rusya Adalet Bakanlığı, yurtdışından fon alan kişi ya da kurumları “yabancı ajan” olarak ilan edebiliyor.
“Yabancı ajan” tanımlamasını alan kuruluşların mali tabloları çok sıkı takip ediliyor ve sosyal medya paylaşımları dahil her türlü faaliyetlerinde “yabancı ajan” olduklarını belirten etiketi yayınlamaları yasal zorunluluk haline geliyor.
Bakanlığın “yabancı ajan” diye tanımladığı medya kuruluşları, yayınlarında “Bu yayın, yabancı bir ajanın işlevlerini yerine getiren bir yabancı kitle iletişim aracı ve (veya) bir yabancı ajanın işlevlerini yerine getiren bir Rus tüzel kişiliği tarafından oluşturuldu ve yayıldı” ifadesinin yazılı olduğu bir bant yerleştirmek zorunda kalıyor.
Rusya Adalet Bakanlığı’nın “yabancı ajan” ilan ettiği kurumların yayınlarında koymak zorunda olduğu bant.
“Yabancı ajan” bantı, medya kuruluşlarının internet sitelerinde en üstte duruyor.
Görüntülü yayınların da başlangıç ve bitişinde 15’er saniye ekranda zorunlu olarak bu bant duruyor.
Son yıllarda bu yasayla internet üzerinden yayın yapan birçok haber portalı “yabancı ajan” ilan edildi. “Yabancı ajan” etiketi verilen bazı basın kuruluşları sponsor ve reklam desteği bulamadıkları için kapandı.
“Göçü teşvik eden Soros destekliler”
Macaristan’da da 2017’de çıkan bir kanunla yurtdışından fon alan STK’ların kamu önüne çıktıkları her platformda “Yabancılar tarafından fonlanmaktadır” yazan bir etiket kullanma zorunluluğu getirilmişti. Ayrıca Macaristan’da yurtdışından alınan fonlara yüksek vergiler uygulanıyor.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, insan hakları savunucusu oluşumların ülkeye göçü teşvik etmek ve kolaylaştırmak için fon alabildiklerini iddia etmişti.
Orban, yurtdışı fonlarla ilgili kısıtlamaları liberal görüşleriyle bilinen Macaristanlı milyarder iş insanı George Soros’u hedef alan “Stop Soros” (Soros’u durdur) diye duyurduğu yasa paketiyle birlikte kanunlaştırmıştı.
