Bu yıl düzenlenecek 18. İstanbul Bienali’nin organizasyonunu üstlenen İKSV’nin, uluslararası uzmanlardan oluşan danışma kurulu tarafından etkinliği organize etmesi için küratör olarak tavsiye edilen Defne Ayas yerine Iwona Blazwick’i ataması tartışma yarattı.
Defne Ayas
İstanbul Bienali’nin küratörlüğüne atanan Iwona Blazwick.
Ayas’ın Bienal’e küratör olarak atanmamasının nedeninin, geçmiş yıllarda düzenlediği politik tartışmalara neden olan sergiler olabileceği konuşuluyor.
Özellikle de Ayas’ın 2015 Venedik Bienali’nde küratörlüğünü yaptığı Ermeni sanatçı Sarkis’in (Zabunyan) “Respiro” (Nefes) sergisinde yaşanan bir olayın buna neden olmuş olabileceği iddia edildi.
Defne Ayas ve Sarkis (Fotoğraf: Ali Güler)
Sansüre karşı “tabut” formülü
Venedik Bienali’nde İKSV’nin yönetiminde olan Türkiye pavyonunda düzenlenen serginin kataloğu, içinde Rakel Dink’in “1915 Ermeni Soykırımı” ifadesine yer verdiği bir denemesinin bulunması nedeniyle hükümet kanadından gelen tepkiler sonucu sergiden çıkartılmıştı.
Bunun üzerine Sarkis ve Ayas, dağıtılamayan katalogların bir “tabut”un içinde dikey olarak istifleyerek ve tabutun etrafına da renkli camlar yerleştirilerek oluşturulan bir heykel ile kataloğun sansürünü alternatif bir yolla aşmıştı.
Sarkis’in “Respiro” sergisinden.
İKSV’nin kararına sosyal medyadan tepki yağdı
Tepkiler sosyal medyaya da yansıdı İşte Defne Ayas’ın İKSV tarafından reddedilmesine tepki gösteren paylaşımlardan bazıları:
https://www.instagram.com/p/Cvmco65AIO1/
İKSV, Rakel Dink sorusunu yanıtsız bıraktı
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV), iddialarla ilgili paylaştığı basın açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“İstanbul Bienali Danışma Kurulu, bienale olan diğer katkılarının yanında küratör seçiminde değerlendirilecek adaylar için önerilerde bulunur. Tüm kurul üyeleri tarafından da bilindiği gibi bu bir seçici kurul değildir ve nihai atama her zaman İKSV tarafından yapılır.”
İKSV yetkilileri, Ayas’ın küratör olarak görevlendirilmeme nedeninin Sarkis’in sergisinde yaşanan “soykırım” krizi olduğuyla ilgili sorularımıza yanıt vermekten kaçındı.
“İstanbul Bienali küratörü İKSV yönetimi tarafından belirlenir”
İKSV’den yapılan açıklamanın tamamı şöyle:
“İstanbul Bienali küratörü, bienali düzenleyen İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) yönetimi tarafından belirlenir. İstanbul Bienali Danışma Kurulu, bienale olan diğer katkılarının yanında küratör seçiminde değerlendirilecek adaylar için önerilerde bulunur. Tüm kurul üyeleri tarafından da bilindiği gibi bu bir seçici kurul değildir ve nihai atama her zaman İKSV tarafından yapılır. Danışma Kurulu’nun 18. İstanbul Bienali için önerdiği çok değerli adaylar da küratör seçimi sırasında titizlikle değerlendirilmiştir. İKSV yönetimi, yaptığı değerlendirmeler sonucunda uluslararası sanat dünyasında bilgi birikimi, tecrübesi ve başarılarıyla bilinen bir sanat insanı olan Iwona Blazwick’i, 2024 bienalinin küratörü olmaya davet etme kararı almıştır.”