Taliban ve ABD arasında 29 Şubat 2020’de Katar, Doha’da bir barış anlaşması imzalandı. Taliban’ın El-Kaide gibi terör örgütleriyle mücadele sözü vermesi karşılığında NATO ve ABD güçleri Afganistan’dan çekilmeyi kabul etti, 19 yıldır süren savaş sona erdi. Taliban, 15 Ağustos’ta ülkenin tamamında yönetimi ele geçirdi. Ocak 2021’de başlayan çekilme süreci, son ABD askerinin ülkeyi terk ettiği 30 Ağustos’ta sona erdi. Amatör bir görüntü veren çekilme sürecinde havalimanının Taliban’dan kaçan Afganlar tarafından basıldığı, insanların uçakların tekerleklerine tutunup yüksekten düşerek öldüğü görüntüler ortaya çıktı.
Taliban yönetimi küresel çapta hâlâ resmi Afgan hükümeti olarak tanınmıyor. Taliban’ın ayrımcı kadın politikaları tepki çekiyor. Eylül 2021’de kız çocuklarının ortaöğretim görmesini yasakladığını duyuran Taliban, kararından Mart 2022’de dönse de okulların açılacağı gün yasağın geçerli olduğunu açıkladı, kız çocuklarının okullarının önünden ağlayarak evlerine döndüğü görüntüler sosyal medyada yayıldı. Kadın Bakanlığı’nı kapatan Taliban’ın iş hayatında ve seyahatte kadınlar için getirdiği kısıtlamalar Human Rights Watch gibi insan hakları örgütleri tarafından eleştiriliyor.
Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinin üzerinden tam bir yıl geçen Taliban’ın 1 yıllık iktidarının bilançosunu 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Serbestiyet için değerlendirdi ve görüşlerini şöyle aktardı:
ABD’nin Afganistan topraklarından çekilip Taliban’ın fiilen yönetime başlamasının ardından geçen bir senelik süre zarfında, ülkede büyük çaplı terör eylemlerinin yaşanmaması ve bu bağlamda kanın durması memnuniyet vericidir. Her ne kadar küçük ölçekli çatışmalar yaşansa da bunlar kitlesel boyutlara ulaşmamıştır ve ülke genelinde bir istikrardan bahsetmek mümkün.
Diğer yandan, bir yıllık sürede Taliban, maalesef, temel hak ve özgürlükleri dikkate alan bir yönetimi Afganistan’da yürürlüğe koyamamış ve komşuları ile ilişkilerini sağlam bir zemine oturtamamıştır. Böyle bir davranışla, uluslararası yardımlardan faydalanma fırsatını da kaçırmıştır.
Bunun en büyük sebeplerinden biri, Taliban yönetiminin kadınlara ve kız çocuklarına yönelik uyguladığı ayrımcı tutumdur. Kız çocuklarının eğitimine yönelik çıkardığı engeller Afgan toplumu içerisinde huzursuzluk yaratmaktadır ve sürdürülemez bir hal almıştır. Bununla birlikte, bu tutum, Afgan halkına yardım etmek isteyen ülkelerin elini kolunu da bağlamaktadır. Üstelik Taliban yönetimi, bir takım gerçek dışı dini gerekçeleri bahane ederek böyle bir uygulama içerisinde bulunmakla İslam’a ve Müslümanlara en büyük zararı aslında farkında olmadan kendisi vermektedir. Nitekim, kadın-erkek herkesin eğitim görmesi, bilakis İslam’ın açıkça teşvik ettiği bir öğretidir. Dolayısıyla, önümüzdeki süreçte, Afganistan’da temel insan haklarına riayet edilmesi, kız çocuklarına eğitim imkânı sunulması ve kadınların iş ve sosyal hayata katılımının engellenmemesi Taliban yönetiminin başarması gereken en öncelikli konulardır.