Çin’in Uygurlar üzerindeki, uluslararası toplum tarafından soykırım olarak adlandırılan uygulamalarının 2014 yılında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping tarafından verilen talimatlarla başladığını gösteren yeni sızıntı belgeler Uygur Mahkemesi’ne (Uyghur Tribunal) sunuldu.
Uygur Mahkemesi’nin Eylül ayındaki ikinci duruşmasında akademisyen Adrian Zenz tarafından sunulan sızdırılmış belgelerde, Şi’nin bazıları “çok gizli” damgalı konuşma ve talimatları yer alıyor. Mahkeme, belgelerden bazılarını internet sitesinden yayımladı.
https://uyghurtribunal.com/wp-content/uploads/2021/11/The-Xinjiang-Papers-An-Introduction-1.pdf
Zenz, Uygur Mahkemesi’nin 27 Kasım’da online olarak gerçekleştirdiği ek oturumda belgelerle ilgili yeni bilgiler verdi. Güvenlik, nüfus kontrolü gibi başlıklar taşıyan talimatların yer aldığı, 2014-2018 arasına tarihlenen belgeler, Şi’nin Nisan 2014 tarihinde Çin Komünist Partisi yetkililerine yaptığı üç konuşmayı ve başka bilgileri içeriyor. Zenz, bunların bir kısmının daha önce New York Times’da yayımlandığını, bazılarının ise ilk kez gün yüzüne çıktığını söyledi.
Verilen bilgilere göre Şi, sızdırılan konuşmalarından birinde Kuşak-Yol girişiminin istikrarlı bir iç güvenlik ortamı gerektirdiğini vurguluyor ve Güney Şincan (Şincan Uygur Özerk Bölgesi) tam kontrol altına alınamazsa tüm ülke ulusal güvenliğinin ve Çin’in 21. yüzyıldaki hedeflerinin tehlikeye düşeceğini söylüyor. Şi konuşmasında, “Şincan’ın şiddet içeren terörist faaliyetlerinin Çin’in geri kalanına yayılmasını önlemek için topyekûn harekete geçilmesi” gereğinden söz ediyor.
Şi’nin aynı tarihlerdeki konuşmalarında uluslararası toplumun “toplama kampı”, Çin’in ise “yeniden eğitim merkezi” diye adlandırdığı yerlerle ilgili ilk işaretleri verdiği de görülüyor. Sızıntılarda, kamplara zorla götürülme kampanyasından hemen önce 2017 Şubat ayında ÇKP’nin yerel birimlerdeki lider kadrolarının, Şi’nin iki talimatnamesi doğrultusunda yoğun bir çalışma programına alındıkları da yer alıyor.
Sızıntı dosyalarından birinin başlığı.
“Çok gizli” ibareli “ÇKP Merkez Komitesi Ofis Bülteni” imzalı belgede, Şi’nin bu konuşmaları Uygur Özerk Bölgesi ziyaretinin ve teftiş çalışmasının ardından, 30 Nisan 2014’te yaptığı yazıyor.