İki gündür Afganistan haberlerinde Taliban’ın şu açıklaması öne çıkıyor. “Kadınlar yalnız dışarı çıkabilir, okula gidebilir, çalışabilir…” ABD’nin Afganistan’ı Taliban’a terk etmesi, İslamiyet, kadın hakları, Batı uygarlığı konusunu yeniden alevlendirdi. Taliban konusunda en büyük endişe kadın konusunda. ‘Nobel Barış Ödülü’ sahibi Pakistanlı insan hakları savunucusu Malala Yousafzai, Taliban’ın, Kabil’i ele geçirip, Afganistan’a egemen olmasını şöyle karşıladı: “Taliban’ın Afganistan’da kontrolü ele geçirmesini tam bir şok içinde izliyoruz.
Kadınlar, azınlıklar ve insan hakları savunucuları için derinden endişe duyuyorum. Küresel, bölgesel ve yerel güçler derhal ateşkes çağrısı yapmalı, acil insani yardım sağlamalı ve mültecileri ve sivilleri korumalıdır.” Pakistan, Taliban’a kurulduğu günden beri destek veren, kol kanat geren ülkelerden. Bu ülkeden bir aydın, belli kesimlerin Taliban yönetiminin hedefi haline geleceği korkusunu dünya ile paylaşıyor. ‘Kadınlar, azınlıklar ve insan hakları savunucuları.’ En büyük tehdit onlara yönelik.
Taliban, İslam devleti kuracağını ilan etti. Belli ki ülkeyi de şeriatla yönetecek. Yani dini kurallarla. Burada kritik nokta şu, Şeriat, bir anlamda, kadınların ve azınlıkların hak ve özgürlüklerini kısıtlamayı, temel amaçları arasına yerleştirmiş sayılıyor. Şeriatçı olduğunu iddia eden ve bazı ülkelerde iktidarda bulunan örgütlenmelerin uygulaması böyle. Türkiye’de çok tartıştığımız, ‘irtica’ ya da şeriat, Taliban yoluyla bir anlamda hayat buluyor, uygulama alanı kazanıyor. Sınanıyor.
Şeriat’ın panzehiri Batı modernizmi
Aynı dönemde, Afganistan’daki Taliban egemenliği, ABD’nin askeri müdahalesiyle yıkıldı. Saddamcı yönetim çabuk ve kolay tasfiye edildi. Saddam ülkede azınlık olan Sünnilere dayanıyordu. İktidar elden gidince, devlet gücü kalmayınca, Saddam’ı ayakta tutan Sünni güçler çabuk dağıldı. Afganistan’daysa, Irak’ta olanlar olmadı. Taliban, toplumun alt ve ezilen kesimlerinin çocuklarını örgütlemeyi hedefine koymuştu.
Talebeler (Taliban) adını almasının nedeni, yoksul gençliği etkilemeyi amaçlamasıydı. Taliban çoğunluktaki Hanefi mezhebine dayanıyor. Afganistan korkunç yoksul bir ülke. İç savaş nedeniyle iyice yoksullaştı. Dikkat edersek, şiddet uygulayan ve İslamcı olduğunu söyleyen örgütlerin en güçlüleri, en yoksul ülkelerde oluşuyor.