Naman Bakaç

Serbestiyet’in seçim sonuçları değerlendirme röportaj serisinde konuklar Prof. Dr. Abdülkadir İlgen ve yazar Tarık Çelenk. İlgen: “Erdoğan ve etrafı bir yığın hata ve istismarla itham edilebilir. Sıradan muhafazakârın derdi bu değil. O buna kulak kabartmıyor, onun derdi “Şu kadar yıl sonra bu kötü gidişe dur diyecek bir adam çıkmış. Yedi düvele meydan okuyor.” O yüzden her ne yaparsa yapsın bir hikmeti vardır parantezi içinde bütün kusurlar küsurat olarak geçiştiriliyor. Muhalefetin en büyük eksiği bu. Bu dilin sahte olduğunu gösterecek kadar inandırıcı değiller. İnandırıcı değiller çünkü o dile hâkim değiller.”

Ümit Aktaş: AK Parti Miting meydanlarını (s)ihaların uçuştuğu, uçak gemisi ve TOGGların ortalıkta dolaştığı, arada tankların ve atlıların boy gösterdiği, bir yandan doğal gazın öte yanda petrolün fışkırdığı sürrealist bir sinema setine dönüştürerek toplumu etkilemeyi becerdi. İhtişamın ve itibarın yükseltildiği bir vasatta Kılıçdaroğlu’nun mütevazı tavırları, muhafazakâr seçmen tarafından teveccühle karşılanmadı. Çünkü bu toplum tevazuyu sevse de ihtişam ve itibara boyun eğen kültürel kodlara sahip. Fatma Bostan Ünsal: “Kimlikler üzerinden oy devşirmenin kolaycılığı HDP için de söz konusudur. Çok eskiden eski HDP milletvekili Altan Tan’ın HDP için söylediği “yöneticilerin CHP gibi seçmeni AK Parti gibi” olduğu eleştiri dikkate alınmamış gözüküyor.”

Dilipak: “Aşk ve öfke sarmalı içinde bir seçim oldu. Birinden kaçanlar ötekine sığındı, adeta onu kurtarıcı gibi gördü ve aşkla bağlandı sanki. Gayeye giden her yol meşru idi. Taraflar karşılıklı olarak birbirini tehdit etti, taraftarlar kendi liderini kurtarıcı olarak gördü ve gösterdi. Millet İttifakı kendisini dar bir alana hapsetti. Bir yandan geleneksel tabanlarından uzaklaşırken, öte yandan merkeze doğru genişleme planları çok başarılı değildi. İYİ Parti’nin gel-git’i anlaşılmadı. SP, Gelecek, Deva, DP’nin ittifak içindeki yeri topluma yeteri kadar ve iyi bir şekilde anlatılamadı. Kemalizm, laiklik, başörtüsü konusunda inandırıcı olunamadı.”

ÖZGÜRDER Genel Başkanı Rıdvan Kaya: “Adaylardan biri kampanyasını Ayasofya’da, diğeri Anıtkabir’de bitirdi. Kutuplaşma olgusunu bundan daha güzel anlatabilecek başka bir tablo yok.” Dr. Betül Doğan Akkaş: “Oy beklentisi içinde oldukları mütedeyyin seçmenlerin CHP altında birleşmekle ilgili endişeleri giderilemedi. Aslına bakılırsa, bu endişenin böylesine büyük bir boyutta olduğunu anlamamış bile olabilirler. Kılıçdaroğlu’nun helalleşme hamlesi organik bir zemine oturmadı”

“CHP oy oranını sabitlerken o, desteğini yüzde 48’e çıkardı, bu elbette bir başarıdır. Türkiye’nin Kılıçdaroğlu gibi kibar, üslubu yumuşak, mütevazı, özel/ev hayatı ortalama bir vatandaşınkiyle aynı olan, çatışmacı/kutuplaştırıcı dil kullanmayan bir siyasetçiye ihtiyacı vardır.” “Kılıçdaroğlu’nu kim Ümit Özdağ’la ittifak kurmaya ikna ettiyse, onu feci şekilde yanıltmış oldu” “Kılıçdaroğlu’na kaybettiren medyasının insanı ürküten yayınları oldu. O ne kadar güvercin ise destekçi medya o kadar şahin!” “Eski İslamcı aydınlar, verili durumu artık referans alıp bunda herhangi bir gariplik görmüyorlar. Artık onların zihinlerinde ideal politik yerini tamamen verili olana yani reel politiğe terketmiş bulunuyor”.

Erol Erdoğan (ARGETUS Araştırma Danışmanı): “Muhalefetin değişim vaadi statükoya, helalleşme hesaplaşmaya evrildi.” Can Selçuki (Türkiye Raporu Direktörü): “14 Mayıs sonuçlarında gördük ki muhalefet, seçmenin kararında aidiyetin önemini atlamış.” Yusuf Akın (Areda Survey Genel Müdürü): “Muhalefet genel başkanlarının ve üst düzey temsilcilerinin karşılıklı imaları seçmeni korkuttu.”

Ulaş Tol (TEAM Araştırma): “Erdoğan da kaybetti ama muhalefet daha büyük kaybetti. Anketlere katılmayan utangaç sağ seçmeni ıskaladık.” Yusuf AKIN (AREDA): “Plazaların ağdalı dili ile tasarlanmış mesajlar, Türkiye sosyolojisini tanımamaktan kaynaklanıyor”. Aydın/Yalçınkaya: “Asıl soru ‘ekonomideki bozulma iktidar değiştirir’ algısının bu seçimde neden gerçekleşmediğidir?”

“Kılıçdaroğlu, çıktı dedi ki ben bu oyunu oynamıyorum, bu siyaseti bırakıyorum, kimlik, inanç ve yaşam tarzı siyasetin konusu değildir, ben milletin bütünü için siyaset yapacağım, kimliği, inancı, yaşam tarzı ne olursa olsun devletin görevi tüm insanların güvenliğini, ekmeğini ve özgürlüğünü garanti altına almaktır. Bu Türkiye için, hepimiz için çok iyi bir şey. Kimlik kavgaları ile zaman kaybetmeyeceğiz, siyasette enerjimizi tüm insanların güvenliği, ekmeği, refahı ve özgürlüğü için kullanacağız, siyasi yarışlar bundan sonra böyle olacak. Erdoğan gibi bağıran bir siyasetçi olmayacak bundan böyle.”

Çalışmaya imza atan ekibin sözcüsü, Türkçe ve Kürtçe öğretmeni Roni Bedirxan: “Bu çalışmamız için kendi alanında bir ilk diyebiliriz”, “Müslüman Kürtlerin kendi dinlerini egemen dillerle değil kendi diliyle takip etmeleri çalışmamızın en önemli işlevi”, “Kürtçe Kur’an mobil uygulaması Kürtçe okuryazarlığını geliştirecek…”, “Kürtçeyi politik bir dil olmaktan çıkartıp, normalleşmesi için çalışmalıyız.”

“Travmada bizi psikolojik olarak yaralayan şey olayın kendisi değil, olay karşısında yalnız hissetmemizdir… Afeti yaşayan insanların uzun süre gerçekten yalnız hissetmemesini sağlamanın, onların iyileşmesini sağlayacak en önemli faktör olduğunu düşünüyorum. Ancak her ne kadar akut evrede bunu sağlamış gibi görünsek de uzun dönemde bunu sağlamak pek de kolay değil. “

Yusuf Ziya Özcan: “AKP gittiğinde YÖK olmayacak ve rektör seçimleri ister üniversite içerisinden isterse de dışardan gelen üyelerden kurulmuş heyetlerce seçilecektir. Seçici kurulun nasıl teşkil edileceğine her üniversite kendisi karar verecektir…” Naman Bakaç’ın eski YÖK başkanı Yusuf Ziya Özcan’la yaptığı söyleşinin ikinci bölümü.

“Benim savunacağım çözüm modeli söz konusu 10 ildeki üniversitelerin bir dönem tatil edilmesi olurdu. Eğer isteyen öğrenciler olursa onların da yakın illerdeki eşdeğer bölümlere geçici olarak nakillerini isterdim. Ülkenin diğer illerindeki eğitimi hiçbir şekilde bozmaz, devamı için elimden geleni yapardım. Sadece MEB değil bütün kurumların merkezi olmayan karar alması ülkemiz için daha hayırlıdır diye düşünüyorum…” Naman Bakaç, Serbestiyet için Yusuf Ziya Özcan’la konuştu.

Uzun yıllardır Doğu Anadolu Fay hattı üzerinde olabilecek bir depreme dair uyarılarda bulunan ve Elazığ depreminden sonra Maraş’ta 7,5 büyüklüğündeki bir deprem ihtimalinden söz eden Prof. Dr. Naci Görür 6 Şubat depremlerinin yarattığı yıkımı, öncesinde yaptığı uyarıları ve bundan sonrası için yapılması gerekenleri Serbestiyet’e anlattı. Görür’le Naman Bakaç konuştu.

Mustafa Erdoğan: “İncinmek veya rahatsız olmak ifade özgürlüğü hakkını ortadan kaldırmak için bir gerekçe olamaz“, Rıdvan Kaya: “Batı’nın anti-semitizme gösterdiği aşırı özen ile İslam’a saldırganlıklara karşı müsamahakâr tutumu tam bir tenakuz”, Taha Akyol: “Kutsal kitapların yakılması eleştiri değil, nefret ve tahrik eylemidir”, Kaya Kartal: “Müslümanları tahrik ediyor, ırkçılığı besliyor, batıda yükselen faşizm dalgasına hizmet ediyor.”

Prof. Dr. Ergun Özbudun: “Kutsal kitabın yakılması ifade özgürlüğü değildir, kamu düzenini tehdit eder”, Prof. İlhami Güler: “Hakaret ve aşağılamaya benzer tepki verilirse onların derekesine düşmüş olunur”, Fikret İlkiz: “Dinsel nefreti körüklemek ifade özgürlüğü koruması altında değildir”, Bülent Şahin Erdeğer: “Kur’an böyle durumlar için vakur tavır öneriyor, fakat her Müslümanın Kur’an’ın ideal bilincine sahip olmadığı muhakkak. Dolayısıyla kutsallara yönelik hakaret ve provokasyonlar iyi niyetli ama öfkesine yenilen birçok dindarın kamu düzenini bozmasına neden oluyor.”

Dr. Necmettin Acar, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının ardından ülkeler için milli güvenlik sorunu haline gelen enerji tedarikinin yeni boyutlarını anlattı. Acar’a göre Türkiye doğusundaki doğal gaz rezervlerini batısındaki ülkelere taşımada emsalsiz bir konumda: “Temelde Avrupa’ya gaz tedariki için üç rota bulunuyor; Rusya, Doğu Akdeniz ve Türkiye. Bugün itibariyle bu seçeneklerden ilk ikisinin devre dışı kaldığını söyleyebiliriz.”

11 Eylül 2001’de ABD’de İkiz Kuleler, Pentagon ve Beyaz Saray’a yönelik eş 2996 kişinin hayatını kaybettiği eş zamanlı saldırıların 20. yıldönümü. Evren Balta, Abdurrahman Arslan, Nezir Akyeşilmen ve Yıldız Ramazanoğlu ile 20 yılın ardından 11 Eylül sonrası dünyayı konuştuk

2012-2014 yılları arasında Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı'nın başında görev yapan Kamu Araştırmaları Vakfı Başkanı Prof. Dr. Ulvi Saran’la söyleşimizin ikinci bölümünde, Türkiye’nin ‘yeni dünya’ya adaptasyon çabaları, güçlükleri ve imkânları üzerine odaklandık.

İnsanlar, toplumlar ve devletler “son birkaç yılda üretilen bilgi ve veri miktarının, insanlık tarihinin başlangıcından bu yana üretilen tüm bilgi birikiminden daha fazla olduğu” bir dünyaya nasıl adapte olacak? Türkiye, bu meydan okumaya cevap verebilecek mi? Eski Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarı, Kamu Araştırmaları Vakfı Başkanı Prof. Dr. Ulvi Saran’a sorduk.

Türkiye Genç Barış İnşacıları İnisiyatifi (Young Peacebuilders of Turkey), barış inşası ve çatışma çözümü alanlarında çalışmak üzere geçtiğimiz Temmuz ayında kuruldu. Hiçbir düşünce ayrılığının gençler arasında çatışma konusu oluşturmaması mottosuyla hareket eden inisiyatiften Mehmet İlhanlı ve Berfin Coşkun ile konuştuk.

Abdullah Naci: “En nihayetinde geleceğimiz yer Aleviler ve cem evleri meselesi olacak, Kürtler ve anadilde eğitim hakkı olacak, bağımsız medya vs olacak ama çok zaman ve enerji kaybediyoruz. Kürtlerle, Alevilerle, başörtülülerle kavgalı hiçbir siyasal projenin bu coğrafyada tutma şansı yok. Kürtlerden, Alevilerden, dindarlardan veya sekülerlerden herhangi birinin mutsuz olduğu bir Türkiye'nin de mutlu olma şansı yok.”