Vahap Coşkun
Siyasetin matematiği
HÜDA PAR’ın dâhil edilmesi, Cumhur İttifakı’na yarardan çok zarar getirebilir. Oy zeminini tahkim etme ve genişletme amacıyla atılan bu adım, oy zemininin zayıflaması ve daralmasıyla nihayetlenebilir. Zira siyasetin matematiği farklıdır; 2+2’den her zaman 4 çıkmaz; bu, bazen 5 olur ama bazen de –burada olduğu gibi- 3’e yakın durur.
Seçmene çarpmak
Dengeleri bozacak ve kuracak bir parti olduğunu sandıkta tescil ettirmesi, 28 Mayıs’taki ikinci turdan önce HDP’nin elini güçlendirecek ve siyasi müzakerelere daha güçlü bir biçimde oturmasını sağlayacaktır. Kazananı tayin edecek bir pozisyon, siyasette her zaman bir partinin ayağına gelmez; HDP bu tarihi fırsatı, en azından taleplerinin bir kısmını hayat geçirmek için, iyi bir biçimde kullanmalıdır.
HDP ve HÜDA PAR üzerinden “tencere dibin kara” oyunu
HDP ve HÜDA PAR üzerinden sürdürülen tartışmaların en meşum tarafı, Kürtlerin bir nevi terörle özdeşleştirilmeleri ve bu partilerin programlarında ifadelerini bulan taleplerin kriminalize edilmesidir. HDP de HÜDA PAR da ağırlıklı olarak Kürtlerden oy alıyor ve siyasetlerinin odağına Kürt meselesini koyuyorlar. Bu tartışma Kürtlerde karşılığı olan en makul talepleri konuşulamaz kılıyor.
Sıfırlanan kronometre
1982 Anayasası, 2010 ve 2017 yıllarında iki büyük değişikliğe uğradı. Ancak cumhurbaşkanının adaylığını ve seçimini düzenleyen maddeye dokunulmadı. 2014 ve 2018 cumhurbaşkanlığı seçimleri de buna göre yapıldı. Madde metni çok açık: Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı olabilir. Tek bir okuyuşta bile herkes bu hükmü anlayabilir. Öylesine sarih ve kesin bir dille kaleme alınmış ki, bu maddeden başka bir netice çıkartılamaz.
Kılıçdaroğlu ve HDP’deki rüzgâr
İYİP ile olan krizin ardından Altılı Masa’da HDP’ye karşı nasıl bir tutum belirleneceği tartışma konusu. Madalyonun diğer yüzünde, HDP’nin Kılıçdaroğlu’nun kesinleşen adaylığı hakkında, şimdilik verdiği açık çek duruyor. Vahap Coşkun, politikyol.com’a HDP’nin olası tutumunu yazdı.
Katillerle saf tutmak
Bursa’da lümpen bir taraftar grubunun her yerde görülebilecek sıradan bir eylemi ile değil, tam tersine siyasi gönderimleri iyi hesaplanmış, bilinçli ve organize bir kötülükle karşı karşıya kaldık. Bu kötülük alelusul soruşturma ve görevden uzaklaştırmalarla açığa çıkartılmaz. Eğer, TFF’si ve diğer kurumlarıyla devlet bu kötülüğün peşine düşmez ve bütün sorumluları kuşkuya yer bırakmayacak şekilde tespit etmezse, yapılan bu barbarlığı kabul ettiğini ve meşru bulduğunu göstermiş olur.
Siyasetin günü
Toplum olmak ancak siyasetle mümkün olabilir. Mesele ister deprem olsun ister futbol, toplumsal yaşantı siyaset olmadan tanzim edilemez. Siyaseti devre dışı bırakarak ne bir kamu oluşabilir ne de bir kamusal yarar gerçekleştirilebilir. Velhasıl toplumsal bir varlık olarak insan, siyasete muhtaçtır. O halde salt bugün değil her gün siyasetin günüdür ve sadece şimdi değil her daim siyaset konuşmak gerekir.
Sisifos’un laneti
“Hükümet istifa” diyemeyeceksiniz hiçbir şey söyleyemezsiniz. Hatta “Hükümet istifa” sözünden bir suç, bir güvenlik sorunu çıkartmak ve bunu söyleyenlerin üzerine mafyayı ve polisi sürmek, sıfır noktasından bile daha geri bir noktaya tekabül ediyor. Eksilerdeyiz artık! O kayayı yeniden yukarı taşımak zorundayız. Türkiye’de yaşamak, Sisifos’un kaderiyle lanetlenmek gibi!
Nazın fazlası
Gerçekte Akşener’in çok fazla seçeneği yok. Oyun böyle kuruldu. Kendisinin de dahlinin olduğu oyunun yarattığı tablodan memnun olmayabilir ama oyundan çıkmak için de çok geç kaldı. İYİ Parti cenahından ikide bir dillendirilen şikâyetler, artık “fazla naz” kapsamına girer oldu. Nazın fazlası ise sadece âşığı değil herkesi usandırır.
Nefret kazanı kaynarken seyretmemek
Depremin şerrinden bir hayır çıkması, bir başka ifadeyle depremin ayrıştırıcı değil birleştirici bir işlev görmesi için hukukun surunda gedik açılmasına müsaade edilmemeli. Ayrımcılığı, şiddeti ve başka her türlü hukuksuzluğu yasaklayan kurallar kırılgan gruplara gelince esnetilmemeli. Onları koruyan hukukun herkes için en sağlam güvence olduğu göz ardı edilmemeli. Aksi takdirde, o kazandan taşan nefret hepimizi yakar.
Kuyudaki taş
Herkes mesaisini seçimlerin ertelenmesine değil, tam aksine seçimlerin zamanında, güvenlik içinde ve adil bir biçimde yapılmasına vakfetmelidir. Elbette aklıevvel birileri her zaman kuyuya çok sayıda taş atacaktır. Ülkenin geleceğini dert edinenler buna karşı daima uyanık olmalı ve bu taşların demokratik siyaseti bloke etmesine izin vermemelidir.
Gözden ilk çıkarılan
İktidar, üniversiteler için uzaktan eğitim kararı aldı. Gerekçe, öğrenci yurtlarının depremzedeler için kullanılacak olması… Buna göre, Türkiye’nin dört bir tarafındaki öğrenciler yurtlarından çıkarılacak, onlardan boşalacak yerlere depremzedeler yerleştirilecek. Artıları ve eksileri üzerinde durup düşünülmeden aceleyle alınmış bu karar, neresinden tutsanız elinizde kalıyor.
Hayatımın en uzun iki dakikası
Bilhassa ikinci depremde her şeyin bittiğini düşünüyorum. Sarsıntı durur durmaz tekrar aşağıya yollanıyoruz. İnerken, komşumun kucağından taşımakta zorlandığı bebeğini alıyorum. Yaşlı bir teyze “Oğlum siz geçin, biz yaşadığımız kadar yaşadık hamdolsun, çoluk çocuğunuz var, siz kendinizi kurtarın” diyor. “Olur mu teyze?” diyorum “hep birlikte kurtulacağız inşallah!” İniyoruz.
Son düzlüğe girilirken
Altılı Masa, “Aday kim olacak?” sorusu ilk başta gelmek üzere, seçime ilişkin kritik kararları almadığından yoğun olarak seçim sonrasına odaklandı. 30 Ocak’ta açıklanan Ortak Politikalar Mutabakat Metni de bu yaklaşımın bir ürünü olarak ortaya çıktı. Bir başka ifadeyle, vitrinin nasıl düzenleneceği hususunda kafalar karışık olduğundan, mutfağa ağırlık verildi.
Bir yaprak daha…
6 Ocak’ta, 58 yaşındaki İtalyan futbolcu ve teknik direktör Gianluca Vialli’nin dünyadaki vadesi dolarken bizim de gençliğimizden bir yaprak daha düşüp gidiyordu…
Diyarbekir’in havası özgürleştirir
Diyarbekir, kadim bir şehir; burada özgürlük rüzgârları güçlü eser ve ister istemez herkesi tesiri altına alır. Mamafih, Diyarbekir’in özgürleştirici havası, bilhassa siyasi dimağlara daha fazla etkide bulunuyor sanki! Zira bir vesile ile bu surlarla kaplı şehrin sokaklarından geçen her siyasi aktörün dili değişiyor; üslubuna bir dinginlik ve feraset çöküyor; mesajlarına rengini barış, uzlaşma ve özgürlük temaları veriyor. Diyarbekir havası, son olarak Meral Akşener’de de kendisini hissettirdi.
Gönülde yatan aslan ve matematik
Altı partinin kendi aralarında bir yönetim şeklinde mutabık kalmaları “vesayet” olarak nitelenemez. Vesayet, dışarıdan dayatılan ve iradeyi sınırlayan bir hali ifade eder; aktörlerin iradeleriyle bir anlaşmaya varmalarına “vesayet” demek, en iyi niyetli yorumla, bu kavramın içeriğini boşaltmaktan başka bir mana taşımaz.
Devletin gölgesinde nöbetleşe zorbalık
Türkiye’de hemen her kesimin temel gayesi devleti ele geçirmek ve ele geçirdiği devleti, karşıtı olarak damgaladığı kesimlerin üstüne sürmek. Nöbetleşe bir zorbalık bu ve maalesef, kimse bundan imtina etmiyor. Zayıfken müşteki olduğu ne varsa gücü eline geçirdiğinde aynıyla tatbik edenlerin olduğu bir yerde ise, doğal olarak, aranan huzura bir türlü ulaşılamıyor.
“Kurbanlık koyun değiliz, mecburi istikametimiz de yok”
HDP’nin aday çıkarma kararı muhalefetin kendisiyle medeni ve demokratik bir irtibat kurmamasından duyulan rahatsızlığın bir dışa vurumu. HDP, muhalefete “Mecburi istikametimiz değilsiniz” diyor ve cumhurbaşkanlığı adaylığında dikkate alınmadıkları takdirde devreye sokulacak alternatiflerinin olduğuna işaret ediyor.
Terörün Topoğrafyası: 5 No.lu
Türkiye’de devlet terörünün bir topoğrafyasının çıkarılmasına Diyarbakır 5 No.lu Cezaevi’nden başlanmalı. 5 No.lu, memleketin yakın tarihiyle ve bilhassa 12 Eylül terör devletiyle yüzleşmesini ve o yapının detaylı bir tahlilinin yapılmasını sağlayacak ağırlıkta bir müze olarak tanzim edilmeli.
Pasta ve çilek
Maradona yalnızca futboluyla değil skandallarıyla da gündemden düşmezken, Messi daima futboluyla manşetlere çıktı. Teşbihte hata olmasın; Maradona bize Maradona filminden bir fragman izlettirdi, Messi ise Maradona filminin tamamını… Maradona bize kendinden çok az bir parça seyrettirdi, Messi ise bizi Maradona’ya doyurdu.
Siyah İnci de gitti
Hangisinin daha büyük/iyi olduğu tartışması -muhtemelen bundan sonra da- sürüp gidecek olsa da artık ne Pelé var ne de Maradona. Futbol dünyamıza güzellik katan kahramanlarımız birer birer sahneden çekiliyor. Evvela ‘Tanrı’nın Eli’nden olduk, şimdi de ‘Siyah İnci’yi kaybettik. Pelé, 82 yaşında sahayı terk etti.
Dönüm noktası
‘Sudan’ bile sayılamayacak sebeplerle güçlü bir siyasetçinin tasfiye edilmesine yönelik bitmez tükenmez çabalar bir kere daha teyit etti ki, Cumhur İttifakı iktidarını korumak için hiçbir hudut tanımadı, tanımayacak. Dolayısıyla muhalefet, ancak birliğini koruduğu ölçüde iktidarla mücadele etme, iktidara galebe çalma şansına sahip olacak. İmamoğlu kararının, bu anlamda da bir dönüm noktası işlevi gördüğü söylenebilir.
“Sistem hep aynı sistem”
Hadise dünde yaşanmıştır ama bugünü anlatır. Mektubun muhatabı DP’dir ama bu mektup DP’nin devamı olan Adalet Partisi, Anavatan Partisi ve AK Parti için de okunabilir. Zira muhalefette ve iktidarda birbirinin zıddı yönlere savrulmak bağlamında mektuptaki ifadeler AP için de, ANAP için de, AK Parti için de geçerlidir. Kural değişmez: Zayıfken “haram” bulunan iktidardayken “helal” kılınır. Muhalefette hürriyet ipine sarılırken iktidarda istibdattan medet umulur.
Hesap kapandı
Messi final maçında iki gol birden attı ve kupayı öperek onu Maradona’ya armağan etti. Yani Tanrı’nın Eli’nin ruhu da şad oldu… Final maçı yüreğimizi ağzımıza getirdi. Ve bunun için de daha bir zevkli oldu. Messi vuslata erdiğinde, sosyal medyada Messi’nin Arjantin’e, futbolun da Messi’ye bir dünya kupası borcu olduğunu, artık borçların ödendiğini, hesabın kapandığını yazmıştım… Kapandı ve film, olması gerektiği gibi mutlu sonla bitti.
Sonu selamet ola!
Taraftarlığın gözü kör eden bir boyutu var. Kabul. Ama her ne kadar gözümüzü Mavi-Beyaz çubuklu forma bürümüş olsa da, takımımızın kadro kalitesinin bir Brezilya, bir Fransa, bir İngiltere ve hatta bir Portekiz kadar parlak olmadığının idrakindeyiz. Mamafih Arjantin de, kendisini onlara nispetle daha kuvvetli kılan bir dinamiğe sahip: Messi’nin hikâyesi.
İki eli kanda da olsa!
Anlaşılan o ki, MİT’ten gelen görüşme talebi tektir ama Demirtaş-Öcalan hattında bu tek teklif iki ayrı yoruma tabi tutulmuştur: Demirtaş bu teklifte, HDP ile PKK’yi, kendisi ile Öcalan’ı karşı karşıya getirme tehlikesi sezdiği için görüşmeye yanaşmamıştır. Öcalan ise, bunu bir fırsatın heba edilmesi olarak görmüştür.
Küçük bir sorun!
Muhalefet bir türlü siyasi özne hüviyetine bürünemediği için binbir emekle oluşturdukları metinlere, halka verilmiş bir söz ya da bir siyasi program olarak değil, neredeyse bir düşünce kuruluşunun fikri egzersizleri olarak muamele ediliyor. Muhalefet seçim sonrasına hazır ama seçime değil. Oysa seçim sonrası planların bir işe yaraması için önce seçimi kazanmak lazım, değil mi?
Öteki Trabzonspor
Yavuz Saltık, işte o meşhur “Trabzonlu değilsin, neden Trabzonsporlusun?” sorusunu, sağdan soldan, doğudan batıdan, kuzeyden güneyden 54 kişiye sordu. Hayata bakışları, politik tasavvurları ve iktisadi koşulları birbirinden farklı insanların neden aynı renklere bağlandıklarını anlamaya çalıştı. Herkes kendi içindeki Trabzonspor’u anlattı ve ortaya çok kıymetli bir eser çıktı: Öteki Trabzonspor*
Demokratikleşme futbolda da iyidir!
Maçların hepsini takip ettim; birçoğunun doksan dakikasını izledim, dersler nedeniyle kaçırdıklarımın da özetlerine baktım. Katar dışında “Ne işi var bu takımın bu kupada?” diyebileceğim bir ekip olmadı. (…) Demokratikleşme sadece siyasette değil; futbolda da hayati! Futbol bilgisi demokratikleştikçe, tabana yayıldıkça, alttakiler ile üsttekiler arasındaki mesafe hızla kısalıyor ve biz futbolseverlerin bahtına da daha güzel maçlar düşüyor.