ANALİZLER

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevad Zarif, Economist’e yazdı: “Müslüman Batı Asya Diyalog Birliği'nin (MWADA) hayata geçirilmesini öneriyorum. MWADA, Batı Asya’nın Bahreyn, Mısır, İran, Irak, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Umman, Katar, Suudi Arabistan, Suriye, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Yemen’i içeren başlıca Müslüman ülkelerini kapsamlı müzakerelere davet ediyor. Bu girişim, ortak dinimiz İslam’ın âli değerlerine ve egemenlik, toprak bütünlüğü, içişlerine müdahale etmeme ve kolektif güvenlik ilkelerine dayanmalıdır. Arapça’da “dostluk” (muâhât) anlamına gelen MWADA’nın öncelikli hedefi, Gazze, Lübnan, Suriye ve Yemen'de derhal kalıcı ve sürdürülebilir ateşkeslerin sağlanmasıdır.”

Ali Bayramoğlu ile Bugünler’de bu hafta: Türkiye, kendi arzu ettiği çerçevede etrafında bir barış ve denge olması, bir “Osmanlı Barışı” gerçekleşmesi arayışında. Bu, şu şekilde tanımlanabilir: PKK, Kürt hareketleri tarafından dışlansın; bölgeden Suriyeli Kürtler, olmadığı gerekçesiyle dışarı atılsın. Geriye kalan Kürt gruplar, Suriye ordusuna ve sistemine entegre olarak ya da uyum sağlayarak o bölgedeki PKK tehdidini ortadan kaldırsın. Bu politikalar izleniyor ve sonuçları, bir barışa yol açar mı, tartışılıyor. Esasen Suriye'de izlenen siyaset, güvenlik odaklı bir yaklaşımdır.

Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor’da bu hafta: “Suriye meselesi, Türkiye'yi dünya politikasında ön plana çıkardı. Türkiye, Katar'la birlikte hareket ediyor. Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan ise biraz daha Batılılar gibi, HTŞ'nin nasıl bir pozisyon alacağını ve neye dönüşeceğini bekliyorlar. Suriye'nin işi kolay değil. Yani biz heyecana kapılıp "oldu bitti" demeyelim. Kaybedenler belli: Rusya ile İran. İsrail'in tutumu ise net değil. İsrail, toprak tırtıklamaya çalışıyor ve bir de Kuzey Suriye'deki Kürt varlığının devam etmesini istiyor…”

Esad’ın devrilmesi ve İran’ın “direniş ekseni”nin zayıflaması, Rusya'nın bölgedeki gücünün azaltılması açısından 1972’de Mısır’ın Sovyet askeri personelini sınır dışı etmesi ve Sovyetler’in Afganistan’da yenilgiye uğramasıyla eşdeğer, hatta bundan daha ağır bir darbe olarak görülebilir.

Filistinli Suriyeli yazar Sari Hanafi yazdı: Suriye'deki şiddetin boyutlarından habersiz olan solculara karşı bir kin yahut garez beslemiyorum. Ancak, yaşananları bilip de sessiz kalanlara gerçekten sitem ediyorum. Bu dostum bunu “varil bombası solu” olarak adlandırmıştı. Direniş ideolojisiyle körleşmiş ve Suriye halkının çektiği acıları göremeyip Hizbullah'ı destekleyen arkadaşlarım beni özellikle yaralıyor. Milyonlarca insanın hayatına mal olsa bile, Esad ile olan ittifaklarını İsrail işgaline karşı olmak ile meşrulaştırıyorlar. Sömürgeciliğe karşı mücadele verirken zulmü görmezden gelme saplantısı bugün de devam ediyor.