İspanya’da, beş büyük partinin seçmenleri, Barselona merkezli bir araştırma şirketi tarafından aşk ve cinsellikteki tercihleri açısından sorgulanmışlar.
Bu partileri siyasi yelpazedeki yerlerine göre sıralarsak: Podemos (alternatif sol), PSOE (sosyalist), CS (liberal), PP (merkez sağ), Vox (aşırı sağ).
Verilen yanıtlara baktığımızda, bu beş partinin seçmenleri içinde, en “esnek”, en “gevşek” (veya “en liberal” de diyebiliriz) ilişki modelleri, son dönemde gençlerin tercih ettiği Podemos partisinin seçmenleri arasında gözlemleniyor. En “klasik” ilişki modellerine ise merkez sağcı Halk Partisi (PP) seçmenleri arasında rastlanıyor. Liberal Ciudadanos Partisi ise genelde ortalarda yer alıyor.
Not: İlişkilerde en liberal yaklaşımı gösteren seçmen tabanına sahip parti olan Podemos, “liberal” bir parti değil. Liberallerin partisi, Ciudadanos. Ciudadanos da Podemos gibi yeni bir parti. İspanya’daki değişimin bir kanadını temsil ediyor.
Liberal kavramı
Liberal kavramına dair bir parantez açalım… Liberal sözcüğü, ülkeden ülkeye farklı anlamlar kazanabilmekle birlikte, İspanyolcada özellikle ilginç bir durum söz konusu: “Pareja liberal”, yani “liberal çift” diye bir kavram var. Bu, “ilişkisini özgür şekilde yaşayan çift” anlamına geliyor. Buradaki liberallik (veya özgürlük) kavramı sadece cinsellikle de sınırlı değil. “Liberal ilişki”, örneğin “açık ilişki”yle de eşanlamlı değil. Ancak belki onun başlangıcını oluşturabilir.
Sonuç olarak, ilişkilerde liberal olmakla siyaseten liberal olmanın farklı anlamlara geldiğini, İspanyol siyasetinde görebiliyoruz.
Aşık olmadan sevişebilir misin?
Araştırmanın en kritik ve en belirleyici sorusuna gelirsek: “Aşık olmadığınız kişiyle sevişebilir misiniz?” sorusuna en yüksek oranda “evet” cevabı, sol parti Podemos seçmeninden (%83.5) gelmiş. En düşük “evet” yanıtı ise (şaşırtmayan şekilde) merkez sağcı Halk Partisi’nden (PP)… İlginç bir nokta da, aşırı sağcı Vox Partisi’nde bu soruya “evet” diyenlerin oranının, hem geleneksel sosyalist parti PSOE’den hem de İspanya ortalamasından daha yüksek olması. Aşırı sağcılar (veya en azından aşırı sağcıların bir kesimi diyelim) aşık olmadan cinsellik yaşamaya, geleneksel sosyalistlerden daha açık görünüyorlar. Bu bağlamda herhalde Türkiye’ye zıt bir tablodan söz edebiliriz. Vox hem dini hem milli meselelerde yüksek hassasiyet gösteren çıkışlarıyla dikkat çeken bir parti. Örneğin, son olarak, tanıtım posterinin Hıristiyanlığa hakaret içerdiği gerekçesiyle, Toledo’daki bir konseri iptal ettirmeye çalıştılar. Bununla birlikte, Vox seçmenlerinin, cinsellik konusunda bizim ülkenin ortalamasına göre çok “liberal” kaldıklarını söylemek mümkün.
Sadakat
Neyse… Gelelim diğer sorulara… “Eğer insan gerçekten seviyorsa, partnerine her zaman sadık kalır mı?” sorusuna en yüksek evet yanıtı, merkez sağcı Halk Partisi’nden (%87), en düşük evet yanıtı Podemos’tan (%71.9) gelmiş. Sonuç olarak, sadakat konusunda da en “liberal” görünen parti Podemos.
Çoklu aşk
“İnsan aynı anda birden çok kişiyi sevebilir mi?” sorusuna en yüksek evet yanıtı Podemos’tan (%42), en düşük evet yanıtı Vox’tan (%22.7) gelmiş. Tabii bu bile yüksek bir oran. İspanyol toplumunun en aşırı sağında bile çokeşliliğe onay veren ciddi bir yüzdenin olduğunu söylemek mümkün.
“Bir ilişkiye başlarken dış görünüş önemli midir?” sorusuna en yüksek evet yanıtı Vox seçmenlerinden (%62.3), en düşük evet yanıtı da iktidardaki sosyalist partinin yani PSOE’nin (%47.6) seçmenlerinden gelmiş. Merkez sağcı PP ise ortalarda.
Covid ve cinsel yaşam
“Covid cinsel yaşamınızı nasıl etkiledi?” sorusuna en fazla “olumlu etkiledi” yanıtı Vox’tan, en fazla “olumsuz etkiledi” yanıtı Podemos’tan gelmiş.
Genel olarak baktığımızda, en “özgürlükçü/liberal” yaklaşımların alternatif-sol parti Podemos’tan, en geleneksel yaklaşımların da merkez sağcı PP’dan geldiğini görebiliyoruz.
***
Türkiye’nin en büyük beş partisinin (AK Parti, CHP, HDP, MHP, İyi Parti) seçmenleri arasında benzer bir araştırma yapılabilir mi acaba? Yapılsa nasıl bir tablo ortaya çıkar? Merak etmez misiniz?