1962 yılında ilk nesil bir Filistinli mülteci ailenin çocuğu olarak Gazze’deki mülteci kampında doğan Haniye, BM okulunda okudu, Gazze Üniversitesi’nden mezun oldu. Genç yaşlarda girdiği Hamas’ta yükseldi. 2006 yılında Hamas seçimleri kazanınca Filistin Başbakanı oldu. Hamas içinde sivil siyaseti savunan kanatta yer aldı. Türkiye ile iyi ilişkiler kurdu. Suikast girişimleri atlattı. Çocukları ve torunlarını İsrail saldırılarında kaybetti.
İsmail Haniye, 1962 yılında, şimdi İsrail topraklarındaki Askalan yakınlarındaki Cûra’dan ayrılmak zorunda kalan mülteci bir ailenin çocuğu olarak Gazze Şeridi’nde dünyaya geldi. İlköğrenimini Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistin Mültecileri Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA) tarafından yönetilen kurumlarda alan Haniye, 1986 yılında Gazze’deki İslamî Üniversite Eğitim Fakültesinden mezun oldu.
Gazze’deki üniversitede Öğrenci Konseyi üyesiydi daha sonra ise Öğrenci Meclisi başkanlığına seçildi.
Hamas’ın lideri Şeyh Ahmed Yasin’in ofisinde müdür olarak çalıştı ve Hamas Siyasi Büro üyesi oldu. 80’lerin sonunda İsrail ordusu tarafından 6 aylığına tutuklandı. Serbest bırakıldıktan sonra tekrar tutuklandı ve Ahmed Yasin’le beraber 1989 Mayıs’ında 3 senelik hapis cezasına çarptırıldı.
1990-2000 yılları arasında Gazze’de İslami Toplum Kulübü başkanıydı. Heniyye, 1992’nin Aralık ayında Güney Lübnan’ın Mercu’z-Zuhur Bölgesi’ne sürgün edilen kişiler arasında yer aldı.
Şeyh Ahmed Yasin’in 1997 yılında tahliye edilmesinden sonra onun başyardımcısı olmuş ve bu görevini Mart 2004 yılında gerçekleşen Şeyh Ahmed Yasin suikastına kadar yürütmüştü.
HFilistin Yönetimi ve Hamas arasında arabulucu rolü üstlenmiştir. 2003 yılı yazında, diğer Filistinli gruplar ve Filistin Yönetimi arasında gerçekleşen Hudne Görüşmeleri’ne katıldı.
2003’te suikast girişiminden kurtuldu
2003 yılının Eylül ayında Şeyh Ahmed Yasin’e refakat ederken İsrail kuvvetleri tarafından bir suikast girişimine maruz kalmış ancak bu saldırıdan kurtulmuştu.
Demokrasi ile uyumlu İslamcı lider: Haniye
Haniye Hamas’ın radikal selefi kanadına karşı sadece silahlı bir direniş örgüt değil aynı zamanda siyasal parti olunması gerektiğini, demokratik yöntemlerin benimsenebileceğini savunuyordu.
Haniye 2006 Filistin seçimlerine Hamas’ın başında “Değişim ve Reform” listesi adı altında girmiş ve seçimlerden büyük bir zaferle çıkmıştı. Cumhurbaşkanı Mahmud Abbas, Heniyye’yi hükümeti kurması için görevlendirmiş, 2006 Yasama Konseyi seçimlerinin akabinde hükümeti kurmuş ve başbakanlığı üstlenmişti. Daha sonra 2007 Mekke İttifakı’nın ardından Ulusal Birlik hükümetini oluşturmuş ve başkanlığını üstlenmişti.
Makamına geçer geçmez 2007 Haziran’ında Gazze Şeridi’nde meydana gelen kanlı olaylar sonrasında Cumhurbaşkanı Mahmud Abbas tarafından görevden alındı.
Ancak Gazze Şeridi’nde faaliyetlerini sürdürebilmek için azledilen hükümetin başkanı olarak makamında kalmaya devam etti. 2017’de Hamas’ta yapılan seçimlerde Siyasi Büro başkanı olarak seçildi. 2021 yılında yapılan seçimlerde yeniden Hamas Siyasi Büro başkanı oldu.
Haniye’nin bir diğer özelliği de Hamas’ın gerek İran gerekse de Türkiye ile ilişkilerini geliştirmesine yönelik attığı adımlardı. Hamas’ın uluslararası zeminde temsiliyetini de sağlamaya devam etti.
İsrail saldırılarında Haniye ailesi çok sayıda kurban verdi.
Haniye’nin 3 oğlu Hazem, Amir ve Muhammed ile 3 torunu İsrail ordusunun 10 Nisan’da düzenlediği suikast sonucunda öldürüldüler. Son olarak İsrail Haniye’nin ablasını öldürmüştü. 24 Haziran’da Şati mülteci kampında yaşayan Haniye ailesinin evine bombardıman düzenlendi. Saldırıda Heniye’nin kız kardeşi Zahr Haniye hayatını kaybetti.
