GÜNÜN YAZILARI

Saied, son olarak toplumsal uzlaşmanın önemli bir simgesi olan En Nahda’nın lideri Gannuşi’yi tutukladı. Arap Baharı 13 yıl içinde bir Arap trajedisine dönüştü. 13 yıl önce Gabes’te “şort memnu” idi. Şimdi özgürlük memnu bir yere gelmiş bulunuyoruz.

Perşembe günü Tunus’un eski meclis başkanı ve muhalefet partisi Nahda’nın lideri 81 yaşındaki Raşid Gannuşi, Cumhurbaşkanı Kays Said’i eleştirdiği için tutuklandı. Bir anayasa profesörü olan Said, 2019’da yüzde 72 oyla Cumhurbaşkanı seçildi. Sonrasında anayasayı çiğneyerek halkın boykot ettiği bir referandumla ülkeye başkanlık sistemini getirdi. 7 yıl önce uzlaşıyla yazdığı anayasa ile Nobel kazanan Tunus dünya demokratlarının övgüyle baktığı, örnek gösterdiği bir ülkeydi. Dünya artık Tunus’tan övgüyle söz etmiyor, fakat Tunuslular gözümüzün içine bakarak bütün dünyayı uyarıyor: Demokrasi için iktidarın değişmesi yeterli değil, toplumun bütün kesimleriyle ortak bir ülke inşa etme hayalini paylaşmadan köklü bir demokratik değişim mümkün değil. Tecrübeyle sabit. Zira hukuk tanımaz bir Tunuslu anayasa profesörü, bütün dünyaya ücretsiz bir ders verdi: Bir demokrasi nasıl boğulur?

Dar anlamda siyasetten, saf değiştirme ve oy kazanma-kaybetme olasılıklarından söz etmiyorum. Derinlerde başka bir süreç işliyor. Sanki tektonik plakalar yer değiştiriyor. Müslüman kadınlar bir dönüşümün başını çekiyor. Aşırı-muhafazakâr erkeklerin korktuğu kadar var. Biraz kaba ve sert söyleyeceğim; değme kibirli erkek, değme kibirli solcu, kibirli Kemalist, kibirli sosyalist erkek, böyle düşünemez ve yazamaz. Sekterlikten böylesine uzak bir bütünlük ve kucaklayıcılık ortaya koyamaz. Bu mülâkatlardaki içtenlik, eleştirellik, kültürel ve entellektüel birikim, derli topluluk, içsel tutarlılık, Türkiye toplumunda önemli bir toprak kaymasına işaret ediyor.

O sırada “Akademi” demek imtiyazlı seçkinler, ataerkil ilişkilerin hakimiyeti ve milli ideolojinin yeniden üretimi demek. Bu imtiyaz sahibi erkek kişilerin hâkim olduğu dünyada, hiçbir yerde bir çivi dahi çakılamıyor. Kadın kişiler ise kimi zaman, kimi yerde ancak erkeklere “asistanlık” yapabiliyor. Şakir Paşa’nın kızı Büyükadalı Aliye Berger’in sıradışı ve bağımsız bir kadın sanatçı olarak 1954 yılındaki yarışmayı kazanması neyin muştulayıcısıydı?

Resim belki de en sevdiği işti. Beceriksiz sanat tarihçilerinin onun tablolarından birine anlamsız biçimde taktıkları isim Kaplumbağalı Adam oldu. Bu tablosu bugün inanılmaz bir üne kavuştu. Gelgelelim ne fikir orijinaldi ne de kompozisyon. Bir Japon kupüründen mülhemdi. Takılan isim ise akıllara zarar oldu.