Abdulrazak Gurnah: “Hayal gücü de bir tür hakikattir.”
Hayatın zorluklarından bezmiş, hiçbir Batılıya herhangi bir şey anlatmaya hevesi olmayan bazı Afrikalı roman kahramanları, “Takmazsan geçer, görmezsen kaybolur, duymazsan bir daha söylenmez” diye diye yaşamaya çalışıp duruyorlar. Sonra anlıyoruz ki, bunların birikmesidir aslında göçmenliğin yürek burkucu yanı. Birikenlerin, nereden ne zaman çıkacağı belli olmayan üstü özenle örtülmüş derin üzüntülerinin hayata soluk ama sert bir fon oluşturmasıdır.
“Uygun adım marş”la radyo tarihi
Bizim kuşak için 27 Mayıs darbesi, benzetmek gibi olmasın ilk aşk gibi biraz, antrenmansız yakalanıyoruz. Darbeye de müzik, “Uygun adım marş”a tempo şart mesela. Lâkin 27 Mayıs’ta insanlar darbe yapacaklar, bakıyorlar ki ellerinde radyodan yayınlayacakları plak yok. Olacak şey değil, bulamazlarsa belki darbeyi ertelemek zorunda kalacaklar. Onca hazırlık, onlarca tank, rölantide bekleyen jetler filan yeniden hangara, binlerce askeri subayı “Bugün yapmayacak mıydık komutanım?” hüsranıyla koğuşlara…
İkbal’e dair
Duygular insanın serbestçe düşünmesini sağlar ve tasavvuf bunun yoldan çıkmadan akılla birliktelik kurmasının içsel tecrübesini sunar. Bunu yapan, bu tecrübeyi yaşayan insanlar, gerçek anlamda özgürlüğü tadarlar ve o andan itibaren herhangi bir boyunduruk kabul etmeyen bir ruh haliyle yaşarlar. Tarlan, Pakistan’ın bağımsızlığa ulaşmasını İkbal’in bu karakterinden süzülüp gelen bu özelliğine bağlar. Büyük bir çıkarım belki ama söylemek istediği gayet açıktır; bir halkın gerçek anlamda bağımsız olabilmesi için kafasında ve ruhunda bağımsızlığı tatması şarttır.
Den Lebenden zur Mahnung: “Yaşayanlar için bir uyarı”
Şu tutumdan uzak dur. Şu damgayı kullanma. Şu söylem ile arana mesafe koy. Ateşle oynama. Ötekileştirme. Tehdit gibi gösterme. Tehdit etme. Dikkat et, düşünerek konuş, aklıselimle hareket et. Yoksa kazanayım derken herkese kaybettirir, ülkene yazık eder, nice hayatı heder edersin.
- Advertisement -
“Tunus’ta görkemli laiklik zaferi” derken…
Demek ki demokrasi öyle hemen “Batılılara özgü bir sistem, bize uymaz, İslam daha fazla hak veriyor” deyip kenara atılacak bir sistem değilmiş. Bölgemizde laiklik eşittir demokrasi, özgürlük, hak, hukuk adalet de değilmiş. Bütün kötülüklerin anası “Siyasal İslam” ya da “laikler” de değilmiş. Erken zafer kutlamaları ve erken iflas ilanları için temkinli olmak gerekiyormuş. Özellikle de ne laiğinin ne de İslamcısının demokrat olamadığı bir coğrafyada yaşarken…