Ukrayna Harbi bazı bakımlardan da Rusya’yı zorda bırakıyor. Bunlardan biri de ticari ulaşım. Sade Rusya değil birçok ülke de alternatif yol arayışı içinde. Avrupa limanları Ruslara kapalı.
Ukrayna-Rusya savaşı tam anlamıyla Karadeniz’e sıçramasa da bu bölge son zamanlarda ufak çatışmalara da yol açtı. Rusya bölgeyi artık çok güvenli görmüyor; Karadeniz’e bağımlı kalmak istemiyor anlaşılan. Boğazların yükü bir ölçüde hafifler.
Bu bağlamda, ticaretin bir kısmını Hazar üzerinden yapmayı planlıyor anlaşılan. Geçen sene Hindistan ile 24 adet nehir-deniz kargo gemisi inşası için anlaşma yaptı. Gemiler Hindistan’ın Goa tersanesinde 2027 yılına kadar yapılacak.
Bu gelişme Ukrayna harbinin uzayacağı ve Rusya’ya yönelik yaptırımların bir süre devam edeceği hesabına dayanıyor herhalde. Anlaşılan Rus gemi yapım endüstrisi de harpten yara almış görünüyor. Ukrayna harbi başlayana kadar Rusya özellikle Volga üzerinde seyahat eden gemileri kendisi inşa ederdi. Yaptırımlar Rusya’nın gemi inşa kapasitesinde büyük bir kayıpla sonuçlandığını gösteriyor..
“Astrahan, Rusya (PortSAvrupa) 8 Mart 2023 – Batı yaptırımları, Rusya’yı ticaretini ve kargosunu ülkenin kuzeybatısından güneydoğusuna yönlendirmeye zorluyor. Ancak Moskova, Hazar’ı Azak (ve Karadeniz) denizlerine bağlayan Volga-Don Nakliye Kanalı’nda kullanılacak uygun nehir-deniz gemileri sıkıntısıyla karşı karşıya.” …
Hindistan da herhalde anlaşmadan memnun. Hem para kazanacak hem de adını duyuracak. Nitekim, Hindistan’da yapılan Mumbai’deki üçüncü Küresel Denizcilik Hindistan Zirvesi’nde katılımcılara ülkenin Başbakanı Modi, Hindistan’ın “önümüzdeki on yılda en iyi beş gemi inşa ülkesinden biri olmayı planladığını” söylemişti.
Hazar Rusya bakımından Karadenize göre daha güvenli. Hazar’a sahildar olan İran, Kazakistan, Azerbaycan ve Türkmenistan Batının koyduğu yaptırımlarla çok fazla ilgili değiller. Üstelik Rusya’nın ticareti artık Avrupa’dan daha ziyade Asya ve Afrika ile. Gene de bu yolda da sıkıntılar var. Volga-Hazar Denizi Seyrüsefer Kanalı sığ imiş. Ayrıca İran’a ait IRISL ulaştırma şirketi yaptırımlara tabi imiş. Rusya buna rağmen 24 kargo gemisi inşa ettiriyor. Ancak, Rus deniz ticaret üzerinde Batının bazı yaptırımları olduğu da unutulmamalı.
Yağmurdan kaçarken doluya tutulmamaya dikkat etmek gerekir.
Batının yaptırımları gerçekten birçok sahada zorlayıcı ve etkili…