Oral Çalışlar

Dara harabeleri: Efes kenti gibi…

Dara kentinin kalıntıları şu an bile insanı büyüleyecek kadar çarpıcı. Kazıyı yapan ekip, “Bu ortaya çıkanlar, şehrin yüzde 5'i” deyince, daha çok etkileniyoruz. Dara, bir kıyıda, öylesine, sahipsiz; ilgi bekliyor.

PKK’daki değişim ve Batı

Türkiye, bölgenin en dinamik ülkesi olarak, Kürtlerle birlikte yeni bir enerji oluşturabilir. Olumsuz bir yerden konuşacağına çözümün öncüsü olabilir.

Bu bir siyasi meseledir

Öncelikli olarak iktidarın, ortamın yumuşamasını sağlayacak yeni bir inisiyatif göstermesine gerek bulunuyor. Umarım, Berberoğlu'nun tutuklanması bir hukuk hatası olarak görülür ve kısa sürede düzeltilir.

Kadri Gürsel’in adresi yok mu?

Türkiye, darbeyi OHAL olduğu için mi püskürttü? O zaman böyle bir yönetim yoktu. 15 Temmuz'lara dur demenin yolu daha çok otoriterleşmek değil, toplumun değişik siyasi ve sosyolojik farklılıklarına, muhalefetine söz hakkı vermek, kendini ifade etme imkanı tanımaktır.

Seküler mahalledeki karamsarlık

Eğer muhalefet yönünü şaşırmaz, demokrasi dışı müdahalelere umut bağlamaz ve haklı zeminde özgürlükleri savunursa, değişim mümkündür. 15 yıllık iktidar yorgunluğu ve yıpranmışlığı önemli bir handikap. Ekonominin teklemesini, iktidarın giderek bir azınlık yönetimine dönüşme eğilimini seçmen görebiliyor.

‘Arap Baharı’ndan ‘Katar Kışı’na…

Arap Baharı Tunus’ta patlayınca ve bölgeye yayılınca; Batı dünyası, başlangıçta bu hareketlere olumlu yaklaştı. Diktatörlükler birer birer yıkılıp, seçimlere dayalı yeni iktidarlar oluşurken, yeni oluşan yönetimler, Batı’ya uzak bir çizgi tutturdu.

İran-Trump ikileminde Katar sorunu

Türkiye, Katar'la samimi bir ilişki içinde. Bu ilişki son dönemde daha da gelişti. Türkiye'nin de Mısır'daki darbeci yönetimle sorunları var. (Suudi Arabistan'ın Sisi darbesine arka çıktığı sır değil.) Trump, bölgede, S.Arabistan ve Mısır ağırlıklı bir yol izliyor. Bu, Ankara açısından sıkıntılı.

Ayşe Bilge Dicleli, Metin Göktürk

Güler yüzlü ve sabırlıydı. Etrafına güven verdi, pozitif enerji saçtı. Ayşe Bilge Dicleli ile bugün Zincirlikuyu camiinden öğle namazının ardından vedalaşacağız. Kızı Zeynep, torunu Hazal, eşi Zülfü’ye sabırlar diliyorum.

Hulusi Akar ve istihbarat zaafı

Toplumun ezici kesimi darbeyi reddederken, kuvvet komutanları da darbeye direndi. Tabii, esas mesele (ve esas zor olan); demokratik normları yerleştirerek, liyakata ve yetkinliğe dayanan bir sistem kurabilmek. Cemaat, devletteki bu zafiyetten yararlandı. Bu zaafiyetin başka düzeylerde hala varlığını koruduğunu söyleyebiliriz.

AK Parti’deki “metal yorgunluğu”

Metal yorgunluğu bir iktidar yorgunluğu. 15 yıl bir partinin iktidarda bulunması, bu sürecin yarattığı imkanlar, rantın paylaşılması, siyasi iniş çıkışlar, başlı başına yıpratıcı ve yozlaştırıcı bir durum anlamına geliyor. AK Parti kadroları, üst üste yapılan seçimler, referandumlar nedeniyle de yorgun. Tanıdığım bir çok AK Partili yorgunluğunu açıkça ifade etmekten çekinmiyor.

Kültürel hegemonya…

İslam alemi, neden kültürel üretimde geri kalıyor? Bunun üzerine daha derinlemesine düşünmeye ihtiyaç bulunuyor.

27 Mayıs 1960

Darbeyi aşırı güvenlikçi yöntemler önleyemiyor. Anti demokratik rejimler darbelere yataklık ediyor. Türkiye bu açıdan bir laboratuvar özelliği taşıyor.

FETÖ’den hesap sorarken…

FETÖ’yle mücadele, yaygınlaştırıldıkça, sıradan insanları hedef alıp mağdur ettikçe, amacına ulaşması da zorlaşıyor. Şiddete karışan, devletin kritik kurumlarında tepe noktaları ele geçiren ve manipülasyon yapanlarla, kenarından kıyısından bulaşanları ayırmak gerekir. Onlara değişme ve dönüşme şansı bırakmak, bu mücadelenin başarıya ulaşması açısından önemli...

AK Parti teşkilatları ve dönüşüm

Çözülmesi gereken sorun, politik, sosyolojik ve derin bir sorun. Demokrasi, değişim, reform gibi sözcüklerin içi doldurulamazsa; AK Parti, önümüzdeki dönemde çok daha fazla zorlanabilir.

Kongrede yeni bir şey var mı?

Üst üste çok kongre yapmış, çok seçim yaşamış AK Parti kadrolarında, bir tıkanma seziliyor. Bunu herhalde en yakından görebilen kişi olan Erdoğan; başa geçerek, partiyi yeniden canlandırmaya çalışacak. AK Parti, yeniden özündeki atılımcı ruha dönebilecek enerjiyi üretebilecek mi?

HDP ve Türkiye’yle birlikte çözüm

Hükümetin Kürt meselesindeki zaaflarını, yanlışlarını; milliyetçi, devletçi önyargıların derinliğini hepimiz görebiliyoruz. PKK'nın yaptıklarına ciddi bir tavır koymaktan kaçınarak, yalnızca devlet üzerinden çözüm aramanın gerçekçi olmadığını da, görebilmek gerekiyor. HDP'nin, PKK şiddetiyle arasına, amasız, fakatsız, tereddütsüz şekilde sınır çekmeye karar vermesi ve kendisine 80 milletvekili çıkarabilecek desteği veren birikimi anlaması gerekiyor.

ABD görüşmesi ışığında CHP ve Kürtler

Yıllar önce “çözüm süreci” başladığında yazdığım bir yazıda,"herkes değişecek" demiştim. O günden bugüne ülkede birçok değişim oldu, ama asıl arzulanan değişim gerçekleşmedi. Bazı kazanımlarımızı da kaybettik.

Kürt sorununda yeni sinyaller…

AK Parti’nin olağanüstü kongresi, Erdoğan’ın ABD gezisinden dönüşünün ardından yapılacak. Kongrede, Cumhurbaşkanlığı seçiminin startı verilecek. 16 Nisan’da ucu ucuna kazanan “evet” cephesi adına, belli ki, yeni şeyler söylenecek. Peki, Kürt sorununda, nasıl bir yeni hamle şekillenebilir? Trump-Erdoğan görüşmesinde, böyle bir hamleye ilişkin ne gibi adımlar atılabilir?

ABD, PYD’yi neden destekliyor?

Ankara, PKK'nın bir kolu olarak gördüğü PYD'nin bu ölçüde meşrulaştırılmasını tepki ve öfkeyle karşılıyor. Washington, büyük olasılıkla, şu aşamada, bölgedeki güçlü müttefiki Türkiye’yi tamamen küstürecek bir adım atmamaya özen gösterecek...

İdam üzerinden siyaset yapmayın

İdamı Batı'yla gerilim için kullanmaya kalkmak, bu ülkenin insanını incitir, ruh halimizi bozar. Yapmayın, Türkiye'yi aşağıya çekerek, iç gerginliği artırarak siyaset yapmayın.

CHP’yi doğru anlamak

CHP içindeki muhalif kanat, daha farklı bir çizgi ve yaklaşımın gerekli olduğuna inanıyor. Kılıçdaroğlu, 16 Nisan’da yakaladığı ivmeyi sürdürebilir. Birbirine benzemeyen ama endişeleri ortak olan yüzde 48.6’nın yüzde 50’yi aşması mümkündür.

Abdullah Gül seçeneği

Aday olur mu, olmaz mı? Bunu zaman içinde göreceğiz. Şu açık: Önümüzdeki iki yıl boyunca, hepimiz, Türkiye'nin “yönelim”ini takip edeceğiz. İç politikanın dengelerinin yeniden tanımlandığı bir dönemeçte, bölgede de, belki yüzyıllık bir düzen yeniden şekil alıyor. Cumhurbaşkanlığı yarışı, işte bu tablo içinde anlam kazanıyor. Tabii, 2019’a kadarki süreçte, şu an yapılan analizleri geçersizleştirici nitelikte, beklenmedik gelişmeler de yaşanabilir. Hep birlikte göreceğiz.

Deniz Baykal’ın başkanlık formülü

Cumhurbaşkanı adayı, AK Parti iktidarındaki tıkanmayı doğru görebilmeli, yeni bir atılım için umut yaratabilmeli. CHP adayının bütün bu tabloyu ve talep ortalamasını temsil edebilmesi mümkün müdür?

Erdoğan’ın AK Parti’ye dönüşü

AK Parti kurulurken, ortak aklı harekete geçiren, partinin ve taraftarlarının "eğilimi"ni önemseyen, çoğulcu bir görünüm vardı. Askeri ve bürokratik vesayetle mücadelede, genel demokratik kamuoyunun ve Avrupa Birliği'nin desteğini ciddiye alan bir çizgi izlendi. Önemli değişimlere öncülük edildi. Şimdi manzara epeyce değişik. OHAL ve yasakların giderek arttığı bir dönemdeyiz.

Dink cinayetinde FETÖ damgası

Hrant'ın öldürüldüğü gün Cumhuriyet gazetesindeki köşemde, "Bu bir devlet cinayetidir" diye yazmıştım. Dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan'a da, "devlet cinayeti mi?" sorusunu sormuştum. "Beni de öldürmek istiyorlar?" cevabını vermişti. O günlerin ortamının nasıl yaratıldığını sormak, araştırmak ve aydınlatmak da, cinayetin hazırlanmasını anlamamıza yardımcı olacaktır...

Saraybosna’da Latin Köprüsü

Karlı bir Saraybosna sabahında Şehitlik'e gittik. Begoviç'in mezarında ismi yazmasa, yattığı yer yine de dikkat çekecek şekilde düzenlenmişti. Mezarlıkta karların arasında kafasını kaldırmış siyah laleler, hüzünle direnişi simgeliyordu.

‘Drina Köprüsü’nün yazarının kasabasında

İç savaş sonrası ilginç bir siyasi yapı kurulmuş. Bu ülkedeki Sırp ve Hırvatlar yoğun olarak bulundukları bölgelerde özerk yönetimler oluşturmuşlar. Türkiye'nin bölgeye ilgisi, bu normalleşme sürecine ivme kazandırıyor...

“Yeni Türkiye” ve de “Devrim”

“Öncüler” liderliğinde bir "devrim" yapıldığını söylemek, böyle bir tahayülle bugünü açıklamak; bir “daralma” veya “kitlelerden kopuş sinyali” olarak görülebilir. 16 Nisan'ı böyle de okuyabiliriz.

“Beka” meselesi…

Bütün mesele; toplumun talep ve umutlarının doğru anlaşılıp doğru okunması. Bunu yapamayanlar, bugün olmazsa yarın kaybeder, yani kendileri beka sorunu yaşarlar.

Kritik iki buçuk yıl…

Olayların akışında, ana muhalefet partisi CHP'nin de etkili bir rolü olabilir. Referandum döneminde, olumlu bir tablo sergileyen CHP'yi, Kılıçdaroğlu ve arkadaşlarını bir başka yazımızda ele alacağız.