GÜNÜN YAZILARI

Günümüz Amerikası’nın James Baldwin’i olarak anılan ünlü siyah yazar Ta-Nehisi Coates, İsrail’deki Apartheid rejimini ve Amerikalı siyahlarla Filistinlilerin yaşadığı zulmün benzerliğini anlattığı yeni kitabıyla ABD’nin gündemini belirliyor. Obama’nın başkanlık döneminde ırkçılığa ve siyah haklarına dair makaleleri ve kitaplarıyla medyanın prensi olan Ta-Nehisi, şimdi İsrail’i karşısına aldığı için eleştiriliyor, söyleşilerde sunucuların öfkeli sorularıyla muhattap oluyor, antisemitist olmakla suçlanıyor. James Baldwin ülkesindeki baskıcı atmosferden bunalıp soluğu İstanbul’da almıştı. Peki Filistin’i savunduğu için McCarthy dönemine nazaran daha kibar, steril ama sinsi bir iptal kültürünün kurbanı olan Ta-Nehisi gibi Amerikalılar bugün soluğu nerede alacak?

Ekrem İmamoğlu’nun “ahmak” dediği için üzerinde sallanan demoklesin kılıcı istinaf aşamasında da düşecek gibi görünüyor. Türkiye’nin yaptığı en iyi şeyin de üzerine düşecek o kılıç: Seçimlerin. Türkiye’deki seçimlere de Rusya, Belarus, İran’daki gibi güçlü adayların seçimden önce elendiği seçimler muamelesi yapılmamalı.

Şerif Mardin, Kemalist projenin son derece önemli bir zaafını tespit etmişti, belki de Sait Nursi ile ilgilenmesinin sebebi buydu. Bu zaaf Kemalizm’i başarısız kılan önemli bir faktördü. Şerif Mardin’in “boşluk” diye söz ettiği şey aslında “ahlaki boşluk”tu. Kemalist reformların yumuşak karnıydı, dini toplumsal hayattan çıkarmayı amaç edinmişti ama yerine toplumu ahlaki norm ve yüksek manevi değerler etrafında bir arada tutacak değerler sisteminden yoksundu, Kemalizm ortadan kaldırdığı şeyin yerine onun fonksiyonlarını görecek başka şey ikame etmemişti.

Bizde de faşist ithamlarının sonu yok… Bu derece savrulan bir terim ister istemez anlamını yitiriyor. Ne milliyetçiliği ne de ırkçılığı içerebiliyor. Eleştirel anlamından soyunmuş, köyün delisi gibi ortalıkta dolaşan bir faşizm tanımı. Tükürük hokkası gibi bir şey… Gelen geçen söyleniyor ama artık bir şeye de yaramıyor.

İran’ın İslam dünyasındaki ayrılık ve çatışmalara gönderme yapması önemli. Sonuçta son yıllarda bölgede huzuru tehdit eden çıkışların çoğu Tahran kaynaklıydı. Bölgenin rahatlamasına yol açabilecek uzlaşma ve çözüm arayışlarının önündeki bir engel böylece ortadan kalkabilir mi? Umarız kalkar. Bölgedeki Müslüman nüfusun çoğunluğu yoksul. Adalet, hukuk, insan hakları gibi kavramlar düşman dayatması olarak bile algılanabiliyor. İslam dünyasının barışçı bir misyon ile ve uzlaşma içinde ortalığa çıkabilmesi, büyük ihtiyaç.