Suudi Sağlık Bakanlığı, bu yıl da Suudi yazına denk gelen Hac ibadeti sırasında yalnızca Pazar günü 2.700’den fazla “sıcak bitkinliği” vakası kaydettiğini açıkladı.
Pazartesi günü, Kabe’de sıcaklık gölgede 51,8 santigrat dereceye ulaştı.
Sıcaklığın gölgede 46 derece olduğu Mina’da hacılar şeytan taşladı.
323’ü Mısır’dan toplam 550 hacı sıcaklardan öldü, kayıplar var
Hac sırasında en az 550 hacı hayatını kaybetti, 2000 kişi tedavi altına alındı.
Ölenlerin en az 323’ü Mısırlı.
Türkiye’den hacca gidenler arasından da 23 ziyaretçi hayatını kaybetti.
136 Endonezyalı hacı vefat etti
Endonezya Sağlık Bakanlığı, hac sırasında 136 Endonezyalı hacı adayının hayatını kaybettiğini, bunlardan en az üçünün sıcak çarpmasından öldüğünü söyledi.
Ürdün: 60 hacımız öldü 17’si kayıp
Ürdün Dışişleri Bakanlığı da en az 60 Ürdünlü hacının “aşırı sıcak hava dalgası nedeniyle güneş çarpması geçirdikten sonra” öldüğünü ve diğer 17 kişinin de “kayıp” olduğunu söyledi.
Tunus: 35 hacımız öldü
Tunus Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan’da “sıcaklıkların keskin bir şekilde artması” nedeniyle 35 hacı adayının öldüğünü duyurdu.
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nden 15 hacı sıcaklardan ölürken, İran beş hacının öldüğünü bildirdi ancak nedenini belirtmedi.https://twitter.com/MarioNawfal/status/1803332048595099854
Suudi Sağlık Bakanlığı, devlet televizyonu Al-Akhbariya’ya verdiği demeçte, “Bugün kutsal mekanlarda hac başlangıcından bu yana en yüksek sıcaklıklar kaydedildi. Sıcaklıklar gölgede 51-52 dereceye kadar ulaşabiliyor. Allah’ın misafirlerine güneşe maruz kalmamalarını tavsiye ediyoruz” ifadelerine yer verdi.
‘Gerçekten zor bir gün’
Geçtiğimiz ay yayınlanan ve bölgesel sıcaklıkların her on yılda bir 0,4C arttığını belirten bir Suudi araştırmasına göre, hac, iklim değişikliğinden giderek daha fazla etkileniyor .
Pazartesi günü Mina’da hacılar başlarına şişelerle su dökerken, yetkililer soğuk içecekler ve hızla eriyen çikolatalı dondurma dağıttı.
Mısırlı 61 yaşındaki hacı Azza Hamid İbrahim, şeytan taşlamaya giderken ve dönüşte yol kenarlarında hareketsiz bedenler gördüğünü anlattı.
Ölümler neden artıyor?
Hacda bu yılı vefat sayısının artmasının en önemli sebebi küresel ısınma. Küresel ısınmaya dünyadaki ekonomik dengelerin bozulması da eklenince ortaya “kaçak hacı” kavramı çıkıyor. Suudi Arabistan mekanın kapasitesi sınırlı olduğundan her yıl diğer ülkelere kota belirliyor. Devletler de bu kota dahilinde hacı organizasyonları düzenliyor.
Hac yolculuğunun maliyeti yıllar içinde önemli ölçüde arttı. Örneğin Ürdün’de hac maliyeti 3.000 ila 10.000 ABD doları arasında değişebiliyor. Bu, yıllık ortalama maaşı 10.000 ABD doları civarında olan Ürdünlüler için bu fahiş bir miktar. Katar merkezli El-Arabi el-Cedid tarafından yapılan bir araştırmada , Ürdün merkezli birkaç şirketin yasadışı hac gezilerini neredeyse yarı fiyatına kolaylaştırdığı ortaya çıktı.
Şirketler, Ürdünlülerin hac vizesi olmadan Mekke’ye gitmelerine yardımcı olmak için çeşitli programlar yürüttüler; bunlar arasında Amman’dan araçla gitmek ve hacıları Mekke’den birkaç kilometre uzakta bırakarak fark edilmeden kutsal şehre yürümeleri yer alıyordu.
Mısır yönetimi ölen hacılar arasında Mısır vatandaşlarının çoğunlukta olmasının sebebinin kaçak olarak Hacca gidilmesine bağlıyor.
Yönetime göre “Düzensiz hacılar, Mısır hac kamplarında büyük bir kaosa yol açarak hizmetlerin çökmesine neden oldu” ülkenin hac misyonunu denetleyen Mısırlı bir yetkili. “Hacılar uzun süre yiyecek, su veya klima olmadan kaldılar. Çoğu insanın sığınacak yeri olmadığı için sıcaktan öldüler.” ifadelerini kullandı.
Benzeri bir durum Türkiye için de geçerli. Türkiye’den Hacc yapmak isteyen bir çok kişi resmi yollar yerine daha ucuz ama güvensiz yolları tercih ediyor. Havalandırma sistemleri zayıf ucuz otellerde kalma pahasına ve rehbersiz olarak hacca giden pek çok kişi ilerlemiş yaş ve zayıf bünyeye de sahipse aşırı sıcaklarda uzun mesafeleri yürümek zorunda kaldıklarından güneş çarpmasına maruz kalıyor.
“Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı Türk hacıları Suudi yönetimine ihbar etti” şeklinde kamuoyuna yansıyan iddiaların temelinde de Suudi yönetiminin resmi kotalar ve vizeler dışında Mekke ve Medine’ye gelen ziyaretçilere yönelik sıkı önlemleri yatıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı iddiaları yalanladı ve uygulamanın Riyad yönetimine ait olduğunu açıkladı.