Ana SayfaHaberlerDünyaİsrail’de 12 yılın ardından Netanyahu’suz hükümet kurulmak üzere

İsrail’de 12 yılın ardından Netanyahu’suz hükümet kurulmak üzere

ABD’de Trump’ın Beyaz Saray’a olaylı vedası ve Hindistan’da Modi’nin pandemi felaketi sırasında yapılan son seçimlerde tökezlemesinin ardından gözler, 2000’li yıllara damgasını vuran popülist liderlerin en çetinlerinden Binyamin Netanyahu’nun üzerinde. İsrail’in kurucu lideri David Ben-Gurion’u da geçerek, ülkede en uzun süre iktidarda kalma başarısını gösteren Başbakan Netanyahu, nihayet iktidarını devredecek mi?

2009 yılından bu yana seçim kaybetmeyen Netanyahu, son 2 yıl içinde 23 Mart 2021’de 4’üncü kez yapılan seçimlerden de 1’inci parti (% 24,1 oy, 30 sandalye) olarak çıkmasına rağmen ülkenin içinde bulunduğu siyasi tıkanıklığı aşıp, hükümeti kuramadı. Ülkeyi son 2 yıldır geçici hükümetlerle seçimden seçime yönetmeye devam eden Netanyahu’nun kaderi önümüzdeki 36 saat içinde belli olacak.

Sağ popülist Netanyahu’nun 12 yıl 2 aydır devam eden kutuplaştırıcı iktidarına karşı birleşen aşırı sağ, sol ve merkez partilerin birliği pamuk ipliğine bağlı. Önlerinde tutkal vazifesi gören seçenek ise, “ya 5’inci seçim ya da birlik hükümeti.”

Birlik hükümetinin “king maker’ı aşırı sağcı Yamina Partisi lideri Naftali Bennett. 49 yaşındaki milyarder Bennett, 71 yaşındaki Netanyahu karşıtı koalisyona desteğini önceki gün (30 Mayıs) açıklayınca; İsrail Netanyahu dönemini arkada bırakmaya bir adım daha yaklaştı.

Bennett’in 23 Mart seçimlerinde kazandığı 7 sandalye, 120 üyeli İsrail parlamentosu Knesset’te birlik hükümetinin sahip olması gereken 61 sandalyeye erişmede hayati önem taşıyor. Bennett daha önce, dışarıdan da olsa İslamcı Arap parti Ra’am’ın desteğinde kurulacak bir hükümeti desteklemeyeceğini açıklamıştı. Fikrini değiştirmesi Netanyahu’yu “yüzyılın sahtekârlığı” diye ayağa kaldırdı. Başbakanlıktan ayrıldığı takdirde, Netanyahu’yu mahkemelerde hakkındaki yolsuzluk dosyaları bekliyor. Bennett ise 6 sandalyelik desteği karşılığında, yeni hükümetin ilk iki yılında başbakanlık koltuğuna oturacak. Eğer Netanyahu karşıtı birlik hükümeti, 2 yıl birlikte kalmayı başarırsa, son 2 yılda başına merkez siyasetçi Yair Lapid geçecek. Yair Lapid, son seçimlerde partisinin oyunu yüzde 4 puan arttırarak, (yüzde 13,9 ve 17 sandalye) muhalefet lideri oldu.

İsrail’in işgali altındaki Filistin topraklarında yeni Yahudi yerleşim birimlerinin inşası ve Filistin devletinin kurulması konularında zıt görüşlere sahip oldukları halde muhalefet lideri Yair Lapid’in hükümet kurmak için kendisine verilen sürenin dolmasına 36 saat kala koalisyon ortakları arasında görüşmeler devam ediyor. Kudüs’ten birlik hükümeti ortaklarının olumlu demeçleri geliyor. Yair Lapid, “İsrail, Netanyahusuz yeni bir döneme girebilir” diye özgüvenle demeçler veriyor.

Sağcı bir hükümetin hâlâ mümkün olduğuna inanan Binyamin Netanyahu ise, aynı Trump gibi iktidarını elinden alacak birlik hükümetini, “tehlikeli solcu”  olarak tanımlıyor; İsrail’in güvenlik ve bekasının riske atıldığını anlatarak, “İran ve Gazze’de ne yapacaklar? Washington’da hükümet koridorlarında neler diyecekler?” diye başında olmadığı İsrail için endişelerini dile getiriyor. 

Siyasete atılmadan önce medya yıldızı ve  TV haber sunucusu olan muhalefet lideri Yair Lapid’e göre ise tam olarak bu konuşmaları Netanyahu’nun neden iktidardan gitmesi gerektiğini gösteriyor. “Eğer unuttuysanız hatırlatayım. Aynı fikirleri paylaşmadığınız kişilerden nefret etmeniz gerekmiyor” diye söze başlayan Lapid’e göre, “Yeni hükümet iktidara gelir gelmez ülke sakinleşecek. Bakanlar halkı sürekli korkutmaya çalışmak yerine kendi işlerini yapacaklar. Yeni hükümetin kurulmasıyla anahtar sözcük ‘sorumluluk’ olacak. Farklı düşünen herkesin öldürülmesi gereken vatan haini sayıldığı günler geride kalacak.” 

Aşırı sağcı Bennett’in başbakanlığında, İsrailli Arap milletvekillerinin desteğine dayanacak olan hükümet eğer kurulabilirse, hassas dengeler ve pazarlıklar üzerine oturacak. Dinin toplumdaki rolü ve Filistinlilerin bir devlet kurma istekleri gibi üyelerinin üzerinde anlaşamadığı konuları bir süre rafa kaldırıp, Netanyahu sonrasında normalleşme sürecine öncelik verecek ve pandeminin yarattığı ekonomik sorunları çözmeye yoğunlaşacak.

- Advertisment -