Nazi mirası

1940’ları şuurlu bir yetişkin olarak Ankara’da geçirmiş bir büyüğüm o zamanlar Ankara’da Alman Nazileriyle Amerikan gizli servisleri arasında kıyasıya bir devleti etkileme savaşı yaşanıp, o savaşı ne yazık ki Nazilerin kazandığını söylemişti ki, on küsur yıl sonraların sağ-sol kutuplaşmasına maledilmelerine alışılmış 6-7Eylül ve 27 Mayıs vakalarının kaynağı o Nazi etkisiydi ve ikisi de o etkinin yakın tarihteki erken tortularından öte şeyler değildi. Dolayısıyla komplo teorilerinin korkulu rüyası Sovyet devleti, anti-komunist efsanelerdeki gibi o zamanların etkili başaktörlerinden değildi.

“Türk sıtması bulaşmış Naziler.” Tarihçi Stefan İhrig’le Münih’in Almanya’nın Ankarası olması ve Hitler’in Atatürk’e modelliğiyle ilgili söyleşi; Die Zeit gazetesi.

6-7 Eylül’ün aleni faşist bir pleb kalkışma, 27 Mayıs’ın devlet kurumlarını ele geçirmişlerin siyasetin tepesindeki pozisyon tutma ve güç gösterisi olması köken paralelliğini engellemiyordu. Birinin pleb diğerinin devlet eliti marifeti oluşu iki kesimin işbirliğini ortadan kaldırmaz. İlki devlet desteğiyle provoke edilmenin ertesinde gerçekleşmişti, gazetelerin ilk reaksiyonu da neredeyse destekler mahiyette idi. Diğeri de bir süre önceTan matbaasını da yağmalamış zamanın gençlik hareketlerince desteklenmişti… Nazizm de zaten elitlerin hesaplı bir anti-komunizm projesi olarak kışkırtılmış pleblerin hareketliliği arkaplanında o elitlerin iktidara yerleşmesinden başka şey değildi.