Ülke halkının serbest, eşit, adil ve özgür seçimlere, özetle demokrasiye olan sadakat ve özlemini dikkate alınca, öyle iktidarların seçim süreçlerini olağan mecraından çıkarmaya cesaret etmeleri kolay değildir. Ben de böyle bir adımın intihar olacağını düşünüyorum. Ancak, yine de bazı şeyleri hatırlatmak istiyorum.
Hollanda’da bu hafta düzenlenen bölge seçimlerinde, oyunu iki senede %1’den %20’ye çıkaran Çiftçi Partisi birinci oldu. Genel başkanı ünlü tarım gazetecisi Caroline van der Plas olan Çiftçi Partisi, 2019’dan beri iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve azot salınımını azaltmak isteyen Hollanda hükümetine karşı çiftçilerin düzenlediği protestoların ardından kurulan bir siyasi hareket. Hollanda hükümeti ve medyası, çiftçilerin taleplerini dinlemedikçe ve göstericilere “radikal sağcı” dedikçe çiftçiler daha çok organize oldu, güçlendi ve sonunda Hollanda’nın en büyük partilerinden biri haline geldi. Hollandalı çiftçilerin zaferi, “ikna etmek” yerine “henüz kazanılmamış zaferlerin kutlamalarına” odaklanmış bütün dünya liberalleri, demokratları için ders niteliğinde.
Dünyada bütün nüfusa yetecek kadar ekmek var mı? Var. Yaşamak için insanın doyması gerekiyor mu? Gerekiyor. O zaman makul bir dünyada, başka her şeyden bağımsız olarak, herkes her gün yeterince ekmek yer. Kapitalizm bunu sağlayacak şekilde örgütlenmiş bir sistem mi? Hayır. “Parası olan insanların” değil, “insanlığın” temel ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan bir sistem mi? Hayır. Demek ki makul bir sistem değil.
Dengeleri bozacak ve kuracak bir parti olduğunu sandıkta tescil ettirmesi, 28 Mayıs’taki ikinci turdan önce HDP’nin elini güçlendirecek ve siyasi müzakerelere daha güçlü bir biçimde oturmasını sağlayacaktır. Kazananı tayin edecek bir pozisyon, siyasette her zaman bir partinin ayağına gelmez; HDP bu tarihi fırsatı, en azından taleplerinin bir kısmını hayat geçirmek için, iyi bir biçimde kullanmalıdır.
Çok acil ikinci konu da enkazın nasıl kaldırılacağı ve nereye taşınacağıdır. Bu sorunun tek bir cevabı yok kuşkusuz çünkü enkaz yeri ve dağılımı konusunda homojen değil; bazı yerler fay hattı üzerinde veya yakınında olduğu için bazıları da inşaat kalitesindeki zaaflar yüzünden çöktü veya ağır hasarlı. Bir enkaz analizi ve haritası yapmak da gerekiyor.