Yazarlar

Siyasal kimliklerimizin örttüğü kör ve kirli noktalarımızla hesaplaşmamızı imkansızlaştıran bir ilişki ikliminde yaşıyoruz. Kültürel kodlarımızı eleştirel gözle çözümleyebilmemiz; kendimizin üzerine dengeli dürüst bir dış bakış oluşturmamız zaten çok yorucu bir iş. Bugünün siyasi cemaatleşmesinde bu daha da zorlaşıyor.

Her iki diktatörün ve diktatörlüğün, ideolojik zıtlıklarına karşın birbirlerine ne kadar hayran olduğunu bugün daha iyi biliyoruz. Yekdiğerinde beğendikleri şey, cüret, irade, kahharlık, hikmet-i devlet, rakip ve muhaliflerini ezip geçme kapasitesi. Freisler, totaliter yargının bu tür özellikleriyle çok ilgili. 1936-38 Moskova Duruşmaları’nı gidip bizzat izliyor. Sovyet Başsavcısı Andrey Vyshinsky’nin Eski Bolşeviklere aşağılayıcı muamelesini örnek alıp Hitler karşıtlarına uyguluyor.

Bütün bu yüz okuma oyunları sayesinde, dışarıda geçirdiğim vakitte de biraz roman okuyormuşum ya da film seyrediyormuşum gibi geliyor bana. İnsanlar ve hayatlar çok ilginç. Böyle oyunlar sayesinde insanları daha iyi tanıdığımı söylemem mümkün değil ama benim için çok daha eğlenceli hâle geldikleri kesin. Herkesin ayrı bir hikayesi var ve bütün bu hikayeleri birleştirebilecek ortak alanlar var.

“Yargıçlara Mektuplar” Nazilerin bile bütün hukuk ve yargı teamüllerine o kadar tersti ki, SS’lerin Güvenlik Servisi SD dahi ürktü ve “Richterbriefe”yi devlet sırrı diye gizlemek yoluna gitti. Gerekçesi, yargı üzerindeki devlet denetiminin bu kadar açık ve çıplak bir biçim almasının, kamuoyunun tepkisine yol açacağıydı. 30 Mayıs 1943 tarihli raporunda SD, “Eğer halk hâkimlerin belirli bir yönde karar vermeye mecbur bırakıldığına kanaat getirseydi, adalet sistemi ve dolayısıyla devlet bütün meşruiyetini yitirirdi” demekteydi.

Lady Chatterley ilk yayımlandığı 1928 yılından otuz iki sene sonra serbestçe basıldığında kitapçılarda kuyruklar oluştu, kitap kısa bir sürede üç milyonun üzerinde satış yaptı. Lawrence ise ölümünden otuz sene sonra önce bir toplumsal kahraman, sonra büyük İngiliz yazarı olarak itibarına kavuştu. 1980’lere gelindiğinde ise, Lady Chatterley’nin Sevgilisi dahil, birçok kitabı okul müfredatlarında yer alıyordu!