Mustafa Ali Aykol

2016 rejimi Erdoğan iktidarını irrasyonaliteden, rasyonel bir yeni anlatıya doğru taşırken, bugün gelmiş olduğumuz nokta, bu bakımından yeni sorular getiriyor. Erdoğan ekonomik bir sahada, globalleşmiş ekonomi düzeni içinde attığı yeni irrasyonel adımlarla ülkesini ve kendisini tehlikeli bir yere sürüklüyorsa şunu söyleyebiliriz: Karşımızda yeni bir irrasyonel dalga bulunuyor. Erdoğan bunu milliyetçi yerli-milli hikâyesinin içine yerleştiriyor.

İzmir’de bir firmada çalışan 3 Suriyeli işçinin, gece uykuları esnasında kaldıkları odaya dökülen benzin ile yakılarak öldürüldüğü iddia edildi. İddiaya göre olay, failinin daha sonra iki Türkiye vatandaşını bıçaklayarak öldürmesinin ardından tutuklanması ile ortaya çıktı. Olayda hayatını kaybeden Suriyeli gençlerden Muhammed Hüseyin ve Ahmed El Ali’nin ağabeyleri Serbestiyet’e konuştu: “Olaydan bir ay sonra, bölgede yaşayan Suriyeli bir ailenin bize ulaşması sonucunda haberimiz oldu. Güzelbahçe İlçe Emniyet Müdürlüğü’nü aradık, haberi doğruladılar.”

Toplumsal Etki Araştırmaları Merkezi (TEAM) dindar Sünni Türkleri kapsayan yeni araştırmasının sonuçlarını yayımladı: Cumhur İttifakı oy kaybetse de gücünü koruyor, Erdoğan’a karşı eleştirel olanların da bir kısmı Erdoğan’ın gitmesini istemiyor. Rahatsızlık artarken iktidarın değişme ihtimali umut yerine endişe yaratıyor. Rövanşizmden korkuluyor. Cumhur İttifakı’na Sünni-Türk dindarların desteği yüzde 65. Bu oran 2018’de yüzde 74 idi.

13 Aralık’ta HDP’den istifa eden Ayhan Bilgen istifa nedenlerini ve yeni parti çalışmalarını Serbestiyet’e anlattı: “Eğer siz bir biçimde kimlikleri değil programı esas alırsanız, sözü tartışırsanız, konsepti tartışırsanız o zaman birinin yanında ya da birini dışlayan bir siyasal kurgu değil, herkesin eşit, yatay, kendince doğrudan katıldığı bir siyasal özne inşa edersiniz…”, “Yani ben dindarları temsil ediyorum, öbürü Alevileri, diğeri Kürtleri gibi bir durum olmamalı. Bence artık bunu aşmalıyız.”

Türk Tabipleri Birliği (TTB) İkinci Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Ökten: “Biz, geçen haftadan beri elimizde yeterince tıbbi malzeme olmadığı için bazı ameliyatları yapamıyoruz. Özellikle beyin cerrahisi ve ortopedi bu konuda en fazla sıkıntı çeken branşlar. Bu kriz giderek derinleşiyor. Kardiyolojide ciddi bir soruna yol açabilir kısa süre içerisinde. Yurtdışından gelecek diğer klinik malzemeleri bir süre sonra alınamayacak.”

Serbest TV’de yayımlanan Ali Bayramoğlu’yla Bugünler programının bu haftaki bölümünde: “Ana hatları itibariyle karşımıza çıkan manzara; popülist bir iktidar karşısında, onu yenebilmek için popülist istikamette giden bir muhalif çizginin varlığı. Mesela İmamoğlu mesela Yavaş gibi isimler Tayyip Erdoğan’ı yenebilecekleri duygusu verdikleri için bir cazibe merkezi oluyorlar.”

Gelecek Partisi, Dünya İnsan Hakları Günü nedeniyle “2021 Türkiye’si ve İnsan Hakları” başlıklı bir sempozyum düzenledi. Sempozyumda konuşan Ahmet Davutoğlu: "Çin modeli ile insan hakları bir arada bulunmaz", Serap Yazıcı: "Askeri yönetimi eleştirenler, onlardan daha emin şekilde ilerlediler", Vahap Coşkun: "Türkiye bir siyasi partiler mezarlığı", KHK’lı akademisyen Günal Kurşun: "2015'ten önce fantastik bir dünyada yaşıyormuşuz."

Döviz kurundaki yükselişin ardından kedi ve köpek mamalarının fiyatları da geçtiğimiz yıla oranla yarı yarıya zamlandı. Alım gücünün düşmesi ile birlikte evinde ya da sokakta kedi / köpek bakan hayvanseverler mama almakta zorluk çekmeye başladı. Bu durumla ilgili sosyal medyada kedi ve köpek mamalarında uygulanan %18’lik KDV’nin kaldırılması için bir kampanya başlatıldı. Pet-Shop işletmecileri sattıkları ürünü yerine koyamamaktan dert yakınırken, hayvanseverler ise hem besleme için mama alamamaktan hem de artık insanların kedi-köpek sahiplenmeye artan maliyetler sebebiyle uzak durmasından şikayetçi.

Ali Bayramoğlu Serbest TV’de haftalık olarak yayımlanan programının bu bölümünde iktidarın ‘yeni ekonomi politikası’nı ele alıyor: “Mesele sadece bir kur krizi, sadece ekonomik pistin değiştirilmesinden kaynaklanan rasyonalite krizi değil. Bu, aynı zamanda Türkiye’nin içe kapanmasının, kendine haslık iddiasının ve bu çerçevedeki milliyetçilik politikalarının yeni bir durağı.”

Orhan Pamuk’un 2002’de Kar kitabını yayınladıktan sonra başına gelenler ile 2021’de Veba Geceleri’ni yayınladıktan sonra başına gelenler, yıllar geçse de Türkiye’de bazı şeylerin değişmediğini gösteriyor.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bir vakfa hazırlatılan ve Türkiye’nin kontrolündeki El-Bab bölgesinde eğitim gören çocuklara dağıtılan 1. ve 2. sınıf ders kitapları krize neden oldu. Hz. Muhammed’in hayatını anlatan kitapta İslam peygamberinin Hatice ile evlenmesi, servisle okuldan dönen kızı Fatma’yı karşılaması çizimlerle gösteriliyor. Kitap tepkiler üzerine önce toplatıldı, sonra yakıldı. Kitabı hazırlayan vakıf özür diledi. Gaziantep Valiliği soruşturma açtı.

"19 yıllık bir iktidar döneminin 18,5 yılı içerisinde istediklerinizi yapamadıysanız ciddi bir vesayet altındasınız demektir", “Berat Albayrak sayesinde Türkiye'ye gelmiş olan yabancı yatırımcılar çoktan göç ettiler. Başbaşayız. O yüzden manipülatif bir atak gelmez", "Yardımcısı 11 tweet atarken Bakan Elvan’ın sosyal medya paylaşımları iki tane taziye mesajından ibaret. Biri Sezai Karakoç, diğeri vefat eden eski bir milletvekili için.”

Serbest TV’de yayımlanan Ali Bayramoğlu’yla Bugünler programının bu haftaki bölümünde Kürt meselesi ve HDP’nin Türkiye siyasetindeki konumu ele alınıyor: “Yıllar içerisinde çözülemeyen bir sorunun sosyolojik olarak derinleşmesinin, belirleyici bir unsur haline gelmesinin öyküsü var karşımızda. Dolayısıyla; HDP oyları denilen şey aslında doğrudan doğruya Kürt sorununun siyasal ve toplumsal sistem içerisindeki yeri, rolü, ağırlığıdır.”

Twitter'da AK Partili hesaplar tarafından açılan “Devletimin Yanındayım” başlıklı sohbet odasında kurdaki rekor yükseliş ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "ekonomik kurtuluş savaşı" çağırısı konuşuldu: "Biz sayın cumhurbaşkanımızın, devletimizin ve Cumhur İttifakı’nın arkasında 15 Temmuz ruhuyla yeniden kenetlenmek zorundayız", “Batılılar artık bizi kısıtlayamayacağını anladılar”, “Yeni bir Gezi hazırlanıyor. Bunu görüyoruz."

Erdoğan: ‘Sen önce benim başörtülü bacılarımdan helallik iste’, Bahçeli: ‘Hesaplaşmadan helalleşmemiz asla söz konusu olmayacaktır’, Soylu: ‘Hem yoğurdum ekşimesin hem ayranım dökülmesin’, Usta: ‘Kılıçdaroğlu, bu çağrıyla Erdoğan’ın elindeki istismar unsurunu almış oldu’ , Demirtaş: ‘Sahiplenilmesi, desteklenmesi ve güç verilmesi gereken ciddi bir adım’, Yeneroğlu: ‘Çok değerli bir çaba’, Türk: ‘Helalleşmeden önce yüzleşmenin olması lazım.’

Serbest TV’de yayımlanan Ali Bayramoğlu’yla Bugünler programının bu haftaki bölümünde: “CHP’nin kurucu siyaset aşamasına geçmesi için Türkiye’nin yayılmacı milliyetçiliğe karşı ikna edici, ikame edici bir sözünün olması gerekiyor. CHP’nin Türkiye’deki devletin yeniden yapılanmasıyla ilgili ya da iktidardaki devlet aktörlerinin siyasi varlığı ve bunların nasıl kuşatılacağıyla ilgili bir siyasete ihtiyacı bulunuyor.”

10 Kasım’da ortaya çıkan görüntüler, Türkiye’de muhafazakâr ve dindar kesimlerin de ‘Kemalizm’ ile barışmakta ve uzlaşmakta olduğu yorumlarına neden oldu. Konuyu, yazar Metin Karabaşoğlu ile konuştuk: “Birbirine çok yakın iki tarihte aslında biz bir çelişki sergiliyoruz bu ülkede. 29 Ekim’de cumhuriyeti kutluyoruz, çok geçmeden 10 gün sonra bir tek adam kültü çağrıştırır şekilde bir tarihsel figürü olması gereken yerde değil de olduğundan çok daha farklı bir yerde yani insanüstü bir mevkide tanımlıyoruz. Yani kurucu figürden adeta yaratıcı figüre doğru bir geçiş bir anda.”

Sosyal medya hesabından Irak Kürdistanı’ndaki Eylül Devrimi’ni kutlayan Fırat Üniversitesi’nde görevli akademisyen Hifzullah Kutum bugün (10 Kasım) tahliye edildi. Serbestiyet’e konuşan Kutum’un avukatı Mehmet Emin Aktar, “Öyle anlıyoruz ki, kendi Kürt kimliği ile Kürtlere ait mutlu bir günü kutladığı için cezalandırılmaya çalışılıyor. Eylül Devrimi’ni kutlaması nasıl bir suç oluşturuyor?”

Serbest TV’de yayımlanan Ali Bayramoğlu’yla Bugünler programında bu hafta: “Bugün Kürt hareketine dikkatle bakıldığında, şiddete meyilli geleneksel anlayış ile silah yerine siyasetin taşıyıcı olmasını arzu ve iddia eden bir arayış ve anlayış arasındaki mesafenin her geçen gün açıldığı görülür.”

Birkaç ay öncesine kadar Cumhurbaşkanı Erdoğan ile arasının açık olduğu iddia edilen Hidayet Türkoğlu, karşısına Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu’nun desteklediği Harun Erdenay’ın ve basketbol camiasının yakından tanıdığı Erman Kunter’in rakip olarak çıkmasına rağmen nasıl oyların büyük bir kısmı ile yeniden Türkiye Basketbol Federasyonu Başkanı seçildi? Seçim sürecinde kapalı kapılar ardında neler yaşandı? Seçimin kaderini CHP Genel Merkezi’nden gelen bir telefon nasıl etkiledi?

Serbest TV’de yayımlanan Ali Bayramoğlu’yla Bugünler programının bu haftaki bölümünde: “Popülizmden şikâyet ediyoruz. Doğal olarak popülizmin birçok özelliği var. Bunlardan bir tanesi iktidarın kişiselleşmesi… Bu kişiselleşme Tayyip Erdoğan’la ne kadar önümüze çıkıyorsa, eksik siyaset üstüne kurulu muhalefette de o denli ortaya çıkıyor.”

AFAD’ın rakamlarına göre Kastamonu’da selde hayatını kaybedenlerin sayısı 25 ama kayıp başvurularının 100’ü geçtiği iddia ediliyor. Kastamonu’da Instagram üzerinden yayın yapan ‘Kastamonummmm’ adlı yerel haber sitesinde yer alan kayıp ilanları bu iddiayı destekliyor. 60’tan fazla insan hakkındaki arama mesajlarında selde kaybolan ve bir daha haber alınamayanlar arasında aileler, çocuklar, yaşlı çiftler var.

Elçi krizinin yaşandığı gün “Bugün nasıl bir gün, yahu. Bitmiyor hiç” diye yazıyor, Yargı dizisini tavsiye ediyor, trafikte kalınca “Sabır ver ya rabbim” diye tepki veriyor. Ve bütün bunları binlerce kilometre uzaktan Delhi’den yapıyor. Madhuvanthi Srinivasan, 25 yaşında Hindistanlı bir gazeteci. Türk dizileri sayesinde Türkçeye ilgi duymaya başlayan Srinivasan, aldığı özel dersler ile Türkçesini geliştirmiş. Günlük olarak Türkiye siyasetini izleyip, Türkçe ve İngilizce tweetler atıyor. Srinivasan’a göre Türkiye ile Hindistan potansiyellerini kullanamama konusunda birbirine çok benzeyen iki ülke.

“TSK unsurlarının gönderilmesine herkes her durumda olumlu bakıyor da, bu problemin çözümüne yaklaşıldığında nasıl bir çıkış stratejisi olacağı, nasıl bir planlama olacağı hakkında kimsenin bir fikri yok. Biz bu tezkereye hayır derken böyle bir planlamanın ve böyle bir stratejinin artık takvime bağlı bir şekilde yürürlüğe konması gerektiğine işaret ettik.”

“Tutuklamalar akıl dışı. Aynı şekilde muz yiyen gençlerin sınır dışı edileceklerine ilişkin açıklama da çok yanlış. Her suçtan veya onlara yönelik her ithamdan sonra sığınmacıların sınır dışı edileceği söylenirse, bu uyum sürecine ciddi bir zarar verir. Uyum süreci derken sadece sığınmacılardan, göçmenlerden söz etmiyorum. Asıl uyum programı, bu insanları kolektif bir kötü olarak kodlayıp hepsini birden hedef gösteren ayrımcı çevreleri kapsamalı.”

Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı olan EGO Spor Kulübü’nün logosu, Mansur Yavaş’ın 2019’da CHP adayı olarak büyükşehir belediye başkanlığını kazanmasının ardından değiştirildi. Eskiden ABB’nin simgesi bulunan kulüp logosunda, 2019 yılından bu yana ‘bozkurt’ kafası yer alıyor.

Serbest TV’nin yeni programı Ali Bayramoğlu’yla Bugünler’da bu hafta: “Muhalefet partileri dış politikanın ve Türkiye’nin dış politik alanda yapmış olduğu enstrümantalizasyon tipi hamleleri, Mavi Vatan gibi mevzuları daha ciddiye almak zorundalar. Yaşanan sadece bir skandal değildir. Aynı zamanda iç siyasi dengeler açısından Erdoğan’ın bir hamle yapıp o hamlede yine kendisine yeni girdiler sağlamasıdır. Muhalefetin dış politika alanına girmesi artık kaçınılmaz diye düşünüyorum.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İstanbul’da bir grup Suriyeli aktivist ile “Suriyeli Sığınmacılar; Sorunlar ve Çözüm Önerileri” başlıklı toplantıda bir araya geldi. Kılıçdaroğlu toplantıda yaptığı konuşmada, "Suriyeli sığınmacıları biz zorla Suriye'ye geri göndermeyeceğiz. Türkiye'de yaşayan Suriyeli sığınmacıların vatanlarına dönmesi için orada münasip bir ortam oluşturmamız gerekiyor. Bu ortamın sağlanmasının şartı dönen insanların can ve mal güvenliğinin oluşması" dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın suçladığı zincir marketlerdeki fiyatlar, yine Erdoğan’ın alışveriş yaparak “fiyatlar burada gayet uygun” dediği Tarım Kredi Kooperatifi Marketleri’nden birçok üründe daha düşük. Üç zincir marketle fiyatları karşılaştırdık.

“Türkiye’nin bir Suriye politikası yok, sadece Türkiye’nin Suriye’ye operasyon planları var”, “Türkiye ile ABD arasındaki ilişki hep güvenlik eksenliydi. Son yıllarda iki ülkenin güvenlik kaygıları değişiyor”, “‘Ey Amerika, ben senden rahatsız oldum. Bak seni daha da fazla rahatsız etmek için 2,5 milyar doları çöpe atıp bir S-400 paketi daha alıp hangara koyacağım’ demek ne kadar mantıklı?”, “Rusya, her Erdoğan – Putin görüşmesi öncesinde askeri bir hamle yaparak elini güçlendiriyor.”