Geçen hafta Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Hatay’daki temaslarına devam ederken Suriye sınırına gitti ve açıklamalar yaptı:
“Bu necip milletin alnına ırkçılık gibi kara bir leke sürmeden Suriyeli kardeşlerimizi en geç 2 yıl içinde kendi ana vatanlarına göndereceğiz. Bunu Suriye’nin de İran’ın da Afganistan’ın da bilmesini isterim. Açık ve net söylüyoruz. Arkamızda gizli bir hesap yok. Hiçbir ülkeye, vatandaşa, daha doğrusu hiçbir yabancıya karşı ön yargımız yok ama biz kendi ülkemizde özgürce yaşamak istiyoruz. Kendi ülkemizin demografik yapısının değişmesini istemiyoruz,. Afganları İran’a iade edeceğiz. Suriyeli kardeşlerimizi dört aşamalı bir planla kendi ülkelerine davulla, zurnayla göndereceğiz,” i
‘’ Göçmenlerin siyasi propaganda aracı haline getirilmesi mağduriyetlerini arttırıyor’’
Kılıçdaroğlu’nun Afgan göçmenlere dönük bu açıklamasını Afgan Mülteciler Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği (ARSA) kurucusu Doktor Zakira Hekmat ile konuştuk.
6’lı masada göçmenlere dönük yumuşak bir bakış açısı taşıyan partilerin olduğunu söyleyen Hekmat, Kılıçdaroğlu’nun göçmen politikasının mevcut iktidardan daha sert olamayacağını dile getiriyor ve yakın zamanda Afgan göçmenlere dönük uygulamaları hatırlatıyor:
“Kılıçdaroğlu’nun Afgan mültecilere yönelik politikası, Erdoğan hükümetinin mevcut politikasından daha sert olamaz. Mevcut hükümet tarafından Afgan göçmenlere en sert uygulamalar yapıldı ve halen yapılmaya devam ediliyor.”
Afganistan’daki eski hükümet ile çalışanların orada tehlikede olduklarını ancak mevcut hükümetin bunu dikkate almayarak kayıtlarını durdurduğunu söylüyor Hekmat:
“Hiçbir ülke Türkiye gibi Afgan mültecilerin sınır dışı edilmesini uygulamadı. 2016’dan beri 130.000’den fazla Afgan göçmeni sınır dışı edildi. Bu süre zarfında bir milyondan fazla insan sınırlardan geri çevirdi.”
‘’ Afganların İran’a gönderilmesi yasal olarak mümkün değil’’
Hekmat’a göre “Afgan mültecilerin Türkiye’den İran’a dönüşü ne mevcut hükümetin koşullarında ne de Kılıçdaroğlu’nun kazanması durumunda yasal olarak mümkün değil.”
İran güvenlik makamlarının onayı ve bilgisi dışında sınırlarda ve hudut bölgelerinde yakalanan göçmenlerin gecenin karanlığında Türkiye sınırından İran topraklarına sürüldüğünü söyleyen Hekmat, bu arada çok sayıda kişinin sınırdaki hırsızlar tarafından rehin alınarak işkence görüp, cinsel saldırıya uğradığını ifade ediyor.
‘’İran da kabul etmeyecek’’
Hekmat, İran Hükümeti’nin, Afgan göçmenleri iade etme anlaşmasını asla kabul etmeyeceğini vurguluyor.
Peki, Afgan göçmenler İran’a iade edilirse ne olur? Hekmat, soruya verdiği cevapta oldukça olumsuz bir tablodan söz ediyor:
“Özellikle eski polis, asker ve eski devletle çalışan kişiler ve yabancılarla çalışanların, orada kalması mümkün değil.”
Daha önce Türkiye’de yaşayan sığınmacıların yüzde 90’ının göçmenlik bürosundaki iltica görüşmelerinde reddedildiğini ve statülerinin sınırlandırıldığını hatırlatan Hekmat, göçmenlerin hastane, okul, seyahat, üniversite gibi devlet hizmetlerinden yararlanamadığını ifade ediyor
Hekmat, iktidara ve muhalefete gerçekçi olmalarını öneriyor:
“Güvenlik ve ekonomik sorunlardan dolayı Afganistan’daki göçler sürecek ve dünya buna karşı ortak çözümler üretmeli.”